Carlos Salinas de Gortari (3 april 1948-) was van 1 december 1988 tot 30 november 1994 president van Mexico, als opvolger van Miguel de la Madrid en als voorganger van Ernesto Zedillo.
Biografie
Carlos Salinas de Gortari werd op 3 april 1948 geboren in Mexico-Stad, Mexico als zoon van de minister van Handel Raul Salinas Lozano en als broer van Raul Salinas de Gortari. Hij werd lid van de jeugdafdeling van de Institutionele Revolutionaire Partij en bezocht Harvard in de Verenigde Staten alvorens betrokken te raken bij de Mexicaanse politiek. Salinas was de perfecte kandidaat voor Washington DC: hij was op Harvard opgeleid, bevriend met verschillende topindustriëlen, beloofde de banden van de PRI met de Mexicaanse vakbonden te verbreken, probeerde de subsidies die de voedselprijzen laag hielden af te breken, hakte de gemeenschappelijke ejido-boerderijen in stukken en verkocht ze aan bedrijven, en steunde de privatisering van grootschalige nationale industrieën zoals telecommunicatie, staal en spoorwegen, die werden opgekocht door politieke medewerkers van de PRI.
Presidentschap
Salinas de Gortari in 1988
In 1988 werd Salinas de Gortari de presidentskandidaat van de PRI, Hij werd gesteund door rijke zakenvrienden, waaronder de Amerikaanse zakenpartners van zijn broer, die zijn plannen steunden om een Noord-Amerikaanse vrijhandelsovereenkomst te sluiten waarvan Amerikaanse bedrijven zouden profiteren. Salinas liet minister van Binnenlandse Zaken Manuel Bartlett Diaz de verkiezingen vervalsen door de telefoonlijnen te overbelasten, die voor het eerst werden gebruikt om de verkiezingsresultaten naar Mexico Stad te sturen. Salinas won de verkiezingen met 50,4% van de stemmen tegen 31,1% voor Cuauhtemoc Cardenas, hoewel alles erop wees dat Cardenas – de populaire kandidaat – de verkiezingen zou winnen. De overwinning van Salinas leidde ertoe dat Bartlett de beroemde zin uitsprak: “Het systeem is gevallen”, en hij zou later bekennen dat de verkiezingen zwaar waren gemanipuleerd in het nadeel van Cardenas.
Als president was Salinas van plan Mexico te moderniseren, een einde te maken aan het anti-klerikalisme en de herverdeling van land in Mexico te beëindigen, waardoor de PRI haar tweederde meerderheid in het congres verloor. Hij steunde ook neoliberale economische hervormingen, privatiseerde het banksysteem en de telefoonmaatschappij van Mexico, zag toe op Mexico’s overgang naar de NAFTA, verdeelde het land van het Guadalajara Kartel onder zijn kapo’s na de arrestatie van Miguel Angel Felix Gallardo, en verminderde de inflatie, maar aan het eind van zijn termijn werden Juan Jesus Posadas Ocampo, Luis Donaldo Colosio, en Jose Francisco Ruiz Massieu politiek vermoord. Van 1987 tot 1994 steeg het aantal Mexicaanse miljardairs in Forbes van één naar 24, en allen dankten hun trouw aan Salinas en zijn broer, die hen in hun machtsposities brachten.
Pensionering
Salinas in 2012
Salinas de Gortari verliet zijn ambt in 1994, maar hij bleef als oom van Claudia Ruiz Massieu een belangrijke machtsbaas van de PRI. Zijn broer werd in 1995 gearresteerd voor zijn betrokkenheid bij de moorden op oppositieleiders tijdens het presidentschap van Carlos, en hij zat tien jaar in de gevangenis. Salinas zelf bleef fungeren als een grijze eminentie achter de PRI-machine, die elke verkiezing de presidentskandidaat klaarstoomde met de steun van collega-politici van de oude PRI-garde. Hij speelde ook een belangrijke rol in de opkomst van Conrado Higuera Sol, die in de jaren 2000 en 2010 als zijn handlanger werkte. Salinas en Higuera Sol slaagden erin de rampzalige regering van Enrique Pena Nieto te saboteren om de PRI een kans te geven zich te rehabiliteren met een betere kandidaat, en Salinas liet uiteindelijk zijn eigen nicht links liggen om het mislukte presidentiële bod van Higuera Sol in 2018 te steunen.