Toen ik 24 was, woonde ik alleen in een piepklein studio-appartement in een rustig blok in Brooklyn, NY. Ik zat aan mijn bureau op mijn laptop te werken, zoals ik elke dag deed, toen mijn hart begon te bonzen. Ik hoorde bloed door mijn oren stromen – bonzen, bonzen, bonzen – en ik zag mijn borstkas op en neer bewegen onder twee lagen kleding. Ik merkte dat mijn handen trilden boven het toetsenbord, en mijn zicht werd wazig als ik naar het computerscherm keek.
Opeens had ik het warm en zweterig, zo warm en zweterig dat ik mijn sweatshirt uittrok en mijn gezicht onder koud water wilde laten lopen. Maar toen ik opstond om naar de wasbak te gaan, kwam het trillen van mijn handen over in mijn armen en benen, waardoor ik wankel op mijn benen kwam te staan. Mijn hart leek nog sneller te slaan, nog harder. Ik probeerde diep adem te halen om mezelf te kalmeren, maar mijn ademhaling was scherp en oppervlakkig. Mijn zicht werd donkerder en nauwer en zag er caleidoscopisch uit, zoals wanneer je je ogen sluit en op je oogleden drukt om “sterren te zien.”
“Je gaat dood,” zei een stem in mijn hoofd. “Zo voelt de dood aan, en je gaat alleen sterven.”
En toen zakte ik langzaam op de grond. Ik weet niet hoeveel tijd er voorbij ging voordat ik kon opstaan en mezelf kon stabiliseren – het kunnen 30 seconden of een uur zijn geweest. Ik kroop van de vloer naar het bed en sliep 13 uur aan een stuk door, alsof het leven uit me was weggezogen.
- Zoals ik later in therapie ontdekte, had ik mijn eerste paniekaanval gehad.
- Carl, 30: “Ik vreesde oprecht dat ik het risico liep om te vallen en in de goot te sterven.”
- Olivia, 39: “Ik kon niet ademen, ik kon me niet bewegen, en ik begon te huilen.”
- Sam, 30: “Ik herinner me dat ik heel duidelijk dacht dat mijn leven eindigde.”
- Heather, 43: “Er is iets mis, er is iets mis, er is iets mis.”
- Tom, 39: “Ik heb een paniekaanval terwijl ik dit schrijf.”
- Jonathan, 29: “Ik heb het gevoel dat ik uit mijn eigen huid spring.”
- Lindsey, 30: “Ik word onder water gehouden zonder dat ik naar boven kan komen om te ademen.”
- Brian, 41: “Het enige wat ik bleef denken was ‘laat me alsjeblieft niet doodgaan’.”
- Casey, 28: “Het voelde als een hartaanval, een levensbedreigende allergische reactie of een naderende dood.”
- Als je last hebt van paniekaanvallen, is er hulp beschikbaar.
Zoals ik later in therapie ontdekte, had ik mijn eerste paniekaanval gehad.
Het zou niet mijn laatste zijn. Sindsdien heb ik er een dozijn gehad (genoeg om te classificeren als paniekstoornis, wat het National Institute of Mental Health omschrijft als “plotselinge en herhaalde aanvallen van angst die enkele minuten of langer duren”), maar ze zijn in ernst en frequentie afgenomen, dankzij angstmedicatie, een goede psychiater en een sterk steunsysteem.
Volgens de Mayo Kliniek zijn paniekaanvallen (ook wel angstaanvallen genoemd) “plotselinge perioden van intense angst die ernstige lichamelijke reacties teweegbrengen terwijl er geen echt gevaar of duidelijke oorzaak is.” Sommige mensen verwarren paniekaanvallen met hartaanvallen, of denken dat ze doodgaan. Symptomen van paniekaanvallen kunnen zijn: een snelle hartslag, zweten, trillen, kortademigheid, opvliegers en duizeligheid, maar ook een gevoel van naderend onheil, koude rillingen, misselijkheid, buikpijn, pijn op de borst, hoofdpijn en gevoelloosheid of tintelingen.
Er is geen bekende oorzaak voor paniekaanvallen, maar genetica en hoge stressniveaus zouden er iets mee te maken kunnen hebben, aldus de Mayo Kliniek. Ze zeggen ook dat je een hoger risico op paniekaanvallen loopt als andere mensen in je familie er last van hebben, als je een stressvolle gebeurtenis in je leven hebt meegemaakt (overlijden van een dierbare, scheiding, ernstige ziekte, verhuizing), een traumatische gebeurtenis zoals een aanranding of beroving, als je rookt of veel cafeïne gebruikt, of als je een geschiedenis van kindermishandeling hebt.
Ik kreeg mijn eerste paniekaanval nadat bij mij de ziekte van Crohn was vastgesteld, een chronische en vaak slopende darmontsteking. Drie maanden daarvoor was ik ernstig ziek geweest en lange tijd in het ziekenhuis opgenomen, waarna ik werd ontslagen om een onvoorspelbare, ongeneeslijke ziekte voor de rest van mijn leven te moeten doorstaan. Hoewel ik nooit zeker zal weten wat die eerste paniekaanval veroorzaakte, heeft mijn psychiater verondersteld dat mijn ziekte een rol heeft gespeeld.
Ik wilde weten hoe paniekaanvallen voor andere lijders aan de ziekte aanvoelden – dachten zij ook dat ze doodgingen, net als ik? Hebben ze er mechanismen voor ontwikkeld? Kennen ze hun triggers? Dit is wat negen van hen te zeggen hadden.
Carl, 30: “Ik vreesde oprecht dat ik het risico liep om te vallen en in de goot te sterven.”
“Ik kreeg in de zomer van 2016 halverwege de middag een angstaanval toen ik aan het werk was bij mijn baan in de journalistiek. Ik wist dat ik gegeneraliseerde angst had, maar het had tot op dat moment nog nooit psychosomatische symptomen bij mij veroorzaakt. Niets in het bijzonder triggerde het-ik was gestrest over werk in het algemeen en had pas laat op de dag gegeten, rond 15.00 uur.
Nadat ik terugkwam van mijn late lunch, voelde ik scherpe pijn in mijn borst en langs mijn rechterarm. Dit bracht me tot paniekerig Googlen en de overtuiging of angst dat ik een hartaanval had. Ik probeerde mezelf te kalmeren, dronk wat water en besloot een wandeling te maken rond mijn kantoor in midtown Manhattan. Tijdens mijn wandeling ging de pijn niet weg, en hij werd vergezeld door een diepe en oprechte angst dat ik het risico liep om voorover te vallen en te sterven in de goot naast de oudbakken pizzakorsten en het afval van mijn eerlijke stad New York, kijkend naar het Empire State Building.
Ik belde 911 en een ambulance kwam me midden op straat halen. Ik maakte een zeer dure reis naar het ziekenhuis (pro tip: ambulances zijn niet goedkoop, dus als je een angstaanval hebt, probeer dan een spoedeisende hulp!) Ze deden een aantal tests en hoewel ik een verhoogde hartslag had, bleek die binnen een normaal bereik te liggen. Ze hielden me daar een paar uur en toen ging ik naar huis en besloot dat ik weer in therapie moest gaan (ik was daar een paar maanden mee gestopt nadat mijn oude therapeut met pensioen was gegaan). Mijn nieuwe therapeut moedigde me aan om niet zoveel wiet te roken en minder te drinken. Dat, plus therapie en yoga, heeft me sindsdien veel minder angstig gemaakt.”
Olivia, 39: “Ik kon niet ademen, ik kon me niet bewegen, en ik begon te huilen.”
“Ik begon meer dan vijf jaar geleden met paniekaanvallen, en ik heb ze een paar keer per jaar. Sommige duren een paar uur, en anderen maandenlang dagelijks. Mijn hart klopt heel snel, alsof het uit mijn borstkas wil springen, ik begin te zweten en mijn gedachten gaan tekeer.
