7 belangrijke milieubewegingen in India

Het hedendaagse India ervaart een bijna onbeperkte exploitatie van hulpbronnen door de verlokking van nieuwe consumentistische levensstijlen. Het evenwicht in de natuur is verstoord. Dit heeft geleid tot veel conflicten in de samenleving. In dit artikel bespreken we de belangrijkste milieubewegingen in India.

Wat is een milieubeweging?

• Een milieubeweging kan worden gedefinieerd als een sociale of politieke beweging, voor het behoud van het milieu of voor de verbetering van de toestand van het milieu. De termen “groene beweging” of “milieubehoudsbeweging” worden afwisselend gebruikt om hetzelfde aan te duiden.
• De milieubewegingen zijn voorstander van een duurzaam beheer van de natuurlijke hulpbronnen. De bewegingen leggen vaak de nadruk op de bescherming van het milieu via veranderingen in het overheidsbeleid. Veel bewegingen richten zich op ecologie, gezondheid en mensenrechten.
• Milieubewegingen variëren van de zeer georganiseerde en formeel geïnstitutionaliseerde tot de radicaal informele activiteiten.
• De ruimtelijke reikwijdte van verschillende milieubewegingen varieert van lokaal tot bijna mondiaal.

Grootste milieubewegingen in India

Enkele van de belangrijkste milieubewegingen in India in de periode 1700 tot 2000 zijn de volgende.

1.Bishnoi Beweging

• Jaar: jaren 1700
• Plaats: Khejarli, regio Marwar, deelstaat Rajasthan.
• Leiders: Amrita Devi samen met Bishnoi dorpelingen in Khejarli en omliggende dorpen.
• Doel: heilige bomen redden van omhakken door de soldaten van de koning voor een nieuw paleis.

Waar ging het allemaal om: Amrita Devi, een vrouwelijke dorpsbewoner kon de vernietiging van zowel haar geloof als de heilige bomen van het dorp niet aanzien. Ze omhelsde de bomen en moedigde anderen aan hetzelfde te doen. 363 Bishnoi dorpelingen werden gedood in deze beweging. De Bishnoi-boommartelaren werden beïnvloed door de leer van goeroe Maharaj Jambaji, die in 1485 het Bishnoi-geloof stichtte en principes uiteenzette die verbieden bomen en dieren kwaad te doen. De koning die van deze gebeurtenissen op de hoogte kwam, haastte zich naar het dorp en bood zijn verontschuldigingen aan, waarbij hij de soldaten beval de houtkap te staken. Spoedig daarna wees de maharadja de Bishnoi-staat aan als beschermd gebied en verbood hij schade aan bomen en dieren. Deze wetgeving bestaat vandaag de dag nog steeds in de regio.

Chipko Beweging

• Jaar: 1973
• Plaats: In het district Chamoli en later in het district Tehri-Garhwal in Uttarakhand.
• Leiders: Sundarlal Bahuguna, Gaura Devi, Sudesha Devi, Bachni Devi, Chandi Prasad Bhatt, Govind Singh Rawat, Dhoom Singh Negi, Shamsher Singh Bisht en Ghanasyam Raturi.
• Doel: Het hoofddoel was om de bomen op de hellingen van de Himalaya te beschermen tegen de bijlen van aannemers van het bos.

Waar ging het allemaal om: De heer Bahuguna lichtte de dorpelingen in over het belang van bomen in het milieu, die de erosie van de bodem tegengaan, regens veroorzaken en voor zuivere lucht zorgen. De vrouwen van het dorp Advani in Tehri-Garhwal bonden de heilige draad rond de stammen van de bomen en omhelsden de bomen, vandaar de naam ‘Chipko Movement’ of ‘omhels de boom beweging’. De belangrijkste eis van de mensen in deze protesten was dat de voordelen van de bossen (vooral het recht op veevoer) naar de lokale bevolking zouden gaan. De Chipko-beweging kwam in 1978 in een stroomversnelling toen de vrouwen te maken kregen met beschietingen en andere martelingen door de politie. The then state Chief Minister, Hemwati Nandan Bahuguna set up a committee to look into the matter, which eventually ruled in favor of the villagers. This became a turning point in the history of eco-development struggles in the region and around the world.

Save Silent Valley Movement

• Year: 1978
• Place: Silent Valley, an evergreen tropical forest in the Palakkad district of Kerala, India.
• Leaders: The Kerala Sastra Sahitya Parishad (KSSP) an NGO, and the poet-activist Sughathakumari played an important role in the Silent Valley protests.
• Aim: In order to protect the Silent Valley, the moist evergreen forest from being destroyed by a hydroelectric project.

