Billie Joe Armstrong kondigde ooit in een interview aan dat zijn band nooit “een Neil Young zou doen”. Zijn bedoeling was duidelijk. In tegenstelling tot alle tandeloze ex-punks en opgeblazen supersterren in de muziekbusiness, zou Green Day nooit hun distortion-pedalen inleveren of hun hits bewerken op akoestische gitaren ten behoeve van een dwarszittend publiek. Wat Armstrong, Mike Dirnt en Tre Cool ook geworden waren in de nasleep van Dookie uit 1994 – miljonairs, beroemdheden, vaders – ze waren nog steeds punkers op vinyl. Smack-in-the-face songs, power chords en bloedende oren bleven de visitekaartjes van de band, en ze hadden geen zin om dat te veranderen.
Tot de release van Nimrod in 1997 was Armstrong trouw aan zijn woord. Green Day leek juist harder en heavier te worden, met hits als Brain Stew en Geek Stink Breath (afkomstig van Insomniac uit 1995) met slechtgehumeurde gitaren en morbide teksten. Het kwam dan ook als een echte verrassing toen de GD-getrouwen bij het 17e nummer van het nieuwe album aanbelandden, om geconfronteerd te worden met delicaat werk van akoestische plectrums en zwiepende snaren.
Waar hij vroeger had geschreeuwd over masturbatie, zong Armstrong nu over vorken in de weg en lessen die hij op tijd had geleerd. Waar hij voorheen zijn liedjes met jeugdige overgave uitbraakte op een oude Fernandes Stratocaster beplakt met punkrockstickers, tokkelde hij nu met vaardigheid en precisie op een Guild acoustic. Dirnt’s baslijnen waren anoniem; Cool’s machinegeweer drums vielen op door hun afwezigheid. Het was Green Day, maar niet zoals we het kenden.
- Green Day kondigt tournee aan ter ondersteuning van Revolution Radio
- Green Day – The Early Years
- Waarom AC/DC, Sabbath en Ramones op het artwork van Green Day’s Dookie staan
- The A-Z of Green Day
Het was weer een geloofstest voor degenen die verliefd waren geworden op het rauwe geluid van Kerplunk uit 1991, maar de brutaliteit van het uitbrengen van Good Riddance (Time Of Your Life) compenseerde ruimschoots het oudervriendelijke gevoel. Net zoals John Lydon in I’m A Celebrity – Get Me Out Of Here!, was de opname van het nummer ‘punk’ juist omdat het zo ‘un-punk’ was. Zoals Dirnt later zou zeggen: “Het op onze plaat zetten was het meest punk-achtige wat we konden doen.”
De moshpit was misschien verbijsterd, maar de mensen in de binnenste cirkel van de band moeten hebben vermoed dat een nummer als Good Riddance onvermijdelijk was. Hoewel hun optredens nog steeds strikt eclectische aangelegenheden waren, was Green Day zich al lang bewust van de voordelen van het werken op akoestische wijze. Het was een simpel geval van de praktijk die het won van de principes. “De echte ironie,” onthulde Dirnt, “is dat mensen al jaren en jaren, als ze aan ons denken, denken aan onze zware gitaren en de geluiden die we op onze platen hadden. Maar we hebben de meeste van onze nummers op akoestische gitaren geschreven. Als we midden in de nacht wakker worden om een nummer te schrijven, rent Billie niet naar zijn versterker om zijn gitaar in te pluggen. Hij pakt een akoestische gitaar en begint erop te jammen.”
Ook Good Riddance werd niet speciaal voor Nimrod geschreven. Armstrong had het nummer drie jaar eerder geschreven tijdens de opnamen van Dookie en het leek hem niet uit te maken of het ooit het daglicht zou zien. “Ik dacht er niet echt aan dat het voor een album of zo zou zijn,” gaf de frontman toe aan Guitar World. “Niet voor de eerste keer was Armstrongs commerciële oordeel gebrekkig. Good Riddance zou de meest succesvolle single van de band worden sinds Basket Case, binnenkomend in zowel de US als UK charts op nummer 11 bij de release in januari 1998, en een onberekenbare boost geven aan de verkoop van Nimrod over de hele planeet. Niet slecht voor een nummer dat voor het eerst in meespeelvorm verscheen op de Duitse b-kant van Brain Stew/Jaded.
