INTERIM DOCUMENT
Met de recente terreurdreigingen hebben veel mensen hun bezorgdheid geuit over de kans op en de gevolgen van een nucleaire ontploffing. De Centers for Disease Control and Prevention (CDC) heeft dit informatieblad opgesteld om te beschrijven wat er gebeurt als een nucleaire ontploffing plaatsvindt, wat de mogelijke gezondheidseffecten zijn en wat u kunt doen om uzelf te beschermen in dit soort noodsituaties.
- Wat is een nucleaire ontploffing?
- Wat zijn de gevolgen van een nucleaire ontploffing?
- Hoe kan ik mijn gezin en mezelf beschermen tijdens een nucleaire ontploffing?
- Is een kernbom hetzelfde als een kofferbom?
- Is een kernbom hetzelfde als een vuile bom?
- Heeft het neerstorten van een vliegtuig in een kerncentrale hetzelfde effect als een nucleaire ontploffing?
- Moet ik kaliumjodide (KI) innemen als er een nucleaire ontploffing is?
- Waar kan ik meer informatie krijgen?
Wat is een nucleaire ontploffing?
Een nucleaire ontploffing, veroorzaakt door de explosie van een kernbom (soms een nucleaire detonatie genoemd), houdt in dat atomen worden samengevoegd of gesplitst (fusie en splijting genoemd) om een intense puls of golf van warmte, licht, luchtdruk en straling te produceren. De bommen die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog op Hiroshima en Nagasaki, Japan, werden gegooid, produceerden een nucleaire ontploffing.
Wanneer een nucleair apparaat tot ontploffing wordt gebracht, ontstaat er een grote vuurbal. Alles binnen deze vuurbal verdampt, inclusief grond en water, en wordt naar boven gedragen. Hierdoor ontstaat de paddestoelwolk die wij associëren met een nucleaire ontploffing, detonatie, of explosie. Radioactief materiaal van het nucleaire apparaat vermengt zich met het verdampte materiaal in de paddestoelwolk. Wanneer dit verdampte radioactieve materiaal afkoelt, condenseert het en vormt het deeltjes, zoals stof. Het gecondenseerde radioactieve materiaal valt dan terug op de aarde; dit is wat men neerslag noemt. Omdat radioactieve neerslag in de vorm van deeltjes is, kan hij door de wind over grote afstanden worden meegevoerd en kilometers van de plaats van de explosie terechtkomen. Neerslag is radioactief en kan alles waarop het terechtkomt besmetten, inclusief voedsel- en watervoorraden.
Wat zijn de gevolgen van een nucleaire ontploffing?
De gevolgen van een nucleaire ontploffing voor een persoon zijn afhankelijk van de grootte van de bom en de afstand van de persoon tot de explosie. Een nucleaire ontploffing zal echter waarschijnlijk grote verwoesting, dood en verwonding veroorzaken en een groot effectgebied hebben.
Bij een nucleaire ontploffing kan letsel of overlijden optreden als gevolg van de ontploffing zelf of als gevolg van brokstukken die door de ontploffing worden weggeslingerd. Mensen kunnen matige tot ernstige brandwonden oplopen, afhankelijk van hun afstand tot de plaats van de explosie. Wie rechtstreeks naar de explosie kijkt, kan oogletsel oplopen, variërend van tijdelijke blindheid tot ernstige brandwonden op het netvlies. Personen in de nabijheid van de plaats van de ontploffing worden blootgesteld aan hoge stralingsniveaus en kunnen symptomen van stralingsziekte ontwikkelen (acute stralingsziekte of ARS genoemd). Terwijl ernstige brandwonden binnen enkele minuten kunnen optreden, kan het dagen of weken duren voordat andere gezondheidseffecten optreden. Deze effecten variëren van milde effecten, zoals een rode huid, tot ernstige effecten zoals kanker en de dood, afhankelijk van de hoeveelheid straling die door het lichaam wordt geabsorbeerd (de dosis), het soort straling, de blootstellingsroute en de duur van de blootstelling.
Mensen kunnen op twee manieren worden blootgesteld aan radioactieve materialen van een nucleaire ontploffing: uitwendige blootstelling en inwendige blootstelling. Uitwendige blootstelling doet zich voor wanneer mensen worden blootgesteld aan straling buiten hun lichaam als gevolg van de explosie of de fall-out. Inwendige blootstelling vindt plaats wanneer mensen voedsel eten of lucht inademen die besmet is met radioactieve neerslag. Zowel inwendige als uitwendige blootstelling aan radioactieve neerslag kan zich op kilometers afstand van de plaats van de explosie voordoen. Blootstelling aan zeer grote doses uitwendige straling kan binnen enkele dagen of maanden de dood tot gevolg hebben. Uitwendige blootstelling aan lagere doses straling en inwendige blootstelling door het inademen of eten van met radioactieve neerslag besmet voedsel kan leiden tot een verhoogd risico op het ontwikkelen van kanker en andere gezondheidseffecten.
Hoe kan ik mijn gezin en mezelf beschermen tijdens een nucleaire ontploffing?
In het geval van een nucleaire ontploffing wordt een nationaal rampenplan in werking gesteld, waarin federale, staats- en lokale instanties zijn opgenomen. Hieronder volgen enkele door de Wereldgezondheidsorganisatie aanbevolen stappen in geval van een nucleaire explosie:
Als u zich in de buurt van de explosie bevindt wanneer deze plaatsvindt:
- Draai u om en sluit en bedek uw ogen om schade aan uw zicht te voorkomen.
- Laat u op de grond vallen met uw gezicht naar beneden en plaats uw handen onder uw lichaam.
- Blijf liggen tot de hitte en de twee schokgolven voorbij zijn.
Als u buiten bent wanneer de ontploffing plaatsvindt:
- Zoek iets om uw mond en neus te bedekken, zoals een sjaal, zakdoek, of andere doek.
- Verwijder stof van uw kleren door te borstelen, te schudden en af te vegen in een geventileerde ruimte?Bedek hierbij echter uw mond en neus.
- Verplaats u naar een schuilkelder, kelder of andere ondergrondse ruimte, bij voorkeur uit de richting van de wind.
- Doe uw kleding uit, omdat deze besmet kan zijn; neem indien mogelijk een douche, was uw haar en trek andere kleren aan voordat u de schuilkelder ingaat.
Als u al in een schuilkelder of kelder bent:
- Bedek uw mond en neus met een gezichtsmasker of ander materiaal (zoals een sjaal of zakdoek) totdat de neerslagwolk voorbij is.
- Doe de ventilatiesystemen uit en sluit deuren of ramen af totdat de neerslagwolk voorbij is. Maar als de neerslagwolk voorbij is, maak de deuren en ramen dan weer open om wat lucht te laten circuleren.
- Blijf binnen tot de autoriteiten zeggen dat het veilig is om naar buiten te gaan.
- Luister naar de lokale radio of televisie voor informatie en advies. De autoriteiten kunnen u opdragen in uw schuilplaats te blijven of te evacueren naar een veiliger plaats buiten het gebied.
- Als u naar buiten moet, bedek dan uw mond en neus met een vochtige handdoek.
- Gebruik opgeslagen voedsel en drinkwater. Eet geen lokaal vers voedsel en drink geen water uit open watervoorraden.
- Reinig en bedek alle open wonden op uw lichaam.
Als u wordt geadviseerd te evacueren:
- Luister naar de radio of televisie voor informatie over evacuatieroutes, tijdelijke schuilplaatsen en te volgen procedures.
- Voordat u vertrekt, sluit en vergrendel ramen en deuren en zet de airconditioning, ventilatieopeningen, ventilatoren en de oven uit. Sluit de kleppen van de open haard.
