COVID Long Haulers: Symptomen en verbanden met postvirale vermoeidheid en orgaanschade

Lange COVID is niet gemakkelijk te definiëren. Dit is wat artsen moeten weten over subgroepen van patiënten en mogelijke orgaanschade. Plus, hoe vermoeidheid na COVID lijkt op CVS en andere symptomen die bij eerdere uitbraken van infectieziekten zijn gezien.

met medische beoordeling door Don L. Goldenberg

Defining Long COVID: 3 Distinct Patient Groups

De termen “COVID long haulers,” “long COVID,” en “Post COVID Syndrome,” zijn de afgelopen maanden allemaal door elkaar gebruikt om personen te beschrijven die besmet zijn geweest met het SARS-CoV-2 en na “herstel” nog steeds symptomen ervaren. Deze termen kunnen echter misleidend zijn voor zorgverleners, patiënten en zelfs de media, omdat ze drie verschillende subgroepen van patiënten vertegenwoordigen met langdurige symptomen, meestal gedefinieerd als meer dan 1 maand na COVID-19-besmetting.

Zoals beschreven in het snel behandelde boek van PPM Editorial Board Advisor Don L. Goldenberg, How the COVID-19 Pandemic is Affecting You and Your Healthcare (Armin Lear Press), omvatten deze subsets:

1. Kritiek zieke patiënten, bijna allemaal die zijn opgenomen op de intensive care, die, naar verwachting, een lange herstelperiode zullen hebben (vaak maanden) en permanente orgaanschade kunnen hebben, vooral in de longen.
2. Een onbepaald aantal patiënten, na milde of ernstige infectie, die orgaanschade/dysfunctie hebben, zoals myocarditis of een encefalopathie. De gevolgen op lange termijn zijn onduidelijk. (Meer over cardiovasculaire risico’s bij COVID-lange-afstandsreizigers)
3. Veel patiënten, in sommige series geschat tot 10%,1 hebben langdurige, multisysteemsymptomen zonder aanwijzingen voor orgaanschade of disfunctie. Deze patiënten hebben meestal ernstige uitputting, hoofdpijn, spierpijn, en stemmings- en cognitieve stoornissen met normale lichamelijke en laboratoriumresultaten. Dit is de subgroep die de meeste gelijkenis vertoont met het postviraal vermoeidheidssyndroom (PVFS), het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) – in het VK ook benigne myalgische encefalomyelitis (BME) genoemd, fibromyalgie en andere verwante, slecht begrepen aandoeningen die gepaard gaan met chronische vermoeidheid en pijn. Bij deze aandoeningen is er geen sterk bewijs voor orgaanschade of aanhoudende en significante immuun/ontstekingsafwijkingen.

De verwarring en controverse die online en onder steungroepen voor de derde groep patiënten spelen, weerspiegelen de misverstanden over CVS van de afgelopen 40 jaar in zowel de Verenigde Staten als het Verenigd Koninkrijk.2,3

Wat we tot nu toe wel weten, is dat deze brede groep van COVID-19-overlevers niet volledig lijkt te herstellen en dat er aanzienlijke verschillen zijn tussen degenen die orgaanschade ondervinden en degenen die dat niet doen.

We weten ook dat, hoewel COVID-19 meer mannen dan vrouwen heeft gedood, de langverblijvers overwegend vrouwelijk lijken te zijn. Artsen van een Parijs ziekenhuis meldden onlangs dat onder de long hauler patiënten die zij behandelden tussen half mei en eind juli 2020, het aantal vrouwen 4:1 groter was dan het aantal mannen – hetzelfde percentage waarmee het aantal vrouwen groter is dan het aantal mannen bij CVS.1

Terwijl de medische gemeenschap werkt aan het begrijpen van de acute fase van COVID-19, vormen de gevolgen op lange termijn een verdere uitdaging om te begrijpen hoe dit virus blijft bestaan. Hier kijken we naar wat clinici en onderzoekers vinden bij COVID-19 patiënten met betrekking tot mogelijke orgaanschade na COVID-19 infectie en hoe chronische post-virale vermoeidheid speelt.

