Ben Bernanke, voluit Benjamin Shalom Bernanke, (geboren op 13 december 1953 in Augusta, Georgia, VS), Amerikaans econoom, die voorzitter was van de Board of Governors van het Federal Reserve System (“de Fed”; 2006-14).
Bernanke groeide op in Dillon, South Carolina, waar zijn vader als apotheker werkte en zijn moeder als lerares. Hij studeerde summa cum laude af in economie aan Harvard University (1975) en promoveerde aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT; 1979). Zijn eerste aanstelling als hoogleraar was aan de Stanford University, waar hij van 1979 tot 1985 economie doceerde. In 1985 werd hij gewoon hoogleraar toen hij naar Princeton University verhuisde, en hij was gasthoogleraar aan zowel New York University als MIT. Bernanke publiceerde over een breed scala van economische onderwerpen, waaronder macro-economie, monetair beleid, de Grote Depressie en conjunctuurcycli. Hij ontving zowel een Guggenheim- als een Sloan Fellowship en werd in 2001 redacteur van de American Economic Review. Het jaar daarop werd hij benoemd tot lid van de raad van gouverneurs van de Fed, en hij werd bekend om zijn gedegen onderzoek en diplomatie wanneer de gouverneurs van mening verschilden. Zijn politieke kwaliteiten kwamen ook aan het licht toen hij begin 2005 werd benoemd tot voorzitter van de President’s Council of Economic Advisers.
In 2005 werd Bernanke door de Amerikaanse president George W. Bush voorgedragen om Alan Greenspan op te volgen als voorzitter van de Fed. Hij trad aan op 1 februari 2006. Met zijn sterke academische achtergrond vormde Bernanke een duidelijke breuk met de vorige Fed-voorzitters, die meestal afkomstig waren van Wall Street. Hoewel verwacht werd dat hij de stijl van begrotingsbeheer die door Greenspan was ingesteld zou aanhouden, bracht hij enkele belangrijke veranderingen in de Fed, vooral met betrekking tot de inflatie. Hoewel zijn voorganger inflatiedoelstelling verwierp, gaf Bernanke de voorkeur aan een uitgesproken inflatiedoelstelling, die volgens hem economische groei en stabiliteit zou bewerkstelligen. In september 2008 werkte hij samen met Bush en minister van Financiën Henry Paulson aan het opstellen van de Emergency Economic Stabilization Act, die tot doel had het Amerikaanse financiële systeem te beschermen tijdens de subprime-hypotheekcrisis, een ernstige inkrimping van de liquiditeit op de kredietmarkten wereldwijd als gevolg van wijdverbreide verliezen in de subprime-hypotheeksector.
Hoewel de maatregelen hielpen om de banksector te stabiliseren, bleef de algehele economie maar moeizaam vooruitgaan, en Bernanke werd het mikpunt van veel kritiek. Hoewel sommigen hem dank gaven voor het afwenden van een ramp, beweerden anderen dat hij en de Fed weinig hadden gedaan om de crisis te voorkomen. Zijn hoorzittingen met de Senaat voor een tweede termijn bleken omstreden, maar in januari 2010 werd hij met 70-30 bevestigd. Nadat hij zijn termijn in 2014 had voltooid, werd Bernanke opgevolgd door Janet Yellen.
Bernanke heeft bijgedragen aan een aantal delen over economie en bracht in 2000 een compendium uit van zijn geschriften over de Grote Depressie. The Federal Reserve and the Financial Crisis (2013) bundelde een reeks van vier lezingen die hij in 2012 had gegeven over het ontstaan en de geschiedenis van de Fed en over haar inspanningen om de financiële ineenstorting van 2008 aan te pakken. The Courage to Act: A Memoir of a Crisis and Its Aftermath (2015) documenteert zijn ervaringen als voorzitter van de Fed.