Hoe zeg je Gelukkige Verjaardag in het Russisch… en hoe vier je een verjaardag, in Russische stijl!

Iedereen houdt van een день рождения (verjaardag), toch?

Okee, misschien niet iedereen. Maar iedereen is jarig.

En veel mensen houden van feestjes. Wat is er dan beter dan een вечеринка (feest) verjaardag?

Russen zijn dol op elke reden om iets te vieren.

En op een gegeven moment, als je Russisch beter wordt en je meer Russische vrienden maakt, is de kans groot dat je wordt uitgenodigd voor een verjaardagsfeestje. Je krijgt dan de kans om отмечать день рождения (iemands verjaardag vieren) in het Russisch.

Of, op z’n minst, om “happy birthday” in het Russisch te zeggen!

Ben je daar klaar voor?

Zo niet, dan is hier de ultieme gids met alles wat je moet weten over het vieren van een verjaardag in het Russisch!

Download: Deze blogpost is beschikbaar als een handige en draagbare PDF die u overal mee naartoe kunt nemen. Klik hier om een exemplaar te krijgen. (Downloaden)

Verjaardagen in Rusland: Leuke weetjes en essentiële tradities

De makkelijkste en snelste manier om iemand een gelukkige verjaardag te wensen is met een eenvoudig С днём рождения! (Gelukkige verjaardag!)

Maar weten hoe je de verjaardag van je Russische vrienden viert, is veel meer dan alleen maar een paar woorden Russisch leren. Hier zijn enkele van de belangrijkste Russische verjaardagsfeiten en -tradities:

Russische verjaardagen zijn zeer belangrijke gelegenheden

Verjaardagen in de Russischtalige wereld vragen dan ook meer aandacht dan andere feestdagen.

Verjaardag подарки (cadeaus) zijn bijvoorbeeld doorgaans duurder dan Новый Год (Nieuwjaar) of Рождество (Kerstmis) cadeaus.

Verjaardagen worden nooit te vroeg gevierd

Verjaardagen worden altijd op de feitelijke datum gevierd. Als de verjaardag op een doordeweekse dag valt, wordt hij het daaropvolgende weekend gevierd.

Wens nooit iemand een gelukkige verjaardag voor de eigenlijke datum, want dat wordt als ongeluk beschouwd.

De 40e verjaardag wordt als ongeluk beschouwd

De meeste mensen kiezen ervoor de 40e verjaardag niet te erkennen, omdat het getal 40 wordt geassocieerd met de dood.

Verjaardagscadeaus staan centraal bij de viering

Als je niet zeker weet wat je voor de jarige moet kopen, zijn er een paar keuzes die altijd gewaardeerd zullen worden. Geld is altijd een welkom verjaardagscadeau, net als chocolade. Voor mannen is alcohol een goede keuze. Voor vrouwen zijn bloemen of parfum een goede gok.

Bloemen worden ook vaak aangeboden aan de moeder van de vrouw die gevierd wordt.

Bij het geven van bloemen moet je op een paar dingen letten

Eerst moet je altijd een oneven aantal bloemen geven, want even aantallen bloemen zijn voor begrafenissen, dus het geven van een even aantal bloemen is een slecht voorteken.

Ook gele bloemen zijn een faux pas, omdat ze een scheiding symboliseren of aangeven dat de relatie binnenkort zal eindigen.

Verjaardag открытки (kaarten) moeten worden voorzien van een attente boodschap

In andere landen is het misschien acceptabel om op een kaart of via een sms gewoon “Gefeliciteerd met je verjaardag” te schrijven, maar in Rusland wordt dat gedrag als onbeleefd beschouwd.

Er wordt van je verwacht dat je tijd besteedt aan het opstellen van de perfecte boodschap om de jarige een goede gezondheid en een gelukkig en succesvol leven toe te wensen, ongeacht zijn of haar leeftijd.

In het algemeen is het prima om iemand te vragen hoe oud hij of zij is

In sommige culturen wordt het als onbeleefd beschouwd om iemand naar zijn of haar leeftijd te vragen. In het algemeen is dit in Rusland een acceptabele vraag, tenzij je je richt tot een vrouw die ouder is dan jij. Als teken van respect vraag je een oudere vrouw niet naar haar leeftijd.

Als je iemand vraagt met wie je een informele relatie hebt, kun je gewoon zeggen “Сколько тебе лет?” (Hoe oud ben je? – informeel)

Als de persoon aan wie je het vraagt iemand is die je niet goed kent, of die waarschijnlijk ouder is dan jij, moet je echter zeggen: “Сколько Вам лет?” (Hoe oud ben je? – formeel)

Voor extra plezier, trek aan de oren van de jarige

Een laatste Russische verjaardagstraditie die je zou moeten kennen is het trekken aan de oren van de jarige. Het klinkt als een vreemde gewoonte, maar wees er klaar voor! Gasten trekken aan de oren van de jarige voor elk jaar van zijn of haar leeftijd plus één.

Dus, als iemand 20 wordt, trek je 21 keer aan zijn of haar oren. Terwijl dit gebeurt, moet je zingen “Расти большой и не будь лапшой!” (Word groot en wees geen noedel!). Met andere woorden, als je groot wordt, wees dan niet dom!

Hoe wens je iemand een gelukkige verjaardag in het Russisch

Er zijn een aantal manieren om iemand op zijn verjaardag te begroeten en hem het beste te wensen voor zijn speciale dag.

С днём рождения (Gelukkige Verjaardag) is de eenvoudigste en meest traditionele verjaardagsgroet.

Поздравляю с днём рождения (Ik feliciteer je met je verjaardag) is een meer formele verjaardagsgroet.

