Tijgers opvoeden! Tijgersalamanders, wel te verstaan.
| Door Doug Collicutt |
Het opkweken van beestjes, van ei tot volwassen vorm, is iets wat ik altijd al graag heb gedaan. In de loop der jaren heb ik vele soorten vlinders en motten gekweekt, een aantal verschillende kikkers en padden, salamanders, schildpadden en zelfs enkele soorten kleine zoogdieren (die niet als ei beginnen, ik weet het.) Je leert ontzettend veel door zo’n intiem contact en betrokkenheid met verschillende soorten.
Kijk eens naar de Salamander Coöperatie!
In het voorjaar van 2016 had ik de kans om een aantal eieren van Oostelijke Tijgersalamanders (Ambystoma tigrinum) te verzamelen uit een vijver in het zuidoosten van Manitoba. Ik had deze beestjes al eerder met succes gekweekt, maar deze keer wilde ik video-opnamen maken en de ervaring met anderen delen. (Zoals ik een paar jaar geleden met boskikkers heb gedaan: Boskikkers)
Basisbiologie van Oostelijke Tijgersalamanders
Twee soorten Tijgersalamanders komen voor in Manitoba: de Gerande Tijger (Ambystoma mavortium), ten westen van de Red River Valley, en de Oostelijke Tijger (A. tigrinum) in het zuidoosten, ten oosten van de Red River Valley. De Rode Rivier, die in zuidelijk Manitoba van zuid naar noord stroomt, vormt met zijn omringende zware kleigronden van de Rode Riviervallei een habitatbarrière voor beide soorten, die losse zandgronden en kleine meren of vijvers nodig hebben om zich voort te planten. De twee soorten worden thans als afzonderlijke soorten beschouwd, maar in het verleden werd gedacht dat het slechts ondersoorten waren. De taxonomie van salamanders is niet zo eenduidig.
Milieu-ethiek: Tegenwoordig zeggen veel milieu- en overheidstypes dat je geen dingen uit het wild mag halen, en als je dat toch doet, dat je ze niet moet terugzetten in het wild, uit angst dat je ziektes of ongeschikte individuen terugbrengt in wilde populaties. Geloof het of niet, maar sommige autoriteiten suggereren dat de juiste milieu-ethiek, als je kikkervisjes in je huis of klaslokaal zou grootbrengen, is om ze te euthanaseren (doden) als je klaar bent, in plaats van ze terug in het wild los te laten! De pot op daarmee! De voordelen om mensen in direct contact te brengen met deze beestjes wegen veel zwaarder dan de mogelijke negatieve effecten van het opkweken en weer vrijlaten van beestjes op de plek waar je ze gevonden hebt. En, naar mijn mening, worden deze negatieve effecten sowieso zwaar overschat.
Dus, negeer gewoon wat al die niet leuk-freddies te zeggen hebben en ga door met het grootbrengen van kikkervisjes, salamanderlarven en andere beestjes! En alsjeblieft, deel je ervaringen met anderen, vooral met kinderen. Niets is beter dan een praktische ervaring met wilde dieren. Als we genoeg mensen laten kennismaken met al deze fantastische beestjes, kunnen we misschien wat vooruitgang boeken bij de bescherming van de natuur op deze planeet!
Oostelijke tijgersalamanders (ETS) zijn grote salamanders die tot 33 cm lang kunnen worden. Tijgersalamanders zijn in het algemeen de grootste terrestrische salamanders ter wereld. ETS hebben meestal een donkere achtergrondkleur met lichtgele of groenachtige vlekken of vlekken. Gerande tijgers zijn meestal het tegenovergestelde: een lichtere achtergrondkleur met donkere vlekken. (Voor meer over de salamanders van Manitoba, bezoek de Manitoba Herps Atlas: Klik hier)
ETS zijn een cryptische soort, individuele volwassenen zijn semi-fossoriaal. Dat wil zeggen dat ze het grootste deel van hun tijd onder de grond doorbrengen, gravend door losse grond of zich verschuilend in holen van kleine zoogdieren. (Salamanders van het genus: Ambystoma worden over het algemeen “molsalamanders” genoemd). Ze komen ’s nachts tevoorschijn om zich te voeden met kleine ongewervelden, wormen, enz. Mensen komen zelden volwassen ETS tegen, zelfs niet in gebieden waar ze vrij algemeen zijn. Er zijn echter een paar momenten per jaar waarop volwassen ETS gemakkelijk kunnen worden aangetroffen, als je weet waar en wanneer je moet zoeken. In het voorjaar keren de volwassen dieren terug naar vijvers of kleine meren om te broeden, vaak net als het ijs van het water smelt. Een bezoek aan een broedvijver in het donker met een zaklamp is een goede manier om ETS te zien. Men kan ze zelfs tegenkomen bij het oversteken van wegen, op weg naar de vijvers. Het grootste deel van de voortplanting gebeurt binnen enkele dagen tot een week, dus het is een kleine kans. Overdag zijn de salamanders minder actief, maar af en toe kunnen ze in de broedvijvers worden aangetroffen (zie video hieronder).
De andere tijd van het jaar waarin volwassen ETS kan worden gezien is aan het eind van de zomer, wanneer de larven hun transformatie naar volwassen vorm hebben voltooid en ze de broedvijver verlaten om een bestaan op het land op te bouwen. Vaak kan men in deze periode grote aantallen gedurende enkele nachten de weg zien oversteken. Maar ook deze gecoördineerde transformatieperiode kan slechts enkele dagen duren.
In het voorjaar komen mannetjes en vrouwtjes samen in de broedvijvers. Nadat ze een pakketje sperma hebben opgepikt van een mannetje, leggen de vrouwtjes kleine partijtjes eitjes die zijn vastgehecht aan vegetatiestengels, meestal in het diepere deel van een vijver. Afhankelijk van de watertemperatuur duurt het 2 tot 4 weken voordat de eieren uitkomen. De larven ontpoppen zich als actieve roofdieren, uitgerust met sterke kaken, goed ontwikkelde ogen, kieuwen en een staartvin. Ze jagen op zicht en slokken elk klein ongewerveld dier op dat in hun buurt zwemt. Ze komen uit eieren zonder ledematen, maar deze ontwikkelen zich na enkele weken. Tegen het einde van de zomer zijn de larven groot genoeg om hun volwassen vorm aan te nemen. Ze verliezen dan hun kieuwen en staartvin en komen uit de vijver om een leven op het land te gaan leiden. Soms, als een vijver diep genoeg is, blijven sommige larven als larve achter en overwinteren in de vijver. Sommige tijgersalamanderlarven, vooral die welke in kleine meren leven, kunnen permanent in hun larvale vorm blijven, een toestand die neotenie wordt genoemd. Ze worden zelfs geslachtsrijp en kunnen zich in larvale vorm voortplanten! Voor ETS is dit verschijnsel echter niet bekend, althans niet in Manitoba.
In het wild hebben pas getransformeerde ETS waarschijnlijk een jaar of twee nodig om groot genoeg te worden om geslachtsrijp te worden. ETS en andere soorten tijgersalamanders kunnen meer dan 10 jaar oud worden, althans in gevangenschap. In het wild is het onwaarschijnlijk dat ze de kans krijgen zo lang te leven.
Dus, er is een inleiding tot de biologie van ETS. Nu hoop ik dat jullie zullen genieten van de video’s die ik heb voorbereid!
Tijgerjacht – Op zoek naar salamanders onder het ijs!
Tijgers grootbrengen – van ei tot salamander in 11 weken