Libanon profiel – Tijdlijn

Een chronologie van de belangrijkste gebeurtenissen:

1516-1918 – Libanon maakt deel uit van het Ottomaanse Rijk.

1920 september – De Volkenbond verleent het mandaat voor Libanon en Syrië aan Frankrijk, dat de staat Groot-Libanon sticht uit de provincies Mount Lebanon, Noord-Libanon, Zuid-Libanon en de Bekaa.

1926 mei – De Libanese Representatieve Raad keurt een grondwet goed en de verenigde Libanese Republiek onder het Franse mandaat wordt uitgeroepen.

1943 maart – De grondslagen van de staat worden vastgelegd in een ongeschreven Nationaal Convenant dat gebruik maakt van de volkstelling van 1932 om de zetels in het parlement te verdelen in een verhouding van zes tegen vijf ten gunste van de christenen. Dit wordt later uitgebreid tot andere openbare ambten. De president moet een maronitisch christen zijn, de premier een soennitisch moslim en de voorzitter van de Kamer van Afgevaardigden een sjiitisch moslim.

Onafhankelijkheid

1944 – Frankrijk stemt in met de overdracht van de macht aan de Libanese regering op 1 januari.

1958 – Geconfronteerd met toenemende oppositie die uitloopt op een burgeroorlog, vraagt president Camille Chamoune de VS om troepen te sturen om de onafhankelijkheid van Libanon te behouden. De VS sturen mariniers.

1967 juni – Libanon speelt geen actieve rol in de Arabisch-Israëlische oorlog, maar wordt wel getroffen door de nasleep ervan wanneer de Palestijnen Libanon gebruiken als uitvalsbasis voor aanvallen op Israël.

Burgeroorlog

1975 april – Phalangistische schutters overvallen een bus in de wijk Ayn-al-Rummanah in Beiroet, waarbij 27 van de voornamelijk Palestijnse passagiers om het leven komen. De Phalangisten beweren dat guerrilla’s eerder een kerk in dezelfde wijk hadden aangevallen. Deze botsingen zijn het begin van de burgeroorlog.

1976 juni – Syrische troepen trekken Libanon binnen om de vrede te herstellen, maar ook om de Palestijnen in toom te houden. Duizenden van hen worden gedood tijdens een belegering van het Tel al-Zaatar kamp door Syrisch-geallieerde christelijke milities in Beiroet. De Arabische staten geven in oktober hun goedkeuring aan de Syrische aanwezigheid als Arabische afschrikkingsmacht.

1978 – Als represaille voor een Palestijnse aanval lanceert Israël een grote invasie in Zuid-Libanon. Het trekt zich terug uit alle gebieden behalve een smalle grensstrook, die het niet overdraagt aan de United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL) maar aan zijn proxy South Lebanon Army, voornamelijk christelijke milities.

Israël valt binnen

1982 juni – Na de poging tot moord op de Israëlische ambassadeur in Groot-Brittannië door een Palestijnse splintergroepering, lanceert Israël een grootscheepse invasie van Libanon.

1982 september – De pro-Israëlische gekozen president Bachir Gemayel wordt vermoord. Israël bezet West-Beiroet, waar de falangistische militie duizenden Palestijnen doodt in de kampen Sabra en Shatila. Bachir’s oudere broer Amine wordt tot president gekozen. Een voornamelijk Amerikaanse, Franse en Italiaanse vredesmacht arriveert in Beiroet.

1983 – Zelfmoordaanslag op Amerikaanse ambassade doodt 63 mensen in april, en een andere in oktober op het hoofdkwartier van de vredeshandhavers doodt 241 Amerikaanse en 58 Franse troepen. De Amerikaanse troepen trekken zich terug in 1984.

1985 – De meeste Israëlische troepen trekken zich terug, behalve uit de “veiligheidszone” van het SLA in het zuiden.

Twee regeringen, één land

1988 – De aftredende president Amine Gemayel benoemt een militaire interim-regering onder leiding van de maronitische opperbevelhebber Michel Aoun in Oost-Beiroet als de presidentsverkiezingen geen opvolger opleveren. Premier Selim el-Hoss vormt een voornamelijk islamitische rivaliserende regering in West-Beiroet.

1989 – Het parlement komt bijeen in Taif, Saudi-Arabië, om een Handvest van Nationale Verzoening goed te keuren waarbij een groot deel van het gezag van de president wordt overgedragen aan het kabinet en het aantal islamitische parlementsleden wordt verhoogd.

Einde van de burgeroorlog

1990 oktober – De Syrische luchtmacht valt het presidentiële paleis in Baabda aan en Aoun slaat op de vlucht. Hiermee komt formeel een einde aan de burgeroorlog.

1991 – De Nationale Vergadering gelast de ontbinding van alle milities, met uitzondering van de machtige sjiitische groepering Hezbollah. Het leger van Zuid-Libanon (SLA) weigert te ontbinden. Het Libanese leger verslaat de PLO en neemt de zuidelijke havenstad Sidon in.

1992 – Na verkiezingen in augustus en september, de eerste sinds 1972, wordt de rijke zakenman Rafik Hariri premier.

1996 april – “Operatie Druiven der gramschap”, waarbij de Israëli’s Hezbollah-bases in Zuid-Libanon, Zuid-Beiroet en de Bekaa-vallei bombarderen. De VN-basis in Qana wordt getroffen, waarbij meer dan 100 ontheemde burgers omkomen. Israël-Libanon Monitoring Group, met leden uit de VS, Frankrijk, Israël, Libanon en Syrië, wordt opgericht om de wapenstilstand te controleren.

Israëlische terugtrekking

2000 mei – Na de ineenstorting van het SLA en de snelle opmars van Hezbollah troepen, trekt Israel zijn troepen terug uit Zuid-Libanon, meer dan zes weken voor de deadline van juli.

2004 – Resolutie van de VN Veiligheidsraad gericht aan Syrië eist dat buitenlandse troepen Libanon verlaten. Syrië verwerpt de maatregel. Het parlement verlengt de ambtstermijn van president Emile Lahoud met drie jaar. Weken van politieke impasse eindigen met het onverwachte vertrek van Rafik Hariri – die zich aanvankelijk tegen de verlenging had verzet – als premier.

Hariri vermoord

2005 februari – Rafik Hariri wordt gedood door een autobom in Beiroet. De aanslag leidt tot anti-Syrische demonstraties en het aftreden van het kabinet van premier Omar Karami. De oproepen aan Syrië om zijn troepen terug te trekken nemen toe tot het vertrek van de troepen in april. Moorden op anti-Syrische figuren worden een kenmerk van het politieke leven.

2005 juni – Anti-Syrische alliantie onder leiding van Saad Hariri wint controle over het parlement bij verkiezingen. Hariri’s bondgenoot Fouad Siniora wordt premier.

2005 september – Vier pro-Syrische generaals worden aangeklaagd wegens de moord op Rafik Hariri.

Hezbollah en Hariri

2006 juli-augustus – Israël valt aan nadat Hezbollah twee Israëlische soldaten heeft ontvoerd. Er vallen veel burgerslachtoffers en de schade aan de civiele infrastructuur is groot in de 34 dagen durende oorlog. VN-vredesmacht ontplooit zich langs de zuidgrens, voor het eerst in decennia gevolgd door troepen van het Libanese leger.

2006 november – Ministers van Hezbollah en de Amal-beweging treden af kort voordat het kabinet ontwerp-plannen van de VN goedkeurt voor een tribunaal om verdachten te berechten van de moord op de voormalige premier Hariri.

2007 mei-september – Belegering van het Palestijnse vluchtelingenkamp Nahr al-Bared na botsingen tussen islamitische militanten en het leger. Meer dan 300 mensen komen om het leven en 40.000 bewoners slaan op de vlucht voordat het leger de controle over het kamp krijgt.