- Neem rampenbenodigdheden mee (zoals een zaklamp en extra batterijen, een radio op batterijen, een EHBO-kit en handleiding, noodvoedsel en water, een niet-elektrische blikopener, essentiële medicijnen, contant geld en creditcards, en stevige schoenen).
- Bedenk dat uw buren misschien speciale hulp nodig hebben, vooral baby’s, ouderen en gehandicapten.
Is een kernbom hetzelfde als een kofferbom?
De “koffer”-bommen die de laatste jaren in nieuwe verhalen zijn beschreven, zijn kleine kernbommen. Een kofferbom zou een nucleaire ontploffing produceren die zeer destructief is, maar niet zo groot als een kernwapen dat voor strategische militaire doeleinden is ontwikkeld.
Is een kernbom hetzelfde als een vuile bom?
Een nucleaire ontploffing is anders dan een vuile bom. Een vuile bom, of radiologisch verspreidingsmiddel, is een bom die gebruik maakt van conventionele explosieven zoals dynamiet om radioactieve stoffen in de vorm van poeder of pellets te verspreiden. Hierbij worden geen atomen gesplitst om de enorme kracht en vernietiging van een nucleaire ontploffing teweeg te brengen, maar worden kleinere hoeveelheden radioactief materiaal in het omringende gebied verspreid. Het belangrijkste doel van een vuile bom is mensen angst aan te jagen en gebouwen of land te besmetten met radioactief materiaal.
Heeft het neerstorten van een vliegtuig in een kerncentrale hetzelfde effect als een nucleaire ontploffing?
Terwijl een ernstige gebeurtenis zoals het neerstorten van een vliegtuig in een kerncentrale kan resulteren in het vrijkomen van radioactief materiaal in de lucht, zou een kerncentrale niet ontploffen zoals een kernwapen. Er kan stralingsgevaar bestaan in de omliggende gebieden, afhankelijk van het soort incident, de hoeveelheid vrijgekomen straling en de huidige weerpatronen. De straling zal echter worden gecontroleerd om het potentiële gevaar te bepalen, en de mensen in de omgeving zullen worden geëvacueerd of geadviseerd over hoe ze zichzelf kunnen beschermen.
Moet ik kaliumjodide (KI) innemen als er een nucleaire ontploffing is?
Lokale ambtenaren van de rampenbestrijding zullen mensen vertellen wanneer ze KI moeten innemen. Als zich een nucleair incident voordoet, moeten de ambtenaren eerst uitzoeken welke radioactieve stoffen aanwezig zijn voordat zij de mensen aanraden KI in te nemen. Als er geen radioactief jodium aanwezig is, zal het innemen van KI mensen niet beschermen. Als er wel radioactief jodium aanwezig is, zal het innemen van KI helpen de schildklier van een persoon tegen het radioactieve jodium te beschermen. Het innemen van KI beschermt mensen niet tegen andere radioactieve stoffen die samen met het radioactieve jodium aanwezig kunnen zijn.
Waar kan ik meer informatie krijgen?
Voor meer informatie over straling en noodmaatregelen, zie de website van de Centers for Disease Control and Prevention op emergency.cdc.gov of neem contact op met de volgende organisaties:
- CDC op 800-CDC-INFO
- Wereldgezondheidsorganisatie, Radiation and Environmental Health Unit op www.who.int/ionizing_radiation/enexternal icon
- The Conference of Radiation Control Program Director-external icon at 502-227-4543
- The Environmental Protection Agency-external icon, Radiological Emergency Response Team
- The Nuclear Regulatory Commissionexternal icon Office of Public Affairs is te bereiken op 301-415-8200
- The Federal Emergency Management Agency (FEMA)external icon is te bereiken op 202-646-4600
- The Radiation Emergency Assistance Center/Training Siteexternal icon at 865-576-3131
- The U.S. National Response Teamextern pictogram
- Het U.S. Department of Energy (DOE)extern pictogram op 800-DIAL-DOE