Een van de ergste paniekaanvallen die ik me kan herinneren was toen ik op weg was om met vrienden af te spreken, toen de overweldigende angst om mogelijk een ex tegen het lijf te lopen me in een regelrechte paniekaanval deed belanden. Ik kon me niet bewegen, ik kon niet ademen, ik begon te huilen, ik trilde helemaal – en het ergste was nog dat ik alleen reed. Alleen in de auto, ik had absoluut geen idee wat ik moest doen. Ik verzamelde mijn gedachten genoeg om aan de kant te gaan.
Dat veroorzaakte paniekaanvallen voor een maand. Ik was alleen in staat mijn appartement te verlaten om naar mijn werk te gaan en dat was het. Uiteindelijk ging ik naar een therapeut om het uit te praten.”
Sam, 30: “Ik herinner me dat ik heel duidelijk dacht dat mijn leven eindigde.”
“De eerste paniekaanval die ik me kan herinneren, gebeurde op de universiteit, en sindsdien zijn ze gelukkig zeldzaam geworden. Ik ben de eigenlijke oorzaak vergeten (mijn ervaring is dat de “oorzaak” niet veel uitmaakt of precies overeenkomt met de realiteit van de situatie), maar ik herinner me dat ik heel duidelijk dacht dat mijn leven ophield, en dat ik de universiteit zou moeten verlaten en een of andere vorm van spoedeisende hulp nodig zou hebben. Ik wist niet precies waarover ik me zorgen maakte, alleen dat het extreem was.
De lichamelijke symptomen zijn anders dan alles wat ik ooit heb gevoeld: een beklemmend gevoel in mijn borstkas dat zo uitgesproken is dat het voelt alsof ik stik, duizeligheid alsof ik urenlang ondersteboven heb gehangen, tintelende benen en gevoelloze handen. De uitputting de volgende dag is ook griezelig. Je hersenen laten je lichaam er echt voor boeten.
Ik weet niet meer hoe lang mijn eerste aanval duurde, maar ik had het geluk dat een vriend een andere vriend belde die op dat moment zelf geestelijke gezondheidsproblemen had. Ik weet nog dat ik in elkaar zakte in zijn armen. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik een vriend had die bereid was naar me toe te rennen op het moment dat ik hem nodig had, en ik voel mee met iedereen die zoiets meemaakt zonder soortgelijke steun.”
Heather, 43: “Er is iets mis, er is iets mis, er is iets mis.”
“Ik herinner me nog goed dat ik om de drie weken angstaanvallen had toen ik 21 was, dus ik heb ze al minstens de helft van mijn leven. Ze beginnen met invasieve gedachten (voor mij is de angst dat iemand me gaat verkrachten een grote angstgedachte die aangeeft dat ik me angstig voel), en blijven dan groeien als ik ze niet de-escaleer. Ze kunnen dagen achtereen opkomen, maar de eigenlijke angst – de acute fase – kan een paar uur duren. En dan duurt het een paar dagen om te herstellen.
Ik raak ervan overtuigd dat iemand me zal bespringen of me in een hoek zal drijven en me zal aanvallen of verkrachten. De andere gedachte is gewoon, “Er is iets mis, er is iets mis, er is iets mis.” En dan, “Oh god, ik kan niet stoppen, waarom stopt het niet? Waarom kan ik niet ademen, wat is er aan de hand?” Mijn therapeut heeft me geleerd om tegen mezelf te zeggen: “Dit is niet te veel voor mij. Ik heb dit al eerder meegemaakt en het is niet te veel voor mij.” Dat helpt echt.
