Patty Duke was ooit de poster voor verwarde ex-kindersterren. Ze stond net zo bekend om haar turbulente liefdesleven als om haar prijswinnende acteerprestaties, maar Duke werd op een destructieve koers gezet.
De overleden actrice, bij familie en vrienden bekend als “Anna”, had een gevierde carrière vol prijzen en prestaties. Maar achter de schermen worstelde ze met stemmingswisselingen, drugs- en alcoholmisbruik en impulsief gedrag voordat begin jaren tachtig de diagnose bipolaire stoornis werd gesteld. Duke werd een onvermoeibare pleitbezorger voor de geestelijke gezondheid en vond, na drie mislukte huwelijken, liefde en stabiliteit bij haar vierde echtgenoot. Hun verbintenis duurde 30 jaar tot haar dood in 2016.
Anna Marie Duke werd in 1946 geboren in Elmhurst, New York, als dochter van problematische ouders. Haar vader, John, was een alcoholist die het gezin in de steek liet toen Duke 6 was, en haar moeder, Frances, leed aan depressies. Duke volgde haar broer Raymond in het acteren op 7-jarige leeftijd toen zijn managers, John en Ethel Ross, haar opmerkten.
“De Rosses gingen onmiddellijk aan de slag met het neutraliseren van Anna’s prominente Queens-accent,” noteerde de New York Times in Duke’s rouwadvertentie. “Ze veranderden ook haar naam in het pittige, minder etnisch klinkende Patty. ‘Anna Marie is dood; jij bent nu Patty,’ werd haar verteld, zoals ze zich herinnerde in een memoires, Call Me Anna.”
Duke’s managers hielden toezicht op elke beweging die ze maakte, zou ze later zeggen, volgens de Times. Ze vertelden haar wat te dragen, wat te doen, en wat te eten. Ze introduceerden haar aan alcohol en overlaadden haar met “uppers en downers.” Ze beperkten en controleerden de toegang van haar moeder tot haar. Duke schreef dat het echtpaar haar soms ook seksueel molesteerde, zoals de Times meldde. Later ontdekte Duke dat de Rosses 1 miljoen dollar van haar inkomsten hadden verduisterd.
De Rosses stuwden Duke uiteindelijk naar ongekend succes voor een actrice van haar leeftijd op toneel, film en televisie. Duke begon in een soap opera en in televisie reclames, en maakte haar Broadway debuut in 1959 als Helen Keller in “The Miracle Worker,” waarvoor ze de Theatre World Award won voor “Most Promising Newcomer” op 12 jarige leeftijd. Zij en haar tegenspeelster, Anne Bancroft, die Annie Sullivan speelde, herhaalden hun rollen in de filmversie van 1962, waarvoor ze beiden Oscars wonnen. Duke’s overwinning voor Beste Bijrol maakte haar, op dat moment, de jongste Academy Award winnaar in de geschiedenis.
In 1963 speelde de 16-jarige Duke de hoofdrol in The Patty Duke show op televisie en werd daarmee de jongste artieste met een show die haar volledige naam droeg. Het best bekeken programma, over de ongeloofwaardige “identieke nichten” Patty en Cathy Lane, liep van 1963 tot 1966. Schrijver en televisieproducent Sidney Sheldon zei dat hij de dubbele rol voor Duke had bedacht nadat hij tijd met haar had doorgebracht en had gemerkt dat ze twee zeer verschillende kanten aan haar persoonlijkheid had. Helaas zou het nog jaren duren voordat Duke werd gediagnosticeerd met een bipolaire stoornis.
Toen de The Patty Duke show eindigde, maakte Duke, toen 18, zich nadrukkelijk los van de strenge controle van de Rosses, en van haar brandschone imago van kindster. Ze trouwde prompt met Harry Falk Jr., een 32-jarige assistent-regisseur in de show met wie ze in het geheim een relatie had gehad. Duke tekende ook voor de rol van de ambitieuze pillenverslindster Neely O’Hara in Valley of the Dolls, die een kassucces en een cultklassieker werd. Maar haar huwelijk met Falk liep al snel op de klippen toen Duke’s ongecontroleerde geestelijke toestand zich uitte in stemmingswisselingen, zwaar alcohol- en drugsgebruik en verscheidene zelfmoordpogingen. Het stel ging na twee jaar uit elkaar en scheidde later.
