Cultureel pluralisme

Definitie: Concept dat individuele etnische groepen het recht hebben om op hun eigen voorwaarden te bestaan binnen de grotere samenleving met behoud van hun unieke culturele erfgoed

Belangrijk: Als concept is cultureel pluralisme een alternatief voor de “smeltkroes”-opvatting dat immigranten zich moeten assimileren aan de Amerikaanse cultuur door hun eigen culturen, talen, en andere tradities op te geven. Culturele pluralisten benadrukken dat verschillende etnische groepen de Amerikaanse manier van leven hebben verrijkt doordat immigranten en autochtone burgers van elkaar hebben geleerd, waardoor hun opvattingen over kunst, cuisine, onderwijs, geschiedenis, muziek en andere aspecten van het leven zijn verbreed.

Tijdens de late negentiende en vroege twintigste eeuw, waarin de grootste toestroom van immigranten in de Amerikaanse geschiedenis plaatsvond, kwam er een anti-immigrantenreactie in de vorm van nativisme, xenofobie en andere uitingen van vooroordelen. Kritiek op het onbekende uiterlijk en gedrag van de nieuw aangekomen volkeren leidde tot discriminerende behandeling van de nieuwe immigranten in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, in overheidsprogramma’s, bij huisvesting en in openbare voorzieningen. Als gevolg daarvan werd de vooruitgang van ijverige en getalenteerde immigranten, wier inspanningen de Amerikaanse vooruitgang zouden kunnen bevorderen, afgeremd.

Een kritiek op assimilationisme

In 1914 publiceerde de socioloog Edward Alsworth Ross, een voorstander van wetenschappelijk racisme, The Old World in the New: The Significance of Past and Present Immigration to the American People. Dit boek bevatte vernietigende kritiek op immigrantenvolkeren zoals Italianen en Slaven als genetisch inferieur, met als argument dat hun aanwezigheid in de Verenigde Staten als een wortelloos proletariaat geschoolde autochtone arbeiders bedreigde en politieke corruptie bevorderde. In een recensie van dat boek voor het linkse tijdschrift The Nation in 1915, bekritiseerde Horace Kallen de assimilatietheorie in een artikel getiteld “Democracy Versus the Melting Pot.”

Kallen was in de eerste plaats een filosofische pluralist – dat wil zeggen, hij geloofde in de waarde van verschillen die naast elkaar bestonden. Hij verzette zich tegen orthodoxies als het opleggen van overgesimplificeerde keurslijven op de inherente complexiteit van de werkelijkheid. Filosofische zekerheid is onmogelijk, volgens pluralisten, dus verschillende theorieën moeten worden bediscussieerd en gerespecteerd in plaats van dat een dominante visie een andere onderuit haalt in een eindeloze machtsstrijd tussen concurrerende verhalen of paradigma’s.

Toepassing van zijn filosofische opvattingen op zaken van sociale werkelijkheid, pleitte Kallen voor cultureel pluralisme. Hij geloofde dat de aanvaarding van verschillende culturen die in de Verenigde Staten naast elkaar bestonden, de Amerikaanse solidariteit eerder versterkte dan in gevaar bracht. Hij beweerde dat assimilationisten niet alleen een verkeerd beeld gaven van de bijdragen van immigrantengroepen, maar ook fundamentele Amerikaanse grondwettelijke principes van gelijkheid en rechtvaardigheid negeerden.

Meer ter zake, Kallen interpreteerde Ross en de assimilationisten als leden van een Angelsaksische eliteklasse die haar dominantie aan het verliezen was en vocht om haar voorrechten te beschermen door middel van een ondemocratisch en oncollegiaal discours. Het unieke van Amerika, vond Kallen, lag in de vele stromen immigranten die het land al meer dan een eeuw verrijkten. Hij betoogde dat etnische groepen vrij zouden moeten zijn om te behouden wat waardevol is in hun eigen sociale culturele erfgoed, terwijl ze een gemeenschappelijke politieke cultuur zouden moeten accepteren in de vorm van democratische principes – een representatieve regering onder een rechtsstaat die de vrijheden van het individu beschermt.

Kritiek op cultureel pluralisme

Cultureel pluralisme is aangevallen omdat het cultureel separatisme zou rechtvaardigen – dat wil zeggen, een transformatie naar een “natie van naties” zoals in Zwitserland of een gesegregeerd Amerika van etnisch zuivere woonenclaves. Een tweede punt van kritiek is dat culturele pluralisten ervan uitgaan dat omdat etnische tradities statisch zijn, zij individualiteit onderdrukken. Ten derde worden culturele pluralisten aangevallen omdat zij geloven dat etnische identiteit primair is en dus krachtiger dan andere identiteiten. Sommige critici zien Kallen’s concept van cultureel pluralisme zelfs als geworteld in de Joodse ideologie.