Als je een beetje dieper wilt gaan, zijn er een aantal standaardzinnen die Russen gebruiken om пожелания (wensen) over te brengen voor een verjaardag of een andere feestdag. Als u uw eigen wens voor de именинник (jarige) of именинница (jarige) wilt samenstellen, begin dan met een van deze zinnen:

Я желаю тебе… – Ik wens je… (informeel)

Я желаю Вам… – Ik wens je… (formeel)

Daarna voeg je een van deze keuzes toe:

всего самого наилучшего — all the best

здоровья, благополучия, и счастья — health, wealth and happiness

успехов во всех начинаниях — success in all your endeavors

исполнения всех желаний — that all your dreams come true

удачи — good luck

Put it all together, and you’ll have a heartfelt birthday wish.

A fun way of wishing children or very close friends a happy birthday is to say С днём варенья which literally means “Happy Jam Day.”

Russian Birthday Songs

Unlike in the U.S. and many English-speaking countries, there’s no “Happy Birthday to You” song in Russian.

There’s a Russian translation of the traditional “Happy Birthday to You” song that’s often used to teach Russian learners the necessary birthday vocabulary. Dit is echter geen liedje dat je ooit in Rusland zult horen

In plaats daarvan zingen Russen vaak een verjaardagsliedje uit de tekenfilm Крокодил Гена и Чебурашка (Gena de Krokodil en Cheburashka):

Dit liedje uit een oude Sovjet-tekenfilm heeft een zoete, nostalgische kwaliteit die zeker zal aanslaan bij Russischtaligen.

U kunt dit klassieke verjaardagsliedje bekijken en beluisteren op FluentU om extra Russisch te oefenen.

Eten, drinken en proosten op een Russisch verjaardagsfeestje

Zoals met de meeste feestdagen in Rusland en de rest van de wereld, wordt er op verjaardagsfeestjes veel gevierd met eten en drinken. Typische Russische lekkernijen zijn onder meer:

• Борщ (borsjt), een rode bietensoep die vaak wordt geserveerd met zure room en dille
• Салат Оливье (Olivier salade), een variant op aardappelsalade
• Пирожки (pirozhki), minitaartjes uit de oven of gebakken, gevuld met onder meer vlees, kool of kwark en jam.

De verjaardagstaart aansnijden

Russen zijn dol op desserts, en verjaardagen vormen daarop geen uitzondering.

TТорт (taarten) of met fruit gevulde taarten met de naam van het jarige meisje of de jarige erop zijn typisch voor verjaardagsfeesten. Het eerste stuk wordt altijd aan de jarige gegeven. Russen maken vaak hun eigen taart en nemen die mee naar het werk of naar school om te delen met hun collega’s of klasgenoten.

Net als in andere landen zetten Russen het aantal свечи (kaarsen) op de taart dat overeenkomt met de leeftijd die wordt gevierd. Wanneer iemand задувает свечи (de kaarsjes uitblaast) moeten ze in het ideale geval tegelijkertijd worden gedoofd.

Als de persoon загадывает желание (een wens doet), mag deze niet met anderen worden gedeeld uit angst dat hij niet uitkomt.

Verjaardag vieren met toastjes

Russen staan natuurlijk ook bekend om hun voorliefde voor водка (wodka). Op Russische verjaardagsfeesten neemt soms één persoon de verantwoordelijkheid van toastmeester voor de avond op zich. Dit is een belangrijke rol, vooral omdat het gebruikelijk is om voor elke geserveerde ronde een тост (toast) uit te brengen.

Om te beginnen kun je een toast uitbrengen op de виновница торжества (vrouwelijke held van de dag, d.w.z. de vrouw die jarig is) of виновник торжества (mannelijke held van de dag, d.w.z. de man die jarig is).

Oosten zijn vaak ook gericht aan de ouders of familieleden van de jarige.

Een aantal andere belangrijke woorden om te weten in verband met toasten zijn:

За здоровье! – Op uw gezondheid!

За хозяйку этого дома! – Op de gastvrouw!

За родителей! – Op je ouders!

За именинницу! – Op de jarige!

За именинника! – Op de jarige!

Выпьем за то, чтобы мечты исполнялись не только в день рождения! – Moge al je dromen uitkomen, niet alleen op je verjaardag!

Een korte opmerking: de uitdrukking На здоровье! wordt vaak verkeerd gebruikt door buitenlanders. Slecht geïnformeerde buitenlanders zeggen vaak На здоровье! om “Proost!” te zeggen. In werkelijkheid wordt На здоровье! meer gebruikt in plaats van “Graag gedaan” wanneer iemand je bedankt voor eten of andere verfrissingen, zoals in het volgende voorbeeld:

Спасибо за кафе. – Dank u voor de koffie.
На здоровье, Саша. – Graag gedaan, Sasja.

Een paar laatste gedachten…

Russen geloven dat je iemand nooit genoeg kunt feliciteren met zijn verjaardag.

Als je een verjaardagsfeestje verlaat, bedank dan zeker je gastheer of gastvrouw en zeg nogmaals tegen de jarige of jarige: Ещё раз с днём рождения! (Nogmaals hartelijk gefeliciteerd met je verjaardag!)

En als je erachter komt dat je iemands verjaardag hebt gemist, kun je het altijd goedmaken door С прошедшим (Gelukkige Verjaardag! – informeel) of С прошедшим днём рождения (Gelukkige Verjaardag! – formeel) te zeggen.

Happy celebrating!

Download: Deze blogpost is beschikbaar als een handige en draagbare PDF die u overal mee naartoe kunt nemen. Klik hier om een kopie te krijgen. (Download)