De wereldwijde verspreiding van coronavirusziekte (COVID-19) gaat gepaard met het ontstaan van veel klinische ziektebeelden. Patiënten kunnen neus- en keelsymptomen hebben, zoals verlies van reuk en smaak (1). Veel otolaryngologen hebben een toename waargenomen van het aantal patiënten met acute parotitis (ontsteking van de parotis speekselklieren), die in verband zou kunnen worden gebracht met COVID-19 (2). Wij rapporteren de klinische kenmerken van 3 poliklinische patiënten die zorg zochten in het Foch-ziekenhuis (Parijs, Frankrijk) voor parotitis-achtige symptomen in de context van COVID-19.
Drie vrouwen zochten zorg op de afdeling Otolaryngologie-Hoofd-Hals Chirurgie van het Foch-ziekenhuis voor unilaterale oorpijn en retromandibulair oedeem. De patiënten meldden ook algemene en otolaryngologische symptomen, waaronder anorexia, artralgie, myalgie, hoofdpijn, vermoeidheid, neusobstructie, rinorroe, postnasaal infuus, keelpijn, aangezichtspijn, en verlies van reuk en smaak (Tabel). De diagnose van COVID-19 werd bevestigd door omgekeerde transcriptie PCR-testen op nasofaryngeale swabstalen. De patiënten hadden geen opvallende medische voorgeschiedenis, en ze waren allemaal gevaccineerd tegen de bof. De parotitis-achtige symptomen traden op bij het begin van de ziekte bij 2 patiënten en gedurende het klinische verloop van de ziekte bij de resterende patiënt. Een klinische diagnose van parotitis werd gesteld in alle 3 gevallen. De otolaryngoloog zag geen pus uit de ductus parotis lopen.
Patiënten ondergingen magnetische resonantie beeldvorming (MRI), die intraparotidale lymfadenitis aangaf. In alle drie de gevallen zagen we meerdere unilaterale of bilaterale intraglandulaire lymfeklieren in de diepe en oppervlakkige lagen, in een klier van relatief normale grootte. De architectuur van de lymfeklieren bleef behouden door gebruik te maken van een bewaard gebleven vettig hilum. We zagen geen juxtaglandulaire vetinfiltratie of verdikking van de fascia. We zagen ook geen intraglandulaire lineaire banden of cysten op de MRI (aanhangsel).
De 3 patiënten kregen 10-14 dagen paracetamol (1 g 3-4×/d) voor hun COVID-19. De parotitis verdween in de loop van de volgende dagen na de diagnose. De 3 patiënten hadden aanhoudend reukverlies na het verdwijnen van hun algemene en parotitis-achtige symptomen.
Het optreden van acute parotitis gerelateerd aan COVID-19 is gesuggereerd in een recent case report (2), dat de klinische observaties van otolaryngologen bevestigt. Onze bevindingen ondersteunen de hypothese dat de parotitis-achtige symptomen toe te schrijven zouden kunnen zijn aan intraparotide lymfekliervergroting, wat verschilt van een primaire parotitis.
Infectie met rodehond-, herpes-, influenza- en humane immunodeficiëntievirussen kan resulteren in speekseltropisme (3,4), wat leidt tot diffuse parotitis. Onze MRI-bevindingen melden voornamelijk diffuse vergroting van de klier zonder bewijs van meerdere intraglandulaire lymfeklieren; de literatuur blijft echter beperkt omdat de diagnose klinisch is en MRI niet vaak nodig is. Bofgerelateerde parotitis komt meestal voor bij kinderen en kan bilateraal zijn (4). Bij een patiënt met HIV-infectie verschijnen de parotislaesies als multipele en bilaterale parotislymfoepitheliale cysten, die groter zijn dan lymfeklieren (5). Bovendien hebben de cysten T1 (hypo) en T2 (hyper) signalen die vergelijkbaar zijn met die van de cerebrospinale vloeistof (5). Bij onze patiënten wezen de MRI-resultaten niet op cysten.
De kenmerken die wij beschrijven ondersteunen de diagnose van adenitis, die de werking van de klier zou kunnen belemmeren. De adenitis en de parotis-gerelateerde vergroting zouden het belangrijkste klierkanaal (Stenon’s duct) kunnen blokkeren, wat leidt tot speekselretentie en parotisweefselontsteking. Het gebrek aan speeksel kan gepaard gaan met kleverig speeksel en een verminderde smaak. Intraparotide adenitis verschilt van primaire diffuse parotitis, die onlangs werd gemeld in een uniek geval van COVID-19 (2).
Sanitatieomstandigheden en de moeilijkheden bij het uitvoeren van aanvullend speekselklieronderzoek (bijv. sialografie of MRI) bemoeilijken de karakterisering van parotitis. De belangrijkste beperking van ons rapport is dan ook het ontbreken van functionele onderzoeken van de parotis tijdens het klinische verloop van de ziekte. De beoordeling van de werking van de speekselsecretie en de detectie van severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 virus (SARS-CoV-2) in het speeksel zou verdere informatie kunnen verschaffen over de overdracht van SARS-CoV-2 via het speeksel.
Toekomstige studies zijn nodig om de parotis manifestaties bij COVID-19 patiënten te karakteriseren. Hoewel de bevindingen van deze studie de hypothese ondersteunen dat intraparotide lymfadenitis een oorzakelijke factor is, zou de directe verspreiding van SARS-CoV-2 in het parotisweefsel theoretisch mogelijk kunnen zijn gezien de aanwezigheid van angiotensine-converterend enzym 2 (de virusreceptor) in het parotisweefsel en het potentiële risico op uitscheiding van virionen via het speeksel (6).
Concluderend kan worden gesteld dat parotide ontsteking kan worden aangetroffen bij COVID-19 patiënten en in verband kan worden gebracht met intraparotide lymfadenitis. Zelfs bij personen die tegen de bof zijn gevaccineerd, is het belangrijk te testen op virussen die een parotitisachtige ziekte veroorzaken, waaronder rubellavirus, influenzavirus en SARS-CoV-2. Aanvullend onderzoek om de parotismanifestaties bij COVID-19-patiënten te karakteriseren zal helpen bij het vaststellen van de diagnose en de behandeling.
Dr. Lechien is otolaryngoloog-hoofd-halschirurg in het Foch-ziekenhuis (Parijs, Frankrijk) en consulent in het Universitair Ziekenhuis van Brussel (Saint-Pierre). He is vice-chairman of the clinical research committee of the World Otolaryngological Federation of Young Otolaryngologists.
Top