Toen hij in maart 1863 een kampement van de Unie in Baton Rouge bereikte, had Peter een hel doorstaan. Bloedhonden hadden hem achtervolgd. Hij was kilometers achtervolgd, had op blote voeten door kreken en over velden gerend. Hij had het overleefd, zij het ternauwernood. Toen hij de soldaten bereikte, was Peters kleding haveloos en doorweekt van modder en zweet.
Maar zijn tien dagen durende beproeving was niets vergeleken met wat hij al had meegemaakt. Tijdens Peters slavernij op de Louisiana plantage van John en Bridget Lyons, doorstond Peter niet alleen de vernedering van de slavernij, maar ook een brute afranseling die hem bijna het leven kostte. En toen hij na zijn ontsnapping uit de slavernij in dienst trad van het leger van de Unie, legde Peter zijn littekens bloot tijdens een medisch onderzoek.
Gerimpelde striemen en striemen liepen kriskras over zijn rug. De littekens liepen van zijn billen tot aan zijn schouders en herinnerden aan de wreedheid en kracht waarmee hij was geslagen. Het was een afschuwelijke constellatie van littekens: een visueel bewijs van de wreedheid van de slavernij. En voor duizenden blanken was het een schokkend beeld dat het vuur van de afschaffing tijdens de Burgeroorlog aanwakkerde.
Een foto van Peters rug werd een van de meest verspreide beelden van slavernij van die tijd, die de publieke opinie aanwakkerde en diende als een woordeloze aanklacht tegen het instituut slavernij. Peter’s misvormde rug hielp de inzet van de Burgeroorlog tot leven te brengen, door het hardnekkig volhouden van de Zuidelijken tegen te spreken dat hun slavernij een kwestie van economisch overleven was, niet van racisme. En het liet zien hoe belangrijk de massamedia waren tijdens de oorlog die de Verenigde Staten bijna verwoestte.
Niet veel is bekend over Peter behalve de getuigenis die hij de medische onderzoekers in het kamp gaf en de foto van zijn rug en de keloïde littekens die hij opliep door zijn afranseling. Hij vertelde de onderzoekers dat hij tien dagen geleden de plantage had verlaten, en dat de man die hem had geslagen de opzichter van de plantage was, Artayou Carrier. Na de afranseling werd hem verteld dat hij “een soort van gek” was geworden en zijn vrouw had bedreigd. Toen hij in bed lag om bij te komen, ontsloeg de plantage-eigenaar de opzichter. Maar Peter was al vastbesloten te ontsnappen.
READ MORE: How Sally Hemings and Other Enslaved People Secured Precious Pockets of Freedom
Peter en drie andere tot slaaf gemaakte mensen ontsnapten in het holst van de nacht, maar een van hun metgezellen werd vermoord door slavenjagers die het landgoed van Lyons achtervolgden. De overlevende ontsnapten wreven uien op hun lichaam om te ontsnappen aan de bloedhonden die de slavenvangers gebruikten om hen te achtervolgen. Pas na dagen van achtervolging bereikten zij het kampement van de Unie, huilend van vreugde toen zij werden begroet door zwarte mannen in uniform. Ze meldden zich onmiddellijk aan.
De blanke soldaten die Peter inspecteerden waren geschokt door zijn wonden. “De daad bij het woord voegend, trok hij de stapel vuile vodden naar beneden die zijn rug half bedekte,” zei een getuige. “Het ontzette elke blanke die aanwezig was, maar de weinige zwarten die stonden te wachten… schonken weinig aandacht aan het trieste schouwspel, want zulke vreselijke scènes kwamen hen allen pijnlijk bekend voor.”
Maar hoewel Peters ervaring werd gedeeld door duizenden tot slaaf gemaakte mensen, was het vreemd voor veel Noorderlingen die slavernij en de wreedheid ervan nooit met eigen ogen hadden aanschouwd. De massamedia waren nog betrekkelijk nieuw, en hoewel ontsnapte slaven en andere ooggetuigen verhalen brachten over zweepslagen en andere straffen in het noorden, hadden slechts weinigen het bewijs gezien van de onderdrukking van slaven.
McPherson en Oliver, twee rondtrekkende fotografen die in het kamp waren, fotografeerden Peters rug, en de foto werd gereproduceerd en verspreid als een carte-de-visite, een trendy nieuw fotografisch formaat. De kleine kaarten waren goedkoop te produceren en werden tijdens de Burgeroorlog razend populair, omdat ze een bijna onmiddellijke blik boden op de oorlog en zijn spelers, terwijl die zich ontvouwde.
eter’s foto verspreidde zich snel over het hele land. “Ik heb een groot aantal van de ongeveer vierhonderd door mij onderzochte contrabande net zo zwaar toegetakeld aangetroffen als het exemplaar op de bijgevoegde foto,” schreef J.W. Mercer, een legerarts van de Unie in Louisiana, op de achterkant van de kaart. Hij stuurde het naar kolonel L.B. Marsh.