Ik denk dat het engste gedeelte twee dingen zijn: Eén, als ik er middenin zit en niet besef dat het angst is – ik zit er gewoon in en ben in de war en in paniek. Het andere enge deel is dat zelfs als ik me realiseer dat het een angstaanval is, ik het niet kan stoppen. Het is beangstigend om niet in staat te zijn het te stoppen of te kalmeren of je lichaam ervan te overtuigen dat je niet in direct gevaar bent. Het enige wat ik kan doen, heb ik geleerd, is afwachten en dan gaat het uiteindelijk vanzelf over.”
Tom, 39: “Ik heb een paniekaanval terwijl ik dit schrijf.”
“Ik heb paniekaanvallen sinds mijn 25e, maar ze komen heel zelden voor. Ik heb er jaren geen gehad, maar deze maand heb ik er drie gehad. Ze doen zich voor als ik overweldigd raak of met een of ander verdriet te maken heb. Sommige aanvallen zijn na 20 minuten voorbij, maar die van vandaag voelt alsof er nooit een eind aan komt.
Ik hyperventileer, tril en raak oververhit. Mijn gedachten zijn volslagen irrationele zorgen gemengd met zelftwijfel. Dreigend onheil’ is de beste beschrijving die ik kan bedenken.”
Jonathan, 29: “Ik heb het gevoel dat ik uit mijn eigen huid spring.”
“Ik begon paniekaanvallen te krijgen toen ik 18 was, overweldigd door het verlaten van mijn vrienden, familie en het aangaan van een nieuwe relatie in een nieuwe stad. Nu komen ze in golven en zijn sporadisch. Het hangt af van mijn mentale welzijn, maar de laatste tijd heb ik er één of twee per maand. Als ik ze heb, voel ik ze aankomen voordat iemand het merkt. Mijn hart begint zo hard te bonzen dat het voelt alsof ik een hartaanval ga krijgen, maar toch is er geen fysieke pijn. Ik voel ook ’trillingen’ in mijn lichaam, alsof ik uit mijn vel spring.
Tijdens een aanval begint mijn hoofd te racen. Ik denk aan alles wat ik fout heb gedaan in het leven, alles wat ik moet bereiken. Dat verandert in proberen de wereld te begrijpen en hoe we leven, en vrede sluiten met de dood. Aan het eind voelt het alsof al mijn energie uit me is gezogen.”
Lindsey, 30: “Ik word onder water gehouden zonder dat ik naar boven kan komen om te ademen.”
“Ik denk dat ik 19 was toen ik er voor het eerst een had. Ik was net verhuisd, heel ver weg van mijn familie, en ik was overweldigd, gestrest en had heimwee. Ik zat ook in een giftige relatie. Nu heb ik ze een paar keer per jaar, maar vroeger was het om de paar maanden. Ik heb veel gevoelens als ik een paniekaanval heb. Het maakt me oncontroleerbaar aan het huilen en niets wat iemand zegt kan het laten stoppen. Het moet gewoon zijn beloop hebben. Ik heb het gevoel dat ik niet kan ademen – bijna alsof ik onder water word gehouden en geen mogelijkheid heb om boven te komen. Daarna, is het alsof mijn lichaam in shock is. Ik kan niet stoppen met trillen en voel me zo uitgeput, alsof al het leven uit mijn lichaam is gezogen. Het engste voor mij is dat ik niet weet hoe lang een aanval duurt en wat de aanleiding is.”
Brian, 41: “Het enige wat ik bleef denken was ‘laat me alsjeblieft niet doodgaan’.”
“Mijn eerste paniekaanval gebeurde rond 1998, toen ik in mijn eerste baan na mijn studie bij een grote investeringsbank werkte aan hun website. De aandelenmarkt had een duikvlucht genomen en ik was uitzendkracht, dus ik wist in mijn achterhoofd dat ik op het hakblok lag. Toen dit idee begon door te dringen, voelde ik op een dag tijdens mijn lunchpauze wat ik alleen maar kon omschrijven als een enorme tinteling aan de bovenkant van mijn schedel. Ik was mijn hele leven doodsbang geweest voor de mogelijkheid van een hersenbloeding. Ik overtuigde mezelf er op dat moment van, terwijl ik probeerde aan noodmeditatie te doen, diep adem te halen, wat ik maar kon om niet dood te gaan, dat ik wel degelijk dood zou gaan. Ik ging terug naar boven en vertelde mijn baas dat ik me duizelig en vreemd voelde, en hij stuurde me naar de ziekenboeg.