Severe Post COVID Syndroom en Orgaanschade

Zoals hierboven opgemerkt, ontwikkelen sommige patiënten met milde of matige COVID infectie wel orgaanschade (subsets 1 en 2), met name myocarditis of een encephalopathie. Bij sommige patiënten met aanhoudende orgaanschade of disfunctie kan er een vasculair verband zijn, volgens William Li, MD, oprichter van de Angiogenesis Foundation (AF), die zich momenteel toelegt op onderzoek naar het nieuwe coronavirus, met name de gevolgen op lange termijn.4

Dr. Li en een internationaal team van onderzoekers merkten iets atypisch op voor een respiratoir virus – het infecteerde vasculaire endotheelcellen en beschadigde het endotheel. Het team vergeleek autopsies op de longen van patiënten die overleden waren aan COVID-19 met die van patiënten die overleden waren aan influenza. De COVID-19 longen hadden negen keer zoveel microthrombi als de influenza longen.

Dr. Li gelooft dat er drie hoofdcomponenten in het spel kunnen zijn: microvasculaire schade, aanhoudende ontsteking, die een auto-immuun component kan hebben, en neuropathie. Het is belangrijk op te merken dat Dr. Li’s bevindingen zijn gebaseerd op patiënten die zijn overleden aan COVID-infectie, niet op degenen die leven met lange COVID.

Lange COVID en Post Virale Vermoeidheid

Zoals opgemerkt, lijkt tot 10% van de patiënten die herstellen van COVID-infectie1 langdurige symptomen te ervaren die lijken op PVFS of CVS (subgroep 3). Artsen kunnen zich herinneren dat beide vermoeidheidssyndromen verband houden met eerdere uitbraken van infectieziekten. Bijvoorbeeld:

• 2003 SARS

o Artsen observeerden PVFS bij patiënten na de SARS-uitbraak van 2003 (ook een coronavirus), die wereldwijd 8.096 mensen trof.5

o Dit SARS-CoV-virus resulteerde in meldingen van PVFS tot 1 jaar na de diagnose bij meer dan de helft van de herstelde patiënten; de symptomen traden vaak op met slaapproblemen.5

o Uit een 4-jaarlijkse follow-upevaluatie van mensen die herstelden van SARS in Hongkong bleek dat 40,3% chronische vermoeidheid rapporteerde en dat 27,1% voldeed aan de diagnostische criteria voor CVS.6

• 1918 Spaanse griep

o Er waren aanwijzingen voor hoge percentages PVFS/CFS na de grieppandemie van 1918 (H1N1), waarbij vermoeidheid het meest voorkomende langdurige symptoom was.7

• 2009 Influenza A (H1N1)

o Onderzoekers in Noorwegen bestudeerden de blijvende symptomen van deze grieppandemie en stelden vast dat de infectie gepaard ging met een meer dan tweevoudig verhoogd risico op CVS. De onderzoekers constateerden geen verhoogd risico op CVS na vaccinatie.8

Er zijn ook meldingen van postvirale vermoeidheid bij ebolaviruspatiënten. In een transversale studie werd geschat dat 28% van de mensen die van het ebolavirus herstelden, na hun herstel ongewone vermoeidheid ervoeren. Symptomen van het Post-Ebola Syndroom waren ook gewrichtspijn, spierpijn, hoofdpijn, oogproblemen, en slaapstoornissen. Ten slotte zijn er enkele rapporten die Epstein-Barr virus (EBV), het menselijke herpesvirus dat kan leiden tot infectieuze mononucleosis, in verband proberen te brengen met het nieuwe coronavirus en de auto-immuunrespons, maar er zijn nog steeds sluitende gegevens nodig.9-11

Overlappende Symptomen: Post COVID Syndroom en Post Viral Fatigue Syndrome

Veel clinici en onderzoekers vergelijken de post-acute effecten van het huidige coronavirus met PVFS en CVS. Natalie Lambert, PhD, universitair hoofddocent en directeur van het Lambert Lab aan de Indiana University School of Medicine, heeft in samenwerking met Survivor Corps, een steungroep voor langverblijvers, een Long-Hauler Symptom Survey gepubliceerd. De enquête bevat rapporten van meer dan 4.000 COVID-19-patiënten.12 De meest voorkomende symptomen die haar team aan het licht bracht, waren uitputting (zowel fysiek als mentaal), andere cognitieve stoornissen, hoofdpijn, myalgieën, dyspneu, gastro-intestinale, slaap- en stemmingsstoornissen.12

Deze symptomen zijn vergelijkbaar met die gerapporteerd in PVFS of CVS. Echter, dyspneu en verlies van smaak en reuk lijken veel vaker voor te komen bij Post COVID Syndroom patiënten.