Duke maakte haar persoonlijke en professionele leven tot een drama waar tabloidschrijvers van dromen. Op 23-jarige leeftijd begon ze een relatie met Desi Arnaz Jr., die pas 17 was. Toen de moeder van Arnaz, de legendarische comédienne Lucille Ball, hoorde over de relatie van haar zoon met de oudere gescheiden vrouw, die zich steeds grilliger in het openbaar gedroeg, was ze niet geamuseerd. Duke’s vreemde gedrag was onder andere het geven van een toespraak na het winnen van haar eerste Emmy award voor haar hoofdrol in de tv-film My Sweet Charlie, waarin ze “onsamenhangend ratelde”, meldde het tijdschrift People in 1977. De relatie tussen Duke en Arnaz eindigde na enkele maanden.
Duke had ook een affaire met John Astin, tegenwoordig vooral bekend als Gomez uit de tv-show Addams Family, die op dat moment getrouwd was. Duke ging er plotseling vandoor met Michael Tell, een rockpromotor die haar appartement onderverhuurde, en bleef 13 dagen met hem getrouwd. Het bleek dat Duke had ontdekt dat ze zwanger was en niet zeker wist wie de vader was.
De actrice beviel van haar zoon Sean in 1971 en trouwde met Astin in 1972 nadat zijn scheiding was afgerond. Duke hield vol dat Astin Sean’s vader was, maar de roddels bleven aanhouden dat Arnaz Sean had verwekt. Een artikel uit 2016, gepubliceerd na de dood van Duke, beschrijft Sean’s zoektocht om de waarheid te achterhalen:
Toen Sean 14 was, bekende Duke dat Astin niet de vader van de jongen was. In plaats daarvan legde ze uit dat Arnaz in feite zijn biologische vader was. Nadat zijn moeder hem over Arnaz had verteld, ontwikkelden Sean en Arnaz een relatie. Maar toen Sean in de 20 was, ontmoette hij een familielid van Tell die suggereerde dat ze familie waren. Om een definitief en eerlijk antwoord te krijgen, onderging Sean een DNA- vaderschapstest waarbij alle drie de mannen betrokken waren. Het resultaat: Michael Tell was Seans vader.
Sean heeft verklaard dat hij Astin als zijn vader beschouwt, maar dat hij ook nauwe banden heeft ontwikkeld met Arnaz en Tell.
Duke en Astin kregen samen een zoon, Mackenzie, in 1973. Sean en Mackenzie zijn allebei acteurs, Sean vooral bekend door zijn filmrollen in The Goonies, Rudy en The Lord of the Rings trilogie, en Mackenzie door zijn rollen in de TV-serie The Facts of Life en in de films In Love and War en Iron Will.
In 1982 werd bij Duke eindelijk een bipolaire stoornis vastgesteld en begon hij met de behandeling. Maar het was te laat voor de relatie van Duke en Astin; ze scheidden in 1985 na 13 tumultueuze jaren huwelijk.
Na het overleven van de schrijnende kant van het kindsterrendom en een carrière in de schijnwerpers van Hollywood, nam het leven van Duke een welkome, zij het onverwachte, wending. In 1986 trouwde Duke met haar vierde echtgenoot, sergeant Michael Pearce, die technisch adviseur was bij een tv-film waarin ze meespeelde, A Time to Triumph. Het echtpaar woonde in Idaho met zijn twee dochters en hun geadopteerde zoon, Kevin. Ze waren 30 jaar getrouwd tot aan Duke’s dood.
Duke schreef over haar ervaringen in haar New York Times bestseller uit 1988 Call Me Anna: The Autobiography of Patty Duke en speelde in de TV-film die gebaseerd was op het boek, in een tijd dat er niet openlijk over geestesziekten werd gesproken. Ze won ook een tweede Emmy voor de TV-film Captains and the Kings en een derde Emmy voor haar rol als Annie Sullivan in de TV-versie van The Miracle Worker. Duke was de tweede vrouw die tot voorzitter van de Screen Actors Guild werd verkozen en schreef een tweede New York Times best-selling autobiografie, A Brilliant Madness: Living with Manic Depressive Illness.
Duke overleed op 29 maart 2016 in een ziekenhuis bij haar huis in Coeur d’Alene, Idaho, aan complicaties van een gescheurde darm.
“Het ware verhaal van haar leven is niet haar werk en niet haar pleitbezorging, maar de liefdesrelatie die ze de afgelopen 30 jaar met haar man Mike heeft gehad,” vertelde zoon Sean aan Associated Press op de dag dat ze overleed. “Hij was een drill sergeant in het leger toen ze elkaar ontmoetten en hij werd haar project voor 30 jaar, en ze had eindelijk in haar leven een beschermer.”