Het was rond deze tijd dat Good Riddance veranderde van een nummer in een fenomeen. Waar Green Day deuntjes voorheen ofwel te ranzig ofwel te vervormd waren om op de shortlist van reclamebureaus te komen, werd hun nieuwe single nu overal gedraaid, van TV-shows tot honkbalwedstrijden. Good Riddance was niet alleen de soundtrack van de dood van een kankerpatiënt in ER (“Ik hoorde dat het erop zou staan,” herinnerde Armstrong zich, “maar ik keek er expres niet naar”) maar verscheen ook in een aflevering van Seinfeld met hoogtepunten uit de serie toen die eindigde in 1998. Het werd gespeeld over montages tijdens de PGA golf tour en de World Cup dat jaar, en dook op in meer bruiloften, begrafenissen en afstudeerceremonies dan bijna iets anders.
Het nummer was overal. Zelfs Glen Campbell nam een coverversie op voor zijn album uit 2008, Meet Glen Campbell. Good Riddance klonk als een positief deuntje, maar dat was het niet. Het feit dat radiozenders er routinematig naar verwezen als Time Of Your Life – in tegenstelling tot Good Riddance (Time Of Your Life) – gaf luisteraars de verkeerde indruk dat Armstrongs tekst een gezellige reflectie was op vergane glorie. In feite was het liedje een bittere reprimande aan het adres van een vroegere geliefde. “Het gaat over een ex-vriendin die naar Ecuador was verhuisd,” vertelde de zanger aan Guitar World. “In het liedje probeerde ik nuchter te zijn over haar vertrek, ook al was ik helemaal pissig. Dus noemde ik het ‘Good Riddance’, gewoon om mijn woede te uiten.”
Armstrongs tekst in combinatie met de video van Mark Kohr uit 1997 (waarop een getatoeëerde jongere pakjes bezorgt en een goth droevig ramen wast) geeft nog meer gewicht aan de theorie dat Good Riddance ook een ode is aan gemiste kansen en verspilde levens. Het idee dat hij door punk werd ‘gered’ van een leven van onbetaalde arbeid is een onderwerp dat Armstrong in verschillende interviews heeft aangesneden, het is niet moeilijk om dit te zien als een eerbetoon aan degenen die hij achterliet. Het platenkopende publiek bleef de exemplaren van de single bij de arm vol scheppen, misleid door de zangerige strijkerssecties, denkend dat het een lied van borstklopperige triomf was.
Hoewel Good Riddance de laatste druppel was voor veel punkpuristen, kondigde het ook het begin aan van Green Day’s metamorfose van punkgebroed tot een werkelijk interessante band. Terwijl hun andere hit Basket Case hen in een beperkend hokje had geduwd, verbreedde deze laatste hit hun horizon en suggereerde door zijn commercieel succes dat het publiek klaar was om nieuwe richtingen van de band te aanvaarden. Na zich jarenlang aan de punk te hebben vastgeklampt, was Green Day klaar om de touwtjes van het schort door te knippen.
In 1999 speelde de band dus hun eerste akoestische set tijdens het Bridge School Benefit-concert – een liefdadigheidsevenement dat ironisch genoeg was georganiseerd door Neil Young, die ook op de affiche stond – terwijl hun Warning-album uit datzelfde jaar deze nieuwe, gestripte richting bleef verkennen (met name op het akoestisch geleide titelnummer). “Ik denk dat Good Riddance (Time Of Your Life) ons in veel opzichten echt heeft bevrijd om andere dingen te kunnen doen,” zei Armstrong in 2000. “Om meer gevoelige inhoud te krijgen zonder het gevoel te hebben dat je jezelf verkoopt. Of dat je iets doet omdat je een hit nodig hebt.”
Hij had gelijk, het is onmogelijk voor te stellen dat Green Day van rechttoe rechtaan thrashes als Basket Case naar de ingewikkelde en uitgebreide ‘suites’ van American Idiot is overgestapt zonder een soort van opstapje. Met de kinderlijke capriolen en basale muziek van de band die steeds dunner werd naarmate ze de 30 naderden, was Good Riddance een ontsnappingsroute naar een meer volwassen geluid en een welkom gevoel van volwassenheid. Het stelde ze in staat volwassen te worden – zonder oud te worden.
Green Day brengt hun nieuwe album Revolution Radio uit op 7 oktober.