- Tijdreizen is mogelijk op basis van de wetten van de natuurkunde, volgens nieuwe berekeningen van onderzoekers van de Universiteit van Queensland.
- Maar tijdreizigers zouden het verleden niet op een meetbare manier kunnen veranderen, zeggen ze – de toekomst zou hetzelfde blijven.
- Bezoek de homepage van Business Insider voor meer verhalen.
Stel je voor dat je in een tijdmachine kunt springen, op een knop kunt drukken en terug kunt reizen naar 2019, voordat het nieuwe coronavirus de sprong van dieren naar mensen maakte.
Wat als je patiënt zero zou kunnen vinden en isoleren? Theoretisch zou de pandemie dan niet plaatsvinden, toch?
Niet helemaal, want dan zou je in de toekomst niet hebben besloten om te gaan tijdreizen.
Fysici bestuderen en bediscussiëren al tientallen jaren versies van deze paradox: als we terug in de tijd kunnen reizen en het verleden kunnen veranderen, wat zou er dan met de toekomst gebeuren?
Een nieuwe studie biedt een mogelijk antwoord: Niets.
“Alles wat een paradox zou kunnen veroorzaken, wordt door de gebeurtenissen omzeild, zodat de paradox niet optreedt,” vertelde Germain Tobar, auteur van de studie en student aan de Universiteit van Queensland, aan IFLScience.
Hun werk, dat vorige week in het tijdschrift Classical and Quantum Gravity werd gepubliceerd, suggereert dat volgens de regels van de theoretische natuurkunde alles wat je in het verleden probeerde te veranderen, door latere gebeurtenissen zou worden gecorrigeerd.
Eenvoudig gezegd: het is theoretisch mogelijk om terug te gaan in de tijd, maar je zou de geschiedenis niet kunnen veranderen.
De grootvaderparadox
Fysici achten tijdreizen theoretisch mogelijk sinds Einstein met zijn relativiteitstheorie op de proppen kwam. Volgens Einsteins berekeningen is het mogelijk dat een object in ons universum in een cirkelvormige richting door ruimte en tijd reist, en uiteindelijk op een punt uitkomt waar het al eerder is geweest – een pad dat een gesloten tijdachtige kromme wordt genoemd.
Nog steeds worstelen natuurkundigen met scenario’s als het coronavirus, waarbij tijdreizigers gebeurtenissen veranderen die al hebben plaatsgevonden. Het beroemdste voorbeeld staat bekend als de grootvader-paradox: stel dat een tijdreiziger teruggaat naar het verleden en een jongere versie van zijn of haar grootvader doodt. De grootvader zou dan geen kinderen meer hebben, waardoor de ouders van de tijdreiziger worden uitgewist en de tijdreiziger natuurlijk ook. Maar wie zou opa dan vermoorden?
Een variant van deze paradox komt voor in de film “Back to the Future”, als Marty McFly bijna voorkomt dat zijn ouders elkaar in het verleden ontmoeten – waardoor hijzelf mogelijk verdwijnt.
Om de paradox aan te pakken, gebruikten Tobar en zijn promotor, dr. Fabio Costa, het “biljartbalmodel”, dat oorzaak en gevolg voorstelt als een reeks botsende biljartballen, en een cirkelvormige biljarttafel als een gesloten tijdachtige curve.
Stel je een stel biljartballen voor die over die cirkelvormige tafel zijn gelegd. Als je een bal vanaf positie X wegduwt, stuitert hij over de tafel en raakt andere ballen in een bepaald patroon.
De onderzoekers berekenden dat zelfs als je op een bepaald punt in de reis met het patroon van de bal knoeit, toekomstige interacties met andere ballen het pad van de bal kunnen corrigeren, waardoor de bal weer op dezelfde positie en snelheid terechtkomt als wanneer je je er niet mee had bemoeid.
“Ongeacht de keuze zal de bal op dezelfde plaats vallen,” vertelde Dr. Yasunori Nomura, een theoretisch natuurkundige aan UC Berkeley, aan Business Insider.
Tobars model zegt met andere woorden dat je terug in de tijd kunt reizen, maar dat je de gebeurtenissen niet ingrijpend genoeg kunt veranderen om de toekomst te veranderen, aldus Nomura. Toegepast op de grootvader-paradox zou dit betekenen dat er altijd iets in de weg zou staan van je poging om je grootvader te doden. Of tenminste, tegen de tijd dat hij zou sterven, zou je grootmoeder al zwanger zijn van je moeder.
erug naar het voorbeeld van het coronavirus. Stel dat je terugreist naar 2019 en ingrijpt in het leven van patiënt nul. Volgens Tobars denkwijze zou de pandemie dan nog steeds op de een of andere manier plaatsvinden.
“Je zou kunnen proberen te voorkomen dat patiënt nul besmet raakt, maar als je dat doet, zou je zelf het virus oplopen en patiënt nul worden, of iemand anders zou dat doen,” vertelde Tobar aan de Universiteit van Queensland.
Nomura zei dat het model weliswaar te simpel is om het volledige scala van oorzaak en gevolg in ons universum weer te geven, maar dat het een goed uitgangspunt is voor toekomstige natuurkundigen.