Pegasus is een prominent sterrenbeeld aan de noordelijke hemel, genoemd naar een gevleugeld paard uit de Griekse mythologie. Het sterrenbeeld is een van de oudere sterrenbeelden die bekend zijn aan de nachtelijke hemel: Het is een van de 48 sterrenbeelden die door de tweede-eeuwse astronoom Ptolemaeus werden genoemd. Tegenwoordig is Pegasus een van de 88 sterrenbeelden die officieel erkend zijn door de Internationale Astronomische Unie (IAU).
Op het noordelijk halfrond staat het sterrenbeeld hoog aan de hemel vanaf het eind van de zomer tot aan de herfst. Als je onder de evenaar bent, zoek dan naar Pegasus in de late winter en de lente.
Het sterrenbeeld is beroemd omdat het de eerste exoplaneet herbergt die ooit rond een normale ster is gevonden, evenals een sterrenstelsel dat bekend staat als M15.
Grootste sterren
Als waarnemers naar het sterrenbeeld Pegasus kijken, is het deel dat opvalt het Vierkant van Pegasus – een groot asterisme, of een groep sterren die kleiner is dan een sterrenbeeld. Het vierkant bestaat uit vier sterren die vanaf de aarde gezien bijna even helder zijn. Deze vier sterren heten Scheat, Alpheratz, Markab en Algenib.
De helderste ster in het sterrenbeeld is Epsilon Pegasi, die de neus vormt, volgens Jim Kaler, een astronoom en emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Illinois.
Een andere ster in dit sterrenbeeld, 51 Pegasi b, is de eerste zonachtige ster waarvan bekend is dat er een planeet omheen draait. De planeet staat op ongeveer 50 lichtjaar van de aarde en wordt geclassificeerd als een “hete Jupiter” – een planeet ter grootte van een Jupiter die dicht bij zijn moederster in een baan draait. Het zichtbare lichtspectrum van de atmosfeer van 51 Pegasi b werd in 2015 waargenomen. In datzelfde jaar kondigde de IAU aan dat het 51 Pegasi b ook de naam Dimidium zou geven, na een openbare stemming.
Clusters van sterrenstelsels
Tot de meer opmerkelijke kenmerken van Pegasus behoren de talrijke sterrenstelsels en objecten.
Pegasus bevat een Messier-object, genaamd M15, dat is een cluster van sterren die zich op ongeveer 34.000 lichtjaar van de aarde bevinden. M15 is een van de meest dicht opeengepakte clusters in het Melkwegstelsel.
NGC 7331 is een spiraalvormig sterrenstelsel binnen Pegasus dat tussen 36 miljoen tot 46 miljoen lichtjaar van de aarde staat. In 2014 hebben astronomen in dit sterrenstelsel een supernova gespot waarbij meer waterstof en zwaardere elementen vrijkwamen dan verwacht, kort voordat hij explodeerde. Michael J.I. Brown, een observationeel astronoom aan de Monash University in Australië, schreef dat NGC 7331 qua vorm dicht bij de Melkweg ligt, wat het sterrenstelsel een interessant object maakt wanneer astronomen vergelijkingen maken met onze eigen buurt.
Het Einstein-kruis, een quasar, is een uitstekend voorbeeld van gravitatielensing – het proces waarbij verre objecten worden vergroot door de zwaartekracht van dichterbij gelegen objecten. De quasar is ongeveer 8 miljard lichtjaar van de aarde verwijderd en bevindt zich achter een sterrenstelsel dat 400 miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd is. Rondom het sterrenstelsel verschijnen vier afbeeldingen van de quasar omdat de intense zwaartekracht van het sterrenstelsel het licht van de quasar afbuigt.
Pegasus’ positie
Pegasus is het best te zien in oktober, om 21.00 uur lokale tijd.
- Right ascension: 22 hours
- Declination: 20 degrees
- Visible between latitudes 90 and -60 degrees
Mythology
The name comes from the winged white horse that was the sire of Poseidon in Greek mythology. The story of Pegasus begins with a battle between Perseus and Medusa. One day, the warrior Bellerophon tried to ride Pegasus to Mount Olympus, enraging Zeus so much that he sent a gadfly to bite Pegasus. When the horse was stung, Bellerophon fell to the Earth. Pegasus made it to Olympus.
This article was updated on Nov. 9, 2018, by Space.com Contributor, Elizabeth Howell.
Recent news