Culturele pluralisten antwoorden dat Amerikaans cultureel pluralisme gedijt in een geïntegreerde, niet gesegregeerde, samenleving. Zij accepteren culturen als intern dynamisch, veranderend en zich aanpassend in de loop van de tijd met veel ruimte voor diversiteit binnen elke cultuur. Culturele banden worden gezien als belangrijk maar niet exclusief, aangezien Amerikanen die van andere culturen moeten respecteren om samen van vrijheid te kunnen genieten. Bovendien is Kallen’s argumentatie geheel filosofisch.

Oorspronkelijk hadden culturele pluralisten veel moeite om hun opvattingen te onderscheiden van segregationistische retoriek. In tegenstelling tot meer politiek actieve multiculturalisten, waren zij onsamenhangend in het aangeven hoe het politieke systeem separatisten zou moeten behandelen. Aan het begin van de eenentwintigste eeuw leek de filosofie van het cultureel pluralisme bijna irrelevant, omdat veel Amerikanen tegen die tijd aanspraak maakten op meerdere etnische en raciale achtergronden. Juist die veelheid is volgens sommige waarnemers een reden voor een identiteitscrisis.

Michael Haas

Verder lezen

  • Akam, Everett H. Transnational America: Cultural Pluralist Thought in the Twentieth Century. Lanham, Md.: Rowman & Littlefield, 2002. Past cultureel pluralisme toe op de hedendaagse identiteitspolitiek die pretendeert “post-etnisch” te zijn.
  • Baghramian, Maria, en Attracta Ingram, eds. Pluralisme: The Philosophy and Politics of Diversity. New York: Routledge, 2000. Verzameling van wetenschappelijke essays over een breed scala van aspecten van cultureel pluralisme.
  • Brooks, Stephen, ed. De uitdaging van cultureel pluralisme. Westport, Conn.: Praeger, 2002. Verzameling essays over cultureel pluralisme in de moderne wereldgeschiedenis. Bevat hoofdstukken over theoretische aspecten van het onderwerp en over pluralisme in Canada.
  • Denton, Nancy A., and Stewart E.Tolnay, eds. Amerikaanse diversiteit: A Demographic Challenge for the Twenty-first Century. Albany: State University of New York Press, 2002. Bundeling van papers gepresenteerd tijdens een conferentie over etnische diversiteit in de Verenigde Staten.
  • Hollinger, David A. Postetnisch Amerika: Voorbij het multiculturalisme. New York: Basic Books, 1995. Kritiseert Kallen voor het afschilderen van de Verenigde Staten als een sociale federatie van etnische groepen, een onmogelijkheid in het licht van etnische en raciale intermigratie.
  • Kallen, Horace M. Cultural Pluralism and the American Idea: Een Essay in Sociale Filosofie. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1956. Kallen ontwikkelt zijn cultureel pluralistische ideeën in dit boek, dat commentaar bevat van Stanley H. Chapman.
  • _______. Cultuur en democratie in de Verenigde Staten. Nieuwe inleiding door Stephen J. Whitfield. New Brunswick, N.J.: Transaction Books, 1998. Dit klassieke boek, oorspronkelijk gepubliceerd in 1924, ontwikkelde het concept van cultureel pluralisme.
  • _______. “Democracy Versus the Melting Pot: A Study of American Nationality. The Nation (18 en 25 februari, 1915): 190-194, 217-220. Kallen’s oorspronkelijke verklaring van het concept van cultureel pluralisme.
  • Patterson, Orlando. Etnisch chauvinisme: The Reactionary Impulse. New York: Stein & Day, 1977. Beoordeelt Kallen’s poging om filosofisch pluralisme te verzoenen met cultureel pluralisme als een mislukking omdat groepsbehoeften onvermijdelijk botsen met democratische principes.
  • Sollors, Werner. “Een kritiek van zuiver pluralisme.” In Reconstructing American Literary History, geredigeerd door Sacvan Bercovitch. Cambridge, Mass: Harvard University Press, 1986. Kritiseert Kallen omdat hij het overleven van de Joden als een paradigma voor alle etnische groepen beschouwt.

Zie ook: Anglo-conformiteit; Assimilatietheorieën; Etnische enclaves; Hansen-effect; Immigratiegolven; Interhuwelijk; Joodse immigranten; Melting Pot-theorie; Multiculturalisme; Nativisme; Xenofobie.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *