Overzicht
Het Joint United Nations Team on AIDS (Joint Team) heeft een belangrijke rol gespeeld bij het verlenen van diensten op het gebied van hiv-preventie, -testen en -behandeling in Haïti en bij het bepleiten van nationale en lokale toezeggingen om de hiv-respons te versnellen ondanks andere dringende gezondheids- en humanitaire problemen.
Hiv-testen en -behandeling
Na de bijeenkomst op hoog niveau in 2016 werd de “Test and Treat”-strategie door de Haïtiaanse autoriteiten goedgekeurd als nationaal beleid. In de daaropvolgende maanden nam het aantal personen dat zich op hiv liet testen aanzienlijk toe, evenals het aantal patiënten dat een antiretrovirale therapie (ART) ondergaat. Zo werden op 24 juni 2016 4130 mensen getest op hiv tijdens de nationale dag van het testen op hiv, een initiatief van het gezamenlijke team, het ministerie van Volksgezondheid en maatschappelijke organisaties. Als gevolg daarvan krijgen momenteel zo’n 87 101 personen ARV, wat neerkomt op 57,7% van de PLHIV in het land. Onder leiding van de IAO heeft het gezamenlijke team – in samenwerking met het ministerie van Volksgezondheid en het ministerie van Arbeid en Sociale Zaken – steun verleend aan werkgevers en werknemers, ter versterking van hiv-gerelateerde programma’s op de werkplek in de regio’s Ouest en Nord-Ouest. Deze programma’s zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat HIV-gerelateerde diensten op de werkplek worden verleend aan een doelgroep van meer dan 8000 werknemers (65% vrouwen) uit de particuliere sector. Door de gezondheidsdiensten op de werkplek als platform te gebruiken, kregen 2050 werknemers toegang tot hiv- en soa-gerelateerde diensten, waaronder tests en counseling. Daarnaast kregen 729 werknemers tijdens werktijd scholing en voorlichting van peer educators.
Innovatieve mechanismen om de toegang tot gecombineerde preventiediensten te garanderen, zijn met medewerking van de IAO ingevoerd. Zo werden bijvoorbeeld hiv-diensten opgenomen in de onderhandelingen over de collectieve arbeidsovereenkomst op bedrijfsniveau. Ten slotte heeft de IAO, als gevolg van de toegenomen belangstelling van de particuliere sector en werknemersorganisaties voor de hiv-respons, steun verleend aan de ontwikkeling van een sectoraal beleid voor de textielsector (een van de belangrijkste particuliere werkgevers van het land), dat in 2017 zal worden goedgekeurd.
Elimination of mother-to-child transmission (eMTCT)
In 2016 heeft het Joint Team bijgedragen aan de ontwikkeling van een routekaart voor eMTCT, en deelgenomen aan het gezamenlijke programma van de Verenigde Naties en Canada ter versterking van neonatale en kindergezondheidsdiensten na de orkaan Matthew. UNICEF ontwikkelde ook een opleidingshandboek over de preventie van de overdracht van moeder op kind, waarbij de nadruk werd gelegd op de noodzaak om een partnerschapsstrategie te ontwikkelen tussen de relevante actoren om de eMTCT-resultaten te maximaliseren.
UNFPA handhaafde de kwaliteit van de diensten voor spoedeisende verloskundige en neonatale zorg in vier centra die ook dienden als model voor het verloskundige zorgmodel en als opleidingscentra voor studenten van het Nationaal Instituut voor Verloskundigen. In 2016 werden op die manier 4732 bevallingen, 25 144 prenatale bezoeken en 4355 postpartumconsulten verzekerd.
HIV-preventie bij jongeren en sleutelpopulaties
In 2016 voerde het gezamenlijke team bewustmakingscampagnes over hiv-testen en programma’s voor seksuele en reproductieve gezondheid (SRH). Zo ondersteunde het gezamenlijke team het ministerie van Onderwijs bij het opzetten van gezondheidsclubs op 100 scholen in 10 departementen. Ongeveer 4.000 jongeren tussen 12 en 18 jaar werden bereikt met bewustmakingsactiviteiten over hiv-tests. Daarnaast werd voor opvoeders innovatief schoolmateriaal over gezondheid ontwikkeld, onder meer over onderwerpen als discriminatie en geweld op school.
De preventieactiviteiten werden uitgevoerd in 7 van de 10 departementen van het land (Artibonite, Grande-Anse, Nord, Nord-Est, Nord-Ouest, Sud en Ouest), en omvatten:
- bewustmaking en voorlichting over hiv/aids en veiligheidsgedrag (153.508 adolescenten gesensibiliseerd);
- training van voorlichters, leeftijdsgenoten die testen, peer educators, gezondheidswerkers (566 werden opgeleid);
- verstrekking van condooms (1.033.073 condooms verstrekt);
- HIV-testen (7.358 seksueel actieve adolescenten en jongeren getest, onder wie 61 (0.8%) positief waren;
- doorverwijzing van de hiv-positieven (83,6%) naar de gezondheidszorg;
- opening van “Blijf negatief”-clubs waar de bevolking informatie kan inwinnen over hoe je hiv-negatief kunt blijven.
Als onderdeel van het ALL IN-initiatief heeft UNICEF de training van 80 jongeren (44 meisjes en 36 jongens) in mediatechnieken ondersteund. Na de training maakten de adolescenten/jongeren 12 programma’s, acht reportages, vier straatinterviews en drie getuigenissen over jongeren, adolescenten en hiv, invloed van leeftijdsgenoten, seksuele minderheden en hiv, jongeren en hiv-preventie. Ze creëerden ook een pagina op Facebook die tot nu toe meer dan 30 000 views heeft geoogst, voornamelijk van personen tussen 15-35 jaar die in grootstedelijke gebieden wonen.
Gelijkheid van mannen en vrouwen en op gender gebaseerd geweld (GBV)
In 2016 verleende het gezamenlijke team steun aan het ministerie van Vrouwenzaken en Vrouwenrechten om de medische zorg en doorverwijzingen voor juridische en psychosociale bijstand te verbeteren, waaronder het geven van trainingen over het Minimum Integrated Services Package (MISP) om ervoor te zorgen dat reproductieve gezondheid en rechten worden gerespecteerd tijdens noodsituaties. Daarnaast verdeelde het UNFPA 6 000 “dignity kits” en bleef het het ministerie helpen om zijn diensten voor gendergerelateerd geweld (GBV) te versterken in de departementen Grande-Anse en Ouest, de gebieden die het zwaarst werden getroffen door de orkaan Matthew, en om toegang tot deze diensten mogelijk te maken voor de getroffen bevolkingsgroepen.
Het gezamenlijke team heeft middelen gemobiliseerd om jonge vrouwen en mannen toegang te geven tot SRH-diensten en vroegtijdige zwangerschap aan te pakken, evenals GBV-kwesties (waaronder intiem partnergeweld). Dankzij een partnerschap met de TOYA Foundation hebben bijvoorbeeld 90 vertegenwoordigers van adolescenten en jongeren uit drie departementen (Artibonite, Ouest en Sud-Est) deelgenomen aan een reeks workshops die gericht waren op empowerment van jongeren door het aanleren van vaardigheden op het gebied van pleitbezorging, communicatie en leiderschap in de aanpak van hiv, seksueel geweld en ongeplande zwangerschappen onder jonge meisjes.
Investering en efficiëntie
Het gezamenlijke team ondersteunde het nationale bureau voor de statistiek (Institut Haïtien de Statistiques et d’Informatique – IHSI) bij de uitvoering van de volkstelling van 2017/2018 door 30,5 miljoen dollar vrij te maken. Er werd ook steun verleend aan de nationale aidscommissie om informatie te verzamelen over de departementen die het zwaarst getroffen zijn door de orkaan Matthew, waarbij de bevindingen werden opgenomen in het nationale beoordelingsplan na de ramp. Daarnaast worden in samenwerking met het Center for Disease Control (CDC) opiniepeilingen uitgevoerd om meer gegevens te verzamelen over stigmatisering en discriminatie waarmee mensen met hiv/aids en sleutelgroepen worden geconfronteerd.
Ten slotte is de capaciteit van netwerken van mensen met hiv om toegang te krijgen tot middelen van het Wereldfonds versterkt, zodat zij beter kunnen bepleiten dat een groter aantal patiënten wordt opgenomen in ART-retentie- en PMTCT-programma’s.
Taken van het secretariaat
Op basis van op feiten gebaseerde gegevens en in overleg met de nationale autoriteiten werden zes steden in Haïti met de hoogste hiv-belasting geïdentificeerd. De burgemeester van een van deze steden werd uitgenodigd om deel te nemen aan het stedenevenement tijdens de bijeenkomst op hoog niveau die in juni 2016 in New York werd gehouden. Als resultaat van zijn deelname zegde de burgemeester toe alle nodige steun te verlenen om de burgemeesters van het grootstedelijk gebied te mobiliseren. Door een dialoog tot stand te brengen over de betrokkenheid van gemeenten bij de nationale aanpak van hiv, hebben de burgemeesters en loco-burgemeesters van negen steden (Carrefour, Cité Soleil, Croix des Bouquets, Delmas, Gressier, Kenskoff, Port au Prince, Pétion-Ville en Tabarre) zich actief ingezet voor de uitvoering van de Verklaring van Parijs. Het UNAIDS-secretariaat heeft hen ook ondersteund bij de ontwikkeling van een routekaart voor hun respectieve stad in het kader van de Fast-Track-strategie