Cerebro

El cerebro forma parte del sistema nervioso. El sistema nervioso se divide en dos partes: sistema nervioso central formado por el encéfalo y la médula espinal y el sistema nervioso periférico constituido por los nervios motores y sensitivos que parten del sistema nervioso central. El encéfalo humano se divide en tres partes: cerebro, cerebelo y tronco cerebral. De ellas el cerebro es la de mayor peso y volumen.

Morfología cerebral humanaEditar

Surco central del cerebro o cisura de Rolando

Surco lateral del cerebro o cisura de Silvio

El cerebro humano está dividido en dos hemisferios, uno derecho y otro izquierdo, separados por la cisura interhemisférica y comunicados mediante el cuerpo calloso. Het oppervlak wordt de hersenschors genoemd en wordt gevormd door plooien, convoluties genaamd, die uit grijze stof bestaan. Onderliggend is de witte stof. In dieper gelegen gebieden bevinden zich gebieden met grijze stof die kernen vormen, zoals de thalamus, de nucleus caudatus en de hypothalamus. Elke hersenhelft heeft verschillende spleten die de hersenschors in kwabben verdelen.

HersenventrikelsEdit

De menselijke hersenen hebben 4 met elkaar in verbinding staande hersenventrikels die gevuld zijn met een heldere vloeistof die cerebrospinaal vocht wordt genoemd.

Lobules en fissuresEdit

Elke hemisfeer heeft verschillende fissures die de hersenschors onderverdelen in lobben:

• De frontale kwab wordt begrensd door de Sylvian fissuur en de Roland fissuur.
• De pariëtale kwab wordt vooraan begrensd door de scheur van Rolando, onderaan door de scheur van Sylvius en achteraan door de occipitale scheur.
• De occipitale kwab wordt vooraan begrensd door de uitwendige en inwendige loodrechte scheuren; aan de binnenzijde van de occipitale kwab is er geen begrenzing. Hij bevindt zich aan de achterkant van de hersenen.
• De temporale kwab wordt begrensd door de fissuur van Sylvian en bevindt zich in een laterale positie.

Naast deze vier kwabben, die bekend zijn omdat zij de namen van de vier beenderen van het schedelgewelf delen, vinden wij nog een kwab, de kwab van de insula, die van buitenaf niet zichtbaar is. Deze kwab bevindt zich in het binnenste van de hersenen; hij kan worden gezien door de fissuur van Sylvian te openen.

ThalamusEdit

De thalamus bevindt zich boven de hersenstam, bijna in het midden van de hersenen. Het is ongeveer 3 cm lang en bestaat uit grijze stof, d.w.z. het soma van neuronale cellen. Het fungeert als een relaisstation voor zenuwsignalen en een integratiecentrum waar zintuiglijke impulsen worden verwerkt alvorens hun reis naar de hersenschors te vervolgen. Het ontvangt ook signalen die in omgekeerde richting reizen en de thalamus bereiken vanuit de hersenschors.

HypothalamusEdit

De hypothalamus is een klein gebied in de hersenen dat bestaat uit grijze stof. Het bevindt zich onmiddellijk onder de thalamus. Het is ongeveer zo groot als een amandel en heeft belangrijke functies, waaronder het verbinden van het zenuwstelsel met het endocriene systeem via de hypofyse.

Basale gangliaEdit

De basale ganglia zouden eigenlijk de basale kernen moeten worden genoemd, omdat het geen echte ganglia zijn. Het gaat om een geheel van hersenstructuren, bestaande uit grijze stof, die onder de cortex liggen en belangrijke functies hebben, waarvan een van de belangrijkste de controle van vrijwillige bewegingen is, maar zij zijn ook betrokken bij de verwerking van zintuiglijke informatie en bij aspecten in verband met geheugen en emoties. Zij zijn verbonden met de hersenschors en functioneren met een hoge graad van integratie. De volgende kunnen worden onderscheiden:

• Striatum, bestaande uit de caudatekern, het putamen en de nucleus accumbens.
• Globus pallidus.
• Substantia nigra
• Subthalamische kern.

HippocampusEdit

De hippocampus is een hersenstructuur die een belangrijke rol speelt bij het geheugen en de ruimtelijke oriëntatie. Het bestaat uit grijze stof en is afkomstig uit de temporale kwab, hoewel het zich onder de hersenschors bevindt. Hij dankt zijn naam aan het feit dat zijn vorm enigszins aan een zeepaardje doet denken. De hippocampus maakt deel uit van het limbisch systeem en is een van de weinige hersengebieden waar het fenomeen neurogenese (vorming van nieuwe neuronen) optreedt.

Corpus callosumEdit

Mediaal aanzicht van de hersenen. De rode pijl geeft de plaats aan van het corpus callosum (corpus callosum) dat als communicatie dient tussen de rechter- en linkerhersenhelft.

Het corpus callosum is een belangrijke structuur in de hersenen die bestaat uit vezels die fungeren als communicatiepad tussen de rechter- en de linkerhersenhelft, zodat de twee op een gezamenlijke en complementaire manier functioneren.

Cápsula internaEditar

La cápsula interna es un grueso conjunto de fibras nerviosas tanto ascendentes como descendentes que comunican la corteza con las regiones inferiores del sistema nervioso central, las fibras son de origen diverso, pero muchas de ellas transportan información motora o sensitiva. En su trayecto pasan cerca de la región del tálamo y los ganglios basales. La cápsula interna es una región muy sensible, cualquier lesión en esta zona daña numerosas fibras nerviosas y provoca en consecuencia déficits neurológicos graves.

Imágenes animadasEditar

• Hipocampo

• Núcleo caudado

• Cuerpo calloso

• Diencéfalo (thalamus en hypothalamus)

FunctiesEdit

De hersenen verwerken zintuiglijke informatie, visueel, tastbaar, auditief en olfactorisch. Motorische gebieden controleren en coördineren bewegingen, terwijl associatiegebieden verantwoordelijk zijn voor complexe functies zoals geheugen en redeneren. De basale ganglia zijn betrokken bij de coördinatie van bewegingen, terwijl het limbisch systeem verantwoordelijk is voor emotionele reacties. Hoewel bepaalde delen van de hersenen verantwoordelijk zijn voor bepaalde functies, gaat het om een sterk geïntegreerd systeem dat ook in verband staat met andere delen van de hersenen, zoals het cerebellum, dat complexe bewegingsreeksen coördineert die door de motorische gebieden en de hersenstam worden geïnitieerd.

Motorische functieEdit

Verticale doorsnede van de hersenen die het pad van de piramidale baan laat zien.

De motorische functie van de hersenen wordt hoofdzakelijk uitgeoefend door de piramidale of corticospinale baan, een bundel zenuwvezels die uitgaat van neuronen in de primaire motorische cortex aan de achterzijde van de frontale kwab en eindigt in de voorste hoorn van het ruggenmerg, waar zij in verbinding staat met een tweede neuron van waaruit axonen zich vertakken naar de verschillende motorische zenuwen die de vrijwillige aansturing van het spierstelsel van het gehele lichaam mogelijk maken. De piramidale baan kruist elkaar aan de basis van de hersenstam, in de zogenaamde decussatie van de piramiden, zodat vezels uit de rechter hersenhelft de spieren van de linkerhelft besturen en die uit de linker hersenhelft de rechterhelft. Deze weg is van groot belang omdat hij de bewegingen mogelijk maakt die nodig zijn voor de meeste vitale functies, zoals bewegen, praten, kauwen, enz. Letsel aan het piramidale pad resulteert in verlamming van de corresponderende spieren.

PijnperceptieEdit

Pijn wordt gedefinieerd als een onaangename zintuiglijke en emotionele ervaring die verband houdt met feitelijke of potentiële weefselschade. Het heeft een waarschuwingsfunctie om te wijzen op een gevaar dat moet worden vermeden, en zo ernstiger letsel te voorkomen.

De gewaarwording van pijn wordt in gang gezet door bepaalde receptoren in weefsels, nociceptoren genaamd, die gevoelig zijn voor weefselschade. Zenuwimpulsen die door deze receptoren worden opgewekt, reizen via gevoelszenuwen naar de achterste hoorn van het ruggenmerg, vanwaar zij via een bundel zenuwvezels die de thalamuswervelkolom wordt genoemd, de hersenen bereiken. Ze bereiken eerst de thalamus, van waaruit ze de sensorische cortex van de temporale kwab bereiken, waar het signaal wordt verwerkt en de gewaarwording van pijn bewust wordt.

Er zijn verschillende aangeboren aandoeningen waarbij de getroffen personen niet in staat zijn pijn waar te nemen. Deze groep aandoeningen staat algemeen bekend als aangeboren ongevoeligheid voor pijn, gaat vaak gepaard met een gebrek aan gevoeligheid voor temperatuur en veroorzaakt aanzienlijke gezondheidsproblemen, waaronder bot- of huidletsels die onopgemerkt blijven omdat de persoon na een ernstig trauma geen pijn voelt en zijn normale bezigheden voortzet zonder te beseffen dat hij een botbreuk of letsel heeft opgelopen.

Cognitieve vermogensEdit

De pariëtale kwabben zijn de thuisbasis van de emotionele en evaluatieve systemen. Het emotionele systeem – hoewel het de hele hersenen betreft, en in terugkoppeling, het hele lichaam van het individu – is voornamelijk gelokaliseerd in het nogal archaïsche gebied dat het limbisch systeem wordt genoemd, binnen het limbisch systeem de twee cerebrale amygdalae, het concentreert de basisemoties (angst, agressie, plezier) die we hebben en die we geven wanneer iets of iemand de activiteit die we buiten aan het doen zijn, verstoort. Anderzijds is er het waarderingssysteem, dit is de relatie die bestaat tussen de prefrontale kwabben (die zich zoals de naam al aangeeft achter het voorhoofd bevinden) en de cerebrale amygdalae, deze “fysieke” relatie wordt de hippocampus genoemd.