What was it all about: De Kerala State Electricity Board (KSEB) stelde een hydro-elektrische dam voor over de Kunthipuzha rivier die door Silent Valley stroomt. In februari 1973 keurde de Planning Commission het project goed voor een bedrag van ongeveer 25 miljoen roepies. Velen vreesden dat het project 8,3 vierkante kilometer ongerept vochtig altijdgroen bos onder water zou zetten. Verscheidene NGO’s waren sterk gekant tegen het project en drongen er bij de regering op aan het te laten vallen. In januari 1981 verklaarde Indira Gandhi onder druk van het publiek dat de Stille Vallei zou worden beschermd. In juni 1983 onderzocht het Centrum de kwestie opnieuw door middel van een commissie onder voorzitterschap van Prof. M.G.K. Menon. In november 1983 werd het hydro-elektrisch project in de Silent Valley afgeblazen. In 1985 werd het Silent Valley National Park officieel door premier Rajiv Gandhi ingehuldigd.

Jungle Bachao Andholan

• Jaar: 1982
• Plaats: Singhbhum district van Bihar
• Leiders: De stammen van Singhbhum.
• Doel: Tegen het besluit van de regering om het natuurlijke salbos te vervangen door Teak.

Waar ging het allemaal om: De inheemse bevolking van het Singhbhum district van Bihar begon te protesteren toen de regering besloot om de natuurlijke salbossen te vervangen door het zeer dure teakhout. Deze stap werd door velen betiteld als “Hebzuchtig Politiek Populisme”. Later verspreidde deze beweging zich naar Jharkhand en Orissa.

Appiko Beweging

• Jaar: 1983
• Plaats: Uttara Kannada en Shimoga districten van de staat Karnataka
• Leiders: De grootste kracht van Appiko is dat het niet door een persoonlijkheid wordt geleid en ook niet formeel is geïnstitutionaliseerd. Pandurang Hegde is echter wel een drijvende kracht. Hij hielp de beweging in 1983 op gang te brengen.
• Doel: tegen de kap en commercialisering van natuurlijke bossen en de ruïnering van oude bestaansmiddelen.

Waar ging het allemaal om: Men kan zeggen dat de Appiko-beweging de zuidelijke versie is van de Chipko-beweging. De Appiko-beweging stond plaatselijk bekend als “Appiko Chaluvali”. De plaatselijke bevolking omhelsde de bomen die zouden worden gekapt door aannemers van het bosdepartement. De Appiko-beweging maakte gebruik van verschillende technieken om de bevolking bewust te maken van het probleem, zoals voettochten in het binnenland van het bos, diavoorstellingen, volksdansen, straatspelen enz. Het tweede werkterrein van de beweging was de bevordering van de bebossing van ontboste gebieden. Later richtte de beweging zich op het rationele gebruik van de ecosfeer door de invoering van alternatieve energiebronnen om de druk op het bos te verminderen. De beweging werd een succes. De huidige status van het project is – gestopt.

Narmada Bachao Andholan (NBA)

• Jaar: 1985
• Plaats: Narmada rivier, die stroomt door de staten Gujarat, Madhya Pradesh en Maharashtra.
• Leiders: Medha Patker, Baba Amte, adivasis, boeren, milieuactivisten en mensenrechtenactivisten.
• Doel: Een sociale beweging tegen een aantal grote dammen die over de Narmada-rivier werden gebouwd.

Waar ging het allemaal om: De beweging begon eerst als protest tegen het niet voorzien in een goede rehabilitatie en herhuisvesting voor de mensen die ontheemd zijn geraakt door de bouw van de Sardar Sarovar Dam. Later richtte de beweging zich op het behoud van het milieu en de eco-systemen van de vallei. Activisten eisten ook dat de hoogte van de dam zou worden teruggebracht van de voorgestelde 130 meter tot 88 meter. De Wereldbank trok zich terug uit het project.

De milieukwestie werd voor de rechter gebracht. In oktober 2000 keurde het Hooggerechtshof de bouw van de Sardar Sarovar-dam goed op voorwaarde dat de dam 90 m hoger zou worden. Deze hoogte is veel hoger dan de 88 m die anti-dam activisten eisten, maar zeker lager dan de voorgestelde hoogte van 130 m. Het project wordt nu grotendeels gefinancierd door de deelstaatregeringen en door marktleningen. Verwacht wordt dat het project in 2025 volledig voltooid zal zijn.

Hoewel het project geen succes had, omdat de dam niet kon worden voorkomen, heeft de NBA in India en daarbuiten een anti-grote dam-opinie doen ontstaan. Zij stelde het ontwikkelingsparadigma ter discussie. Als democratische beweging volgde zij voor 100 procent de Gandhiaanse weg.

7. Conflict over de Tehri-dam

• Jaar: jaren 1990
• Plaats: Bhagirathi rivier nabij Tehri in Uttarakhand.
• Leiders: Sundarlal Bahuguna
• Doel: Het protest was tegen de verplaatsing van de stadsbewoners en de milieugevolgen van het zwakke ecosysteem.

DeTehri-dam trok nationale aandacht in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. De belangrijkste bezwaren waren de seismische gevoeligheid van het gebied, het onder water komen van bosgebieden samen met Tehri stad enz. Ondanks de steun van andere prominente leiders zoals Sunderlal Bahuguna, is de beweging er niet in geslaagd voldoende steun te verwerven bij de bevolking, zowel op nationaal als internationaal niveau.