2007 mei – De VN-Veiligheidsraad stemt voor de oprichting van een tribunaal om verdachten van de moord op ex-premier Hariri te berechten.

Syrische detente

2008 mei – Het parlement kiest legerleider Michel Suleiman tot president, waarmee een eind komt aan een zes maanden durende politieke impasse. Generaal Suleiman herbenoemt Fouad Siniora als premier van de regering van nationale eenheid.

2008 oktober – Libanon knoopt voor het eerst diplomatieke betrekkingen aan met Syrië sinds beide landen in de jaren veertig onafhankelijk werden.

2009 maart-april – In Den Haag wordt een internationaal tribunaal geopend voor de berechting van de vermoedelijke moordenaars van oud-premier Hariri. Voormalig Syrisch inlichtingenofficier Mohammed Zuhair al-Siddiq gearresteerd in verband met de moord, en vier pro-Syrische Libanese generaals die sinds 2005 vastzitten vrijgelaten nadat het hof oordeelt dat er niet genoeg bewijs is om hen te veroordelen.

Gemeenschapsregering

2009 juni – De pro-Westerse 14 maart-alliantie wint de parlementsverkiezingen en Saad Hariri vormt een eenheidsregering.

2010 Oktober – Hezbollah-leider Hassan Nasrallah roept Libanon op om het VN-tribunaal voor Hariri te boycotten, omdat het “heult met Israël”.

2011 januari – De regering valt uiteen na het aftreden van Hezbollah en geallieerde ministers.

2011 juni – Najib Mikati formeert kabinet gedomineerd door Hezbollah. Het Speciaal Tribunaal voor Libanon van de VN vaardigt vier arrestatiebevelen uit voor de moord op Rafik Hariri. De verdachten zijn leden van Hezbollah, die zegt hun arrestatie niet toe te staan.

2012 Zomer – Het Syrische conflict dat in maart 2011 begon, breidt zich uit naar Libanon in dodelijke botsingen tussen soennitische moslims en alevieten in Tripoli en Beiroet.

2012 Oktober – Veiligheidschef Wissam al-Hassan komt om bij autobomaanslag. Oppositie geeft Syrië de schuld.

2012 december – Enkele dagen van dodelijke gevechten tussen aanhangers en tegenstanders van de Syrische president in Tripoli.

De VN prijst Libanese families voor het opnemen van meer dan een derde van de 160.000 Syrische vluchtelingen die naar het land zijn gestroomd.

Grensspanningen

2013 maart – Syrische gevechtsvliegtuigen en helikopters vuren raketten af op Noord-Libanon, dagen nadat Damascus Beiroet waarschuwt militanten tegen te houden die de grens oversteken om te vechten tegen Syrische regeringstroepen.

Najib Mikati’s regering treedt af te midden van spanningen over aanstaande verkiezingen.

2013 april – Soennitische moslimpoliticus Tammam Salam krijgt de opdracht een nieuwe regering te vormen.

3 mei – Minstens tien mensen komen om bij nieuwe sektarische botsingen in Tripoli tussen voor- en tegenstanders van het Syrische regime.

Hezbollah-leider Hassan Nasrallah zweert overwinning in Syrië.

Het parlement stemt voor uitstel van de verkiezingen in juni tot november 2014 vanwege de veiligheidszorgen over het conflict in Syrië.

2013 juni – Een aantal mensen wordt gedood in gevechten tussen Hezbollah schutters en Syrische rebellen binnen Libanon.

Minimaal 17 Libanese soldaten worden gedood in gevechten met soennitische militanten in de havenstad Sidon.

2013 juli – De Europese Unie plaatst de militaire vleugel van Hezbollah op de lijst van terroristische organisaties. Dit maakt het illegaal voor Hezbollah-sympathisanten in Europa om de groep geld te sturen, en maakt het mogelijk om de tegoeden van de groep daar te bevriezen.

