Uit Afrika

Isak Dinesen werd op 17 april 1885 geboren als Karen Christentze Dinesen op een landgoed in het noorden van Denemarken. Zij was het tweede van vier kinderen, geboren uit ouders die vaag verbonden waren met de Deense aristocratie. Ze had een gelukkige jeugd tot haar vader zelfmoord pleegde toen ze tien was. Zijn zelfmoord vond blijkbaar plaats omdat hij getroffen was door syfilis. De tragedie raakte Dinesen diep. Later in haar leven zou ze de ironie opmerken van het feit dat zij later de ziekte kreeg die een einde maakte aan het leven van haar vader.

Dinesen was al lang geïnteresseerd in schrijven, en publiceerde een paar korte verhalen op haar tweeëntwintigste onder de naam “Osceola.” Haar eerste aandacht ging echter uit naar de schilderkunst, die zij enkele jaren studeerde aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. Na haar studie werd Dinesen verliefd op haar achterneef, een Zweed genaamd Hans von Blixen-Finecke, de zoon van Baron Blixen. Toen Hans haar liefde niet beantwoordde, besloot Dinesen in plaats daarvan te trouwen met Hans’ tweelingbroer, Bror. Met de aanmoediging van familieleden besloten Dinesen en Bror Blixen een koffieplantage te beginnen in Oost-Afrika. Bror ging daar eerst heen, waar Dinesen hem later ontmoette. Ze trouwden op 14 januari 1914 in Mombasa. Kort daarna vertrokken ze naar hun boerderij buiten Nairobi in wat nu Kenia is.

De boerderij van Blixen vormt het decor voor Out of Africa en enkele andere Afrikaanse verhalen van Dinesen, Shadows in the Grass (1961) en Letters from Africa (1981). Het landgoed telde aanvankelijk slechts zevenhonderd hectare, maar later breidden ze het uit, nadat ze een andere boerderij hadden gekocht, tot een totaal van zesduizend hectare. Dinesen, toen barones Blixen, bleef zeventien jaar op de boerderij wonen. Ze was zevenentwintig toen ze aankwam en vierenveertig toen ze vertrok. De vele bezienswaardigheden die ze zag en de mensen die ze ontmoette nemen de bladzijden van Out of Africa in beslag, maar het boek is geen strikte memoires of autobiografie. Dinesens waargebeurde biografie in die jaren geeft een veel somberder beeld dan wat ze op papier vastlegt.

De eerste grote tragedie in Afrika vond plaats in 1915 toen Dinesen syfilis opliep bij haar man, die buitenechtelijke affaires had gehad. Dinesen moest terug naar Europa om behandeld te worden. De ziekte had toen nog geen genezing, maar haar symptomen werden gestopt na behandeling met arsenicum. De syfilis zou haar zenuwstelsel voor de rest van haar dagen fysiek blijven degenereren.

De Blixens scheidden vrij kort nadat Dinesen naar Afrika was teruggekeerd, hoewel ze officieel getrouwd bleven tot 1925. Dinesen zelf begon affaires te krijgen, waarvan haar belangrijkste die met Denys Finch-Hatton was, een klassieke Britse aristocraat die een prominente rol speelt in Out of Africa. In haar boek zegt Dinesen nooit expliciet dat zij minnaars waren, maar de Hollywood versie van 1985 van “Out of Africa” maakte hun romance beroemd. Hun verhouding was echter niet zonder spanningen, waaronder twee miskramen. Toen Denys in 1931 bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam, wist Dinesen dat ze de liefde van haar leven had verloren.

Na de dood van Finch-Hatton en het faillissement van de koffieboerderij keerde Dinesen terug naar Denemarken en ging wonen op het landgoed waar ze was geboren, Rungstedlund. Nadat ze weer thuis was en bij haar familie woonde, begon Dinesen serieus te schrijven. Ze nam de pseudoniem “Isak Dinesen” aan, waarbij de term “Isak” het Hebreeuwse woord is voor “iemand die lacht”. Ze besloot ook dat ze in het Engels moest schrijven, omdat die taal meer gelezen werd dan het Deens. Haar eerste bundel was Seven Gothic Tales, gepubliceerd in 1934. Het stelde Dinesen’s reputatie onder haar nieuwe naam veilig en werd goed ontvangen in zowel Amerika als Engeland. In 1935 en 1936 schreef Dinesen Out of Africa dat in 1937 in Engeland en in 1938 in Amerika voor het eerst werd gepubliceerd. Het was een onmiddellijk succes. Haar latere publicaties zijn Winter Tales in 1942, Last Tales in 1957, en Shadows in the Grass in 1961. Ze stierf in 1962 aan ondervoeding in Runstedlund.

Isak Dinesen verlangde ernaar een verhalenvertelster te zijn in de traditie van Scherherzade, de verteller van de Arabische Nachten. Zoals ze ooit in een interview uitdrukte, was het haar ware ambitie om “verhalen te vertellen, mooie verhalen.” Dinesen’s verlangen om een verhalenverteller te zijn komt duidelijk naar voren in Out of Africa. Het boek lijkt een memoiresboek te zijn, maar is gerangschikt als een reeks anekdotes en niet als een chronologie van Dinesens leven. Omdat het boek geen memoires, autobiografie of roman is, kan het niet netjes in een genre worden ondergebracht. Sommige critici, zoals Susan Lasner, zien Dinesens besluit om de tekst structureel ambigu te maken als een opzettelijk en subversief commentaar op de koloniale regering die zij beschreef. Anderen merken gewoon op dat Out of Africa Dinesen’s wens vervult om verbazingwekkende verhalen te vertellen, op een anekdotische manier. Robert Langbaum wijst erop dat het boek is opgebouwd uit vijf delen, zoals de klassieke tragedies die Dinesen zo bewonderde. De eerste vier delen stellen Afrika voor als een pastoraal paradijs; het laatste vijfde deel wordt tragisch en stelt Afrika voor als “het verloren paradijs”. Over het algemeen heeft het meest gehoorde commentaar op het werk van Dinesen betrekking op haar rijke, lyrische stijl. Vanwege haar gedetailleerde schoonheid noemde Truman Capote Out of Africa ooit “een van de mooiste boeken van de twintigste eeuw.”

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *