Het sneeuwluipaard staat ook wel bekend als de ‘Ounce’. Het is een grote kat die oorspronkelijk uit de bergketens van Centraal-Azië komt en bekend staat om zijn prachtige vacht. Het verspreidingsgebied van de sneeuwluipaard in Centraal- en Zuid-Azië is een ruig berggebied van ongeveer 1.230.000 vierkante kilometer, dat zich uitstrekt over 12 landen: Afghanistan, Bhutan, China, India, Kazachstan, de Kirgizische Republiek, Mongolië, Nepal, Pakistan, Rusland, Tadzjikistan en Oezbekistan.
De totale wilde populatie van de sneeuwluipaard wordt geschat op tussen de 4.000 en 7.500 individuen. Er zijn ook 600 – 700 sneeuwluipaarden in dierentuinen over de hele wereld.
Hoewel het zijn naam deelt met het gewone luipaard, wordt het sneeuwluipaard niet geacht nauw verwant te zijn aan het luipaard of de andere leden van de panterinegroep en wordt het geclassificeerd als het enige lid van het geslacht ‘Uncia uncia’.
Sneeuwluipaard Beschrijving
Het sneeuwluipaard heeft een witte vacht met bruin/gele tinten die bedekt is met ringen van bruin/zwarte rozetten/vlekken. De markeringen helpen hem te camoufleren voor prooien. Hun vacht is lang en wollig en helpt de kat te beschermen tegen extreme kou. Sneeuwluipaarden hebben een zware vacht op hun staart en de onderkant van hun poten zijn bedekt met vacht als bescherming tegen de koude sneeuw.
De kop van de sneeuwluipaard, die kleine oren en een kenmerkende zware wenkbrauw heeft, is rond en relatief klein voor hun lichaamsgrootte, die tot 1,3 meter lang kan zijn en tot ongeveer 70 kilo kan wegen. Hun lange staart, die wel 90 centimeter lang kan zijn, helpt de katten hun evenwicht te bewaren wanneer zij zich over ruig en vaak besneeuwd terrein voortbewegen. De krachtige ledematen van het sneeuwluipaard zijn relatief kort voor hun lichaamsgrootte en worden ondersteund door grote, krachtige poten.
Door de onderontwikkeling van het fibro-elastische weefsel dat deel uitmaakt van het stemapparaat, kan het sneeuwluipaard geen volle, diepe brul laten horen en dit samen met verschillen in schedelkenmerken helpen hen te onderscheiden van hun mede-‘grote katten’.
Sneeuwluipaard Habitat
In de zomer leeft het sneeuwluipaard op bergweiden boven de boomgrens in rotsachtige alpiene gebieden op een hoogte van 2.700 meter tot 6.000 meter. In de winter dalen sneeuwluipaarden af naar bossen op lagere hoogten.
Het sneeuwluipaard wordt over het algemeen geassocieerd met over het algemeen rotsachtig terrein, zoals hoge valleiruggen, rotsachtige ontsluitingen en bergpassen. Het sneeuwluipaard wordt zelden geassocieerd met dichte bebossing. Een individueel sneeuwluipaard bewoont een goed afgebakend leefgebied, maar verdedigt zijn leefgebied niet agressief wanneer het door andere individuen wordt betreden. Een leefgebied van een sneeuwluipaard kan sterk in grootte variëren. Het kan zo klein zijn als 5 vierkante mijl of zo groot als 15 vierkante mijl.
Sneeuwluipaard Dieet
Sneeuwluipaarden zijn opportunisten als het op eten aankomt. Het zijn carnivoren en eten alles wat ze kunnen vinden. Als een van de mooiste katten zijn sneeuwluipaarden ook uitzonderlijke atleten die in staat zijn enorme sprongen over ravijnen te maken. Zij kunnen ook een prooi vangen die bijna drie keer zo groot is als zijzelf, inclusief vee. Hun prooi omvat de steenbok, de markhor, de bharal, herten, everzwijnen, marmotten, pikas en kleine knaagdieren.
Het sneeuwluipaard is een roofdier dat in een hinderlaag valt en zijn prooi van bovenaf zal aanvallen als dat mogelijk is. Het is een behendig dier dat tot 14 meter ver kan springen, wat hem helpt een prooi te vangen en door de bergen te trekken. Het is gebruikelijk dat het sneeuwluipaard in de buurt van zijn prooi blijft en over een periode van 3 tot 4 dagen terugkeert om zich te voeden.
Het gedrag van sneeuwluipaarden
Sneeuwluipaarden zijn crepusculair (actief bij zonsopgang en zonsondergang) in hun jachtactiviteiten. Meestal jaagt de kat alleen, maar in het broedseizoen kan hij de taak delen met zijn partner.
Sneeuwluipaard Voortplanting
De draagtijd van het vrouwtjes sneeuwluipaard is ongeveer 98 dagen. Door de barre weersomstandigheden in de alpiene gebieden worden de jongen meestal in de lente geboren en vindt de paring in de late winter plaats. Dit zorgt ervoor dat er een overvloedige voedselbron is en er minder moeite nodig is om een prooi te doden. De wijfjes bevallen in rotsachtige holen die met hun vacht zijn bekleed. De worpgrootte ligt meestal tussen 1 en 4 jongen. De jongen wegen tussen 320 en 708 gram bij de geboorte en hebben een gemiddelde gewichtstoename van ongeveer 48 gram per dag. Als de jongen 3 maanden oud zijn volgen ze hun moeder op jacht en blijven bij haar gedurende hun eerste winter.
De levensduur van een sneeuwluipaard is normaal 15 – 18 jaar, maar in gevangenschap kunnen ze 20 – 21 jaar worden.
Snow Leopard Conservation Status
In 1972 plaatste de IUCN het sneeuwluipaard op haar Rode Lijst van Bedreigde Soorten als ‘Endangered’. Vanwege de grote vraag naar hun vacht, worden sneeuwluipaarden illegaal bejaagd voor de bonthandel. De pelzen zijn gewilde handelswaar in plaatsen als Centraal-Azië, Oost-Europa en Rusland, waar ze worden verwerkt tot jassen en andere kledingstukken. Botten en lichaamsdelen van sneeuwluipaarden worden ook gebruikt voor traditionele Aziatische geneeskunde.
Er zijn talrijke organisaties die zich inzetten voor het behoud van het sneeuwluipaard en zijn bedreigde bergecosystemen. Deze omvatten de Snow Leopard Trust, de Snow Leopard Conservancy en het Snow Leopard Network. Hun focus op onderzoek, gemeenschapsprogramma’s in sneeuwluipaardgebieden en educatieve programma’s zijn gericht op het begrijpen van de behoeften van de katten, alsmede de behoeften van de dorpelingen en herdersgemeenschappen die van invloed zijn op het leven en de habitat van de sneeuwluipaard.