“Deze kaartfoto zou met 100.000 moeten worden vermenigvuldigd en over de Staten worden verspreid,” schreef een anonieme journalist. De afbeelding was een krachtige weerlegging van de leugen dat tot slaaf gemaakte mensen humaan werden behandeld, een veelgehoord refrein van hen die niet vonden dat slavernij moest worden afgeschaft.
READ MORE: De laatste overlevende van een slavenschip gaf een interview in de jaren ’30. Het is net opgedoken
Peter was niet de enige weggelopen slaaf wiens afbeelding hielp de anti-slavernijgevoelens aan te wakkeren. Zodra de carte de visite in 1854 werd ingevoerd, werd de techniek populair in abolitionistische kringen. Anderen die uit de slavernij waren ontsnapt, zoals Frederick Douglass, poseerden voor populaire portretten. Sojourner Truth gebruikte zelfs de opbrengst van de cartes de visites die zij tijdens haar toespraken verkocht om toespraaktochten te financieren en zwarte soldaten te helpen rekruteren.
Maar Peter’s gefouilleerde rug was misschien wel de meest zichtbare – en belangrijkste – foto van een voormalige slaaf. Het werd verkocht door abolitionisten die het gebruikten om geld in te zamelen voor hun zaak, en kreeg de naam “The Scourged Back” of “Whipped Peter”. Toen het gepubliceerd werd in Harper’s Weekly, het meest populaire tijdschrift van die tijd, bereikte het een massaal publiek. De foto zorgde ook voor verwarring toen Peter’s naam werd vermeld als “Gordon.”
De foto werd ook als vals bestempeld door de Copperheads, een bijnaam voor een groep noorderlingen die tegen de oorlog waren en luidkeels sympathiseerden met het Zuiden en het slavenbezit. Een naamloze soldaat van het leger van de Unie die de foto’s had genomen, schoot terug met een lang verslag waarin hij de waarheidsgetrouwheid van de foto bevestigde. “Alle logica van de blinde en verliefde gelovigen in menselijke slavernij kan de vooruitgang van de waarheid niet tegenhouden of dwarsbomen, net zo min als zij de ontwikkeling van het positieve beeld kunnen verhinderen, wanneer geholpen door het stille en krachtige proces van chemische werking,” schreef hij.
Hoewel Peter’s lichaam werd gebruikt als bewijs van de wreedheid van de slavernij, zijn verslagen van zijn beproeving doordrenkt van het racisme dat de Amerikaanse samenleving doordrong, zelfs onder sympathiserende blanke Noorderlingen. In het artikel in Harper’s werd van Peter gezegd dat hij “ongewone intelligentie en energie” bezat, waarmee stereotypen van zwarte mensen als dom en lui werden blootgelegd. Een chirurg die bij zijn onderzoek aanwezig was, merkte op dat “niets in zijn uiterlijk wijst op enige ongewone wreedheid,” alsof iets een afranseling zou kunnen rechtvaardigen.
READ MORE: How Many Presidents Owned Enslaved People?
Ondanks het racisme van die tijd heeft Peters portret zelfs mensen die zich nooit tegen slavernij hadden uitgesproken, aangezet tot actie. “Wat begon als een zeer lokale – zelfs privé – afbeelding bereikte uiteindelijk iets veel groters omdat het zo wijd verspreid werd,” vertelde historicus Bruce Laurie aan de Boston Globe.
Het is onduidelijk wat Peter tijdens de rest van de oorlog deed, of hoe zijn leven eruit zag nadat de Burgeroorlog ten einde was gekomen. Hoewel de slavernij was afgeschaft, droeg hij – en de anderen die gedurende honderden jaren slavernij in Amerika waren onderworpen, geslagen en vernederd – nog steeds de littekens van de slavernij.
Zoals historicus Michael Dickman opmerkt, was zweepslagen een gebruikelijke straf op plantages in het Zuiden, hoewel er discussie was over het al dan niet spaarzaam toepassen ervan om slaven ervan te weerhouden in opstand te komen. “Meesters wilden de orde handhaven in een maatschappij waarin zij een onbetwistbare autoriteitspositie innamen,” schrijft hij. “Zij gebruikten de zweep als een instrument om deze visie op de samenleving af te dwingen. Slaven, aan de andere kant, zagen door hun slachtofferschap en straf de zweep als de fysieke manifestatie van hun onderdrukking onder slavernij.”
Voor blanke zuiderlingen en tot slaaf gemaakte zwarten was de aanblik van een rug als die van Peter ijzingwekkend gewoon. Voor blanke Noordelijken maakte Peters gegeselde lichaam het echter onmogelijk de wreedheid van de slavernij te ontkennen. Het blijft een van de bekendste – en meest weerzinwekkende – beelden uit die tijd.