Practical Takeaways

Hoewel PVFS niet nieuw is voor de medische gemeenschap, is er geen duidelijk pad naar behandeling. Belangrijker nog, er is nog steeds niet genoeg kennis over de exacte oorzaken of gevolgen van post-virale vermoeidheid bij herstellende COVID-19-patiënten.

Ongaande symptomen gemeld door degenen die herstellen van COVID-19-infectie moeten serieus worden genomen en dienovereenkomstig worden aangepakt. Zoals verklaard door Dr. Anthony Fauci in juli 2020, “Anekdotisch is er geen twijfel dat er een aanzienlijk aantal individuen zijn die een postviraal syndroom hebben dat hen echt, in veel opzichten, kan incapaciteren gedurende weken en weken na het zogenaamde herstel en het opruimen van het virus, zeer suggestief van myalgische encefalomyelitis/chronisch vermoeidheidssyndroom.”1

John Brooks, MD, chief medical officer van het CDC’s COVID-responsteam, voorspelde dat “lange COVID in de orde van tienduizenden in de Verenigde Staten zou treffen en mogelijk honderdduizenden. “13

Meer op onze COVID-bronnenpagina.

Plus, het januari/februari 2021-nummer van PPM richt zich op hoe telegeneeskunde-onderzoeken uit te voeren (en voor te schrijven) voor pijn, reumatische aandoeningen en chronische hoofdpijn. Plus, waar op te letten bij mensen die herstellen van COVID-19 infectie, inclusief cardiale risico’s.

1. Rubin R. As their Numbers Grow, COVID-19 “Long Haulers” Stump Experts. JAMA. 2020;324(14):1381-1383.

2. Hickie I, Davenport T, Wakefield D, et al. Post-infective and chronic fatigue syndromes precipitated by viral and non-viral pathogens: prospective cohort study. BMJ. 2006;333:575.

3. Wessely S, Chalder T, Hirsch S, et al. Postinfectieuze vermoeidheid:prospectieve cohortstudie in de eerstelijnsgezondheidszorg. Lancet.1995;345:1333-8.

4. Angiogenese Stichting. COVID-19 is een vasculaire ziekte. Beschikbaar op: https://angio.org/covid-19/ Accessed: 20 november 2020.

5. Tansey CM, Louie M, Loeb M, et al. One-year outcomes and health care utilization in survivors of severe acute respiratory syndrome. Arch Intern Med. 2007;167(12):1312-1320.

6. Lam MHB, Wing YK, Yu MWM, et al. Mental morbidities and chronic fatigue in severe acute respiratory syndrome survivors: long-term follow-up. Arch Intern Med. 2009;169(22):2142-2147.

7. TrillaA, TrillaG, DaerC. De ‘Spaanse griep’ van 1918 in Spanje. Clin Infect Dis. 2008;47(5):668-673.

8. MagnusP, GunnesN, TveitoK, et al. Chronic fatigue syndrome/myalgic encephalomyelitis (CVS/ME) is geassocieerd met pandemische-influenzavirusinfectie, maar niet met een vaccin tegen pandemische influenza met adjuvans. Vaccine. 2015;33:6173-6177.

9. Wilson HW, Amo-Addae M, Kenu E, Ilesanmi OS, et al. Post-Ebola Syndrome among Ebola Virus Disease Survivors in Montserrado County, Liberia 2016. Biomed Res Int. 2018;28:1909410.

10. Harley JB, Chen X, Pujato M, et al. Transcriptiefactoren opereren over ziekte loci, met EBNA2 geïmpliceerd in auto-immuniteit. Nat Genet. 2018;50(5):699-707.

11. Im JH, Lee J-S, Kwon HY, et al. Epstein-Barr Virus and Cytomegalovirus Reactivation in Patients with COVID-19. 17 augustus 2020, PREPRINT (Versie 1) Beschikbaar op: https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-52829/v1. Accessed November 2020.

12. Lambert NJ, Korps Overlevenden. COVID-19 “Long Hauler” Symptoms Survey Report.Indiana University School of Medicine; 2020. Bijgewerkt op 7 juli 2020.

13. Belluck P. Covid-overlevenden met langdurige symptomen hebben dringend aandacht nodig, zeggen deskundigen. New York Times. 4 december 2020.