Het enige wat ik bleef denken was ‘laat me alsjeblieft niet doodgaan’ terwijl ik met de lift naar beneden ging. De arts nam mijn vitale functies op en zei dat ik kerngezond was en dat het klonk alsof ik last had van angst. De volgende dag werd ik ontslagen.”
Casey, 28: “Het voelde als een hartaanval, een levensbedreigende allergische reactie of een naderende dood.”
“Mijn eerste paniekaanval vond plaats tijdens een bijzonder stressvolle periode in mijn leven en ik schreef de symptomen nog steeds niet toe aan angst. Dat komt omdat ze niet aanvoelden als angst – ze voelden als een hartaanval, een levensbedreigende allergische reactie, eigenlijk gewoon een naderende dood. Ik was halverwege een 16 uur durende autorit toen mijn handen begonnen te tintelen, mijn nek gevoelloos werd en mijn zicht wazig. Ik zocht naar een mogelijke oorzaak voor de symptomen – was het iets wat ik had gegeten, de nieuwe astmamedicatie die ik net had gekregen, of had ik echt een hartaanval op mijn 19e?
Ik bleef paniekaanvallen krijgen – altijd op momenten die willekeurig en ‘veilig’ aanvoelden, zoals ’s avonds in bed liggen, tv kijken, in een collegezaal zitten – af en toe gedurende het volgende jaar. Ik ging zelfs midden in de nacht naar het ziekenhuis, in de overtuiging dat deze hartkloppingen iets betekenden, om me vervolgens beschaamd en beschaamd te voelen toen de verpleegsters me vertelden dat het weer een paniekaanval was.
Ironiek genoeg was het leren van meer over het mechanisme van een paniekaanval en wat er feitelijk in het lichaam gebeurt, wat me uiteindelijk hielp om er grip op te krijgen. Ik begreep eindelijk dat mijn geest me vertelde in paniek te raken, zelfs als er geen angst aanwezig was, en dat ik moest leren met dat ongemak te zitten tot het voorbij was, in plaats van te zoeken en te zoeken naar de bron van die paniek. Daarna was het alsof ik achter het gordijn gluurde en zag dat de Tovenaar van Oz gewoon een kerel was. Of, dat mijn ‘vroegtijdige dood’ eigenlijk gewoon mijn geest was die de reactie van mijn lichaam op stress, slaapgebrek en te veel cafeïne verkeerd interpreteerde.”
Als je last hebt van paniekaanvallen, is er hulp beschikbaar.
Soms kan zelfs de gedachte aan een nieuwe paniekaanval je hart sneller doen kloppen. Maar als je weet dat er hulp bestaat en dat je er niet alleen voor staat, zou dat het een beetje makkelijker moeten maken.
Als je paniekaanvallen hebt en niet zeker weet wat je moet doen, praat dan met je arts of therapeut. U kunt ook informatie en hulpbronnen zoeken bij de Anxiety and Depression Association of America en de National Alliance on Mental Illness, of u kunt hun gratis hulplijn bellen op 1-800-950-NAMI (6264). Praten over geestelijke gezondheid kan eng zijn, maar geloof me, het is niet zo eng als het gevoel van een paniekaanval.
Antwoorden zijn bewerkt voor lengte en duidelijkheid.
Related:
- This Is What It’s Like to Love a Partner With Anxiety
- The 15-Second Meditation That Helps Jewel Calm Her Panic Attacks
- Ellie Goulding Went to Therapy for ‘Debilitating Panic Attacks’
You May Also Like: I Have a Pre-Existing Condition: Real People Share Their Health Conditions