Hersenen en taalEdit

Broca’s gebied.

Wernicke’s gebied.

Het overgrote deel van de processen die taal mogelijk maken, vindt plaats in verschillende associatiegebieden. Er zijn twee goed geïdentificeerde gebieden die van vitaal belang worden geacht voor de menselijke communicatie: Wernicke’s gebied en Broca’s gebied. Deze gebieden bevinden zich in de dominante hemisfeer (bij 97% van de mensen is dat de linker hemisfeer) en worden beschouwd als de belangrijkste voor taalverwerking. Daarom wordt taal beschouwd als een laterale functie. De niet-dominante hemisfeer is echter ook betrokken bij taal, hoewel er vragen zijn over de mate van betrokkenheid van de gebieden die zich in die hemisfeer bevinden.

Wernicke’s gebied, genoemd naar de neuroloog die het voor het eerst beschreef. Het is vooral ontwikkeld in de hemisfeer die dominant is voor taal, en dat is meestal de linkerkant. De ontwikkeling van dit gebied maakt een hoog niveau van begrip en verwerking van de meeste intellectuele functies van de hersenen mogelijk. Het is verantwoordelijk voor het decoderen van wat gehoord wordt en het voorbereiden van mogelijke reacties. Het is belangrijk voor woordbegrip en betekenisvolle spraak.

Het maakt vervolgens plaats voor Broca’s gebied, ook bekend als het woordmotorisch gebied, dat via de superieure longitudinale fasciculus in verbinding staat met Wernicke’s gebied. Het bevindt zich in de prefrontale cortex, in het voorste deel van het inferieure gedeelte van de primaire motorische cortex, dicht bij de laterale fissuur (FL). In de meeste gevallen is het dominant aan de linkerkant van de hersenen. Zijn functie is het mogelijk maken van motorische patronen voor de uitdrukking van woorden, het articuleren van zowel gesproken als geschreven taal. Het is verantwoordelijk voor de vorming van woorden waarbij de aandrijving van de fonatorische spieren, d.w.z. de strottenhoofd-, ademhalings- en mondspieren, wordt geactiveerd om de productie van gearticuleerde klanken te verzekeren, hetgeen plaatsvindt in het primair motorisch gebied, van waaruit de commando’s aan de fonatorische spieren afkomstig zijn. Het is ook verbonden met het aanvullend motorisch gebied, dat betrokken is bij het initiëren van spraak.

Functionele verschillen tussen hersenhelften

Hoewel de twee menselijke hersenhelften elkaars tegenpolen zijn, zijn ze niet het omgekeerde geometrische beeld van elkaar. Vanuit zuiver morfologisch oogpunt zijn ze asymmetrisch. Deze asymmetrie is afhankelijk van een patroon van genexpressie dat ook asymmetrisch is tijdens de embryonale ontwikkeling van het individu en waarvan is aangetoond dat het niet uitsluitend voorkomt bij de menselijke soort, aangezien het, zij het in mindere mate, aanwezig is bij naaste verwanten in de fylogenie, zoals de chimpansee.

De studie van schedelafdrukken van voorouders van het geslacht Homo heeft onder meer tot doel de aanwezigheid of niet van asymmetrie in het telencephalon vast te stellen, aangezien dit een kenmerk is van verhoogde specialisatie, van een complexer cognitief vermogen.

De functionele verschillen tussen de hemisferen zijn minimaal en slechts op enkele gebieden zijn verschillen in functie gevonden, met uitzonderingen bij mensen waar geen verschillen zijn waargenomen. Er is gezegd dat taal en logica (Broca’s en Wernicke’s zijn momenteel de bekendste gebieden die gespecialiseerd zijn in taal, hoewel bij taalverwerking waarschijnlijk de hele hersenen betrokken zijn – bijna zeker zijn de geheugengebieden betrokken bij taalverwerking – Broca’s en Wernicke’s gebieden worden bij de meeste mensen in de linkerhersenhelft gevonden; de gebieden die het meest betrokken zijn bij logica en intellectuele activiteiten bevinden zich hoofdzakelijk in de prefrontale cortex, waarbij de linker temporale gebieden wellicht van groot belang zijn voor analyse- en syntheseprocessen, zoals die welke berekeningen mogelijk maken (wiskunde). Deze gebieden bieden het individu een groter vermogen om zich aan de omgeving aan te passen, maar met veel langere leerprocessen, en zijn als zodanig afhankelijker van hun ouders tijdens de opvoedingsfase.