Hysterectomie betekent de operatieve verwijdering van de baarmoeder (uterus) en is nog steeds een van de meest voorkomende operaties. Voor sommige vrouwen, vooral als ze last hebben van hevige menstruaties, is een hysterectomie een welkome opluchting. Voor anderen is het een grote schok om te horen te krijgen dat de operatie nodig is. Meestal zijn er al andere behandelingen voor de hevige menstruatie geprobeerd voordat een hysterectomie wordt voorgesteld.
Redenen voor hysterectomie
Er zijn veel verschillende redenen waarom een hysterectomie nodig kan zijn. Deze omvatten:
- Pijnlijke, zware of frequente menstruaties die niet verbeteren met medische behandelingen
- Fibromen – Zwellingen van abnormale spieren die in de baarmoeder groeien en die pijnlijke, zware menstruaties of druk op andere bekkenorganen kunnen veroorzaken
- Een verzakte baarmoeder, die wordt veroorzaakt door het uitzakken van de baarmoeder.
- Endometriose, een aandoening waarbij weefselsegmenten van de baarmoeder aanhechten en op de verkeerde plaats groeien, wat pijn veroorzaakt
- Adenomyose – hetzelfde probleem als endometriose, maar dan van de baarmoederspier
- Erge, terugkerende of onbehandelbare bekkenontsteking
- kanker of precancereuze veranderingen in de vagina, baarmoederhals, baarmoeder, eileiders of eierstokken
Zeer zelden wordt hysterectomie uitgevoerd als een spoedprocedure, bijvoorbeeld als de bloeding oncontroleerbaar wordt tijdens de bevalling. Meestal wordt de operatie echter gepland.
Soorten hysterectomie
Er zijn verschillende soorten operaties. Bij een totale abdominale hysterectomie worden zowel het baarmoederlichaam als de baarmoederhals (de hals van de baarmoeder) verwijderd. Bij een subtotale hysterectomie wordt het lichaam van de baarmoeder verwijderd, maar niet de baarmoederhals. . In geval van kanker kan een uitgebreide of radicale hysterectomie worden uitgevoerd. Hierbij worden de baarmoeder, de eileiders, de eierstokken en het bovenste deel van de vagina verwijderd. Bij een vaginale hysterectomie wordt de hysterectomie via de vagina uitgevoerd in plaats van via een incisie in de buik. Wanneer de baarmoeder verzakt is, wordt deze vaak via de vagina verwijderd door middel van een vaginale hysterectomie, waarbij geen litteken in de buik wordt achtergelaten. Sommige chirurgen geven er de voorkeur aan een vaginale hysterectomie uit te voeren, zelfs als er geen verzakking is. Bij een laparoscopische hysterectomie, ook wel kijkoperatie genoemd, wordt de baarmoeder (en soms de eileiders en eierstokken) verwijderd via vier kleine incisies of sneden in de buik.
Hoe de operatie ook wordt uitgevoerd, als zowel de eierstokken als de baarmoeder zijn verwijderd, produceert een vrouw niet langer het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen en moet hormoonvervangingstherapie (HRT) worden overwogen, vooral voor vrouwen jonger dan 50 jaar.
Effecten
- Na de operatie zult u geen menstruaties meer hebben en niet meer zwanger kunnen worden.
- Menopauzale verschijnselen kunnen pas later optreden, tenzij de eierstokken zijn verwijderd. De menopauze, die normaal rond de leeftijd van 50 jaar optreedt, kan na een hysterectomie iets vroeger intreden.
Gemeenschappelijke mythes
Voor de operatie waarschuwen vriendinnen u misschien dat u dik wordt, gezichtshaar krijgt, depressief wordt en dat het moeilijk is om weer goed te vrijen.
Deze veelvoorkomende mythes over hysterectomie zijn gewoon niet waar. Toch voelen vrouwen soms een gevoel van verlies als hun baarmoeder wordt verwijderd. Een goed begrip van waarom de hysterectomie noodzakelijk is, kan helpen.
Ben niet bang om te vragen naar alternatieven voor hysterectomie bij hevig bloedverlies, zoals endometriumablatie of een Mirena-spiraaltje en stem pas in met de operatie als u begrijpt waarom deze noodzakelijk is.
Hoe zal ik me voelen na de operatie?
Na de operatie kunt u een infuus krijgen voor vloeistoffen of soms bloed. U kunt ook een katheter krijgen om urine af te voeren.
Als uw operatie via een incisie in de buik wordt uitgevoerd, wordt de wond bijeengehouden met clips of hechtingen. Bij laparoscopische chirurgie worden er nog steeds hechtingen gebruikt. De inwendige hechtingen die bij een vaginale hysterectomie worden gebruikt, lossen vanzelf op. De wond is na ongeveer een week genezen, maar een inwendige operatie duurt langer. Daarom kan de herstelperiode tot twaalf weken duren.
Herstel
De dag na uw hysterectomie wordt u aangemoedigd om te staan en een korte wandeling te maken. U mag na een paar dagen uit het ziekenhuis naar huis als u een abdominale hysterectomie hebt ondergaan of na 48-72 uur als u een vaginale hysterectomie hebt ondergaan. Als de operatie via een kijkoperatie is gedaan, kunt u dezelfde dag of de volgende dag naar huis. U moet dan wel thuis rusten en herstellen. Overleg met uw arts over het hervatten van activiteiten na een kijkoperatie,
Tijdens uw herstel thuis krijgt u het advies om te rusten en geen zware gewichten te tillen. Ongeveer zes weken na de operatie zou u moeten kunnen autorijden of zwemmen. Tegen de vijfde of zesde week moet u weer normaal beginnen te doen. U moet uw activiteiten geleidelijk opvoeren, zoals een atleet die herstelt van een blessure. Het zou mogelijk moeten zijn om snel na de postoperatieve controle, zes tot acht weken na het verlaten van het ziekenhuis, weer aan het werk te gaan. Het is gebruikelijk dat u zich in de tweede maand na de operatie onverwacht moe voelt, maar dit houdt niet aan.
Er is geen reden waarom u na een hysterectomie zou moeten aankomen.
Het is gebruikelijk dat u een doof gevoel rond het litteken van de buik heeft. Soms komt dit gevoel na een paar weken terug, maar bij sommige vrouwen blijft het gebied veel langer gevoelloos.
Zachte geslachtsgemeenschap moet ongeveer in de zesde week na de operatie mogelijk zijn. Sommige vrouwen voelen zich meer ontspannen bij het vrijen als de angst voor zwangerschap of onaangename symptomen is verdwenen. Anderen kunnen het gevoel hebben dat het nut van seks is weggevallen en ervaren een psychologisch verlies van libido. Als er na enkele maanden nog problemen zijn, kan psychoseksuele begeleiding u helpen een relatie te hebben die even goed of zelfs beter is dan voorheen.
We weten dat de eierstokken, zelfs na de menopauze, androgeen blijven afscheiden, en deze hormonen zijn zeer belangrijk voor het behoud van het libido bij vrouwen. Het verwijderen van de eierstokken tijdens een hysterectomie ontneemt een vrouw, ongeacht haar leeftijd, deze seksuele stimulans. Als na de operatie echter testosterontherapie wordt genomen, merken sommige vrouwen dat hun zin in seks terugkeert tot wat voor hen normaal is.
Enkele vrouwen zullen zich na een hysterectomie neerslachtig en lusteloos voelen. Ze kunnen een periode nodig hebben om te rouwen om het verlies van hun baarmoeder. Soms is het moeilijk voor vrienden en familie, of zelfs uw partner, om de gevoelens van een vrouw over de operatie te begrijpen. Het is belangrijk om met uw partner over uw gevoelens te praten en hulp en steun van elders te aanvaarden als dat nodig is.