2013 augustus – Tientallen mensen komen om bij bomaanslagen op twee moskeeën in Tripoli. De twee aanslagen, die verband houden met spanningen over het Syrische conflict, zijn de dodelijkste in Libanon sinds het einde van de burgeroorlog in 1990.

Vluchtelingencrisis

2013 september – De vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties zegt dat er minstens 700.000 Syrische vluchtelingen in Libanon zijn.

2013 november – Een dubbele zelfmoordaanslag buiten de Iraanse ambassade in Beiroet doodt ten minste 22 mensen. Het is een van de ergste aanslagen in het sjiitische zuiden van Beiroet sinds het begin van het conflict in Syrië.

2013 december – Hezbollah-leider Hassan Nasrallah zegt dat de Saoedische inlichtingendiensten achter de bomaanslagen buiten de Iraanse ambassade in Beiroet zitten.

Een hoge Hezbollah-commandant Hassan Lakkis wordt doodgeschoten in de buurt van Beiroet. Hezbollah beschuldigt Israel ervan hem te hebben vermoord. Israël ontkent elke betrokkenheid.

Voormalig Libanees minister en oppositiefiguur Mohamad Chatah – een soennitische moslim die ook een felle criticus was van de Syrische president Bashar al-Assad – wordt gedood door een autobom in het centrum van Beiroet.

2014 februari – Soennitische moslim politicus Tammam Salam stelt eindelijk een nieuw machtsdeling kabinet samen na 10 maanden van gesprekken.

2014 april – VN kondigt aan dat het aantal geregistreerde Syrische vluchtelingen in Libanon het miljoen heeft overschreden. De versnellende toestroom betekent dat een op de vier mensen die in Libanon wonen nu vluchteling is van het Syrische conflict.

2014 mei – President Suleiman beëindigt zijn ambtstermijn, waardoor een machtsvacuüm ontstaat. In de daaropvolgende maanden worden in het parlement verschillende pogingen ondernomen om een opvolger te kiezen.

2014 augustus – Syrische rebellen overrompelen grensstad Arsal. Ze trekken zich terug na te zijn uitgedaagd door het leger, maar nemen 30 soldaten en politieagenten gevangen.

2014 september – Premier Salam doet bij de VN een beroep op wereldleiders om Libanon te helpen het hoofd te bieden aan een ”terroristische aanval” en de stroom vluchtelingen uit Syrië.

2014 oktober – Schermutselingen in Tripoli tussen het leger en islamistische schutters, in een spill-over van geweld uit het Syrische conflict.

2014 november – Parlement verlengt eigen termijn tot 2017, onder verwijzing naar Syrië-gerelateerde veiligheidszorgen.

2015 januari – Israël voert luchtaanvallen uit op de Syrische kant van de Golan, waarbij Hezbollah-strijders en een Iraanse generaal om het leven komen. Er vinden diverse botsingen plaats aan de Israëlisch-Libanese grens.

2015 januari – Nieuwe beperkingen voor Syriërs om Libanon binnen te komen worden van kracht, waardoor de stroom mensen die de oorlog proberen te ontvluchten, nog verder wordt afgeremd.

2016 juni – Zelfmoordaanslagen in Al-Qaa, naar verluidt door Syriërs, verergeren de toch al gespannen verhoudingen tussen Libanezen en de meer dan 1 miljoen Syrische vluchtelingen in het land.

2017 juni – Nieuwe kieswet na veel vertraging goedgekeurd door het parlement.

Massaprotesten

2020 januari – Massaprotesten tegen economische stagnatie en corruptie brengen de regering van Saad Hariri ten val, die wordt opgevolgd door de academicus Hassan Diab.

20 augustus – De regering-Diab stapt op na maandenlange protesten tegen de waardedaling van de munteenheid en de gevolgen van de Covid-19-vergrendeling, die uitmonden in rellen na een enorme chemische explosie in de haven van Beiroet.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *