In het licht van de sneeuwpocalyps in Seattle moest ik wel even C.S. Lewis’ beschrijving van uitgestelde hoop aanhalen: “It’s winter in Narnia…Always winter but never Christmas” (De leeuw, de heks en de kleerkast).
Hoop uitstellen is iets anders dan uitgestelde voldoening. Urenlang wachten om op een besneeuwde dag een heerlijk nieuw hotpotrestaurant te kunnen proberen is niet waar we het hier over hebben.
Het is meer iets voor een kind dat wacht op een ouder die nooit komt opdagen of een volwassene die hoopt op een relatie die er nooit komt, of een echtpaar dat verlangt naar kinderen die nooit worden verwekt.
Het is de persoon die ten onrechte gevangen wordt gehouden en van de vrijheid wordt afgehouden door uitstel na uitstel. Of de ondernemer die alles wat hij heeft in een onderneming stopt die steeds meer als een verzonken kostenpost aanvoelt. Of de zendeling die tientallen jaren werkt en er maar weinig van overhoudt.
Dit is waar kreunen van gemaakt is.
Zo luidt het spreekwoord:
Hoop die wordt uitgesteld maakt het hart ziek, maar een vervuld verlangen is een boom des levens.
Spreuken 13:12 ESV
Voor christenen in het bijzonder is dit spreekwoord misschien moeilijk te slikken, omdat wij geloven in een God die ons hartzeer kan genezen. Maar God onthoudt ons zo vaak onze verlangens dat we ons daardoor vervreemd, gedesillusioneerd en verbitterd kunnen voelen.
Goddelijkheid brengt niet automatisch de resultaten voort die we willen. In feite zegt de Bijbelse passage over de “hal van het geloof” expliciet:
Dezen zijn allen in geloof gestorven, niet hebbende de beloofde dingen ontvangen, maar hebbende ze gezien en van verre begroet, en hebbende erkend, dat zij vreemdelingen en ballingen op de aarde waren.
Hebreeën 11:13 ESV
De heiligen in het verleden mochten “hallo” zeggen tegen Gods beloften, maar wisten dat ze die in dit leven niet zouden krijgen. Christenen moeten dus niet alleen leven met uitgestelde hoop, ze moeten leven met hoop die voor onbepaalde tijd is uitgesteld.
Hartzeer verwerken
Zonder licht aan het eind van de tunnel is het verleidelijk om de hoop op te geven. Helaas leidt dit tot zelfondermijnend gedrag (ook wel zonden genoemd).
De aantrekkingskracht van pornografie is bijvoorbeeld het sterkst als je je hopeloos voelt over het ooit kunnen genieten van een veilige en intieme relatie met een ander mens. En toegeven aan die druk belemmert juist datgene waar je op hoopte.
Het is ook verleidelijk om compromissen te sluiten en opgebrand te raken in een poging je verlangens te bevredigen (ook wel vertrouwen op het vlees genoemd).
Dus hoe gaan we om met de hartenpijn van een voor onbepaalde tijd uitgestelde hoop? De apostel Paulus schrijft:
Niet alleen dat, maar wij verheugen ons in ons lijden, wetende dat het lijden volharding voortbrengt, en dat volharding karakter voortbrengt, en dat karakter hoop voortbrengt, en dat hoop ons niet te schande maakt, omdat Gods liefde in onze harten is uitgestort door de Heilige Geest die ons gegeven is.
Romeinen 5:3-5 ESV
Het is niet genoeg om ons Gods genade in het verleden te herinneren of om bemoedigd te worden door een nieuwe schepping in de toekomst. We hebben hier en nu iets nodig wanneer onze onvervulde verlangens zo pijnlijk zijn dat we zouden kunnen barsten.
En dat is wat de Heilige Geest biedt: een voortdurende uitstorting van Gods liefde in onze harten.
Het is gebaseerd op Christus’ dood voor ons in het verleden en vervuld in al het goede dat God heeft beloofd in de toekomst, maar het is iets dat we ervaren in het heden.
Zodat we omstandigheden niet verkeerd interpreteren als een teken dat God niet van ons houdt. We verdrinken niet in zelfmedelijden of in de angst om iets te missen. We trekken ons niet terug in een wrokkig isolement of worden verteerd door woede-uitbarstingen.
Gods liefde is nu bij ons.
Onze hartzeer wordt verzacht door een uitstorting van liefde die zo grondig is dat ze alle twijfels wegspoelt die we hadden over het feit dat alles meewerkt voor ons welzijn.
Het voelt misschien alsof het in Narnia altijd winter is en nooit Kerstmis, maar ze zeggen dat Aslan in beweging is. En dat verandert alles.