Alien indringers! Lasergeweren! Krijsende robots die wegglippen en zich verstoppen! Automatische spekkokers!
Mensen vinden bijna alles uit om ’s ochtends wakker te worden. Maar waarom zijn ze eigenlijk zo slaperig?
Anne Marie Chaker schreef gisteren voor de Wall Street Journal een grappig, nuttig artikel over hoe je wakker wordt, waarin ik word geciteerd over de effecten van alarmsignalen. Maar waarom hebben we deze epidemie van slaperige hoofden?
Hier zijn enkele bekentenissen van een slaapdokter over grote en kleine klinische groepen die vaak niet wakker kunnen worden:
1. Jonge mensen. Veroudering verandert alles, inclusief lichaamsklokken en hoe ons lichaam zich opbouwt. Als de puberteit een derde van je synaptische verbindingen verbreekt, moet je veel opnieuw opbouwen. Om te leren, te verdienen, diepe herinneringen aan te maken en ’s ochtends redelijk vriendelijk te zijn, heeft de gemiddelde middelbare scholier of student ongeveer negen en een half uur slaap nodig. Hun lichaam is ook biologisch ingesteld om later naar bed te gaan dan op welke andere leeftijd dan ook, vaak met slaaptijden van 1 tot 2 uur ’s nachts of later.
School begint om 8 uur ’s morgens.
Het eindresultaat? Enorm slaaptekort met als gevolg zwaarlijvigheid, gebrek aan leervermogen en atletische vaardigheden, een vaak belabberd uitziende huid, verbazend onoplettende ochtendklassen en, jawel, een bijna compleet onvermogen om ’s morgens wakker te worden.
Herkennen sommige schooldistricten deze puinhoop en proberen zij hun klassen later te laten beginnen? Ja, met goede resultaten, zoals de St. George’s School in Rhode Island. De meeste trekken zich er niets van aan.
De kinderen zelf? Zouden ze zich voorstellen meer tijd te nemen om te slapen en hun lichaam en hersenen weer op te bouwen? Nee, zij trekken hun mobieltjes in bed en worden de hele nacht wakker om spannende sms’jes te beantwoorden. Hun favoriete wekker om wakker te worden: de mobiele telefoon.
Geen wonder dat wekkerfabrikanten een “opwindende kans” zien bij middelbare scholieren en studenten. Veel alarmen produceren geluidsniveaus die gehoorverlies veroorzaken en worden gereguleerd door de Occupational Safety and Health Administration – en de kinderen kunnen nog steeds niet wakker worden.
2. Diepe slaap en slaapwandelaars. Ooit gehoord dat iemand nachtmerries heeft? De kans is groot dat je het niet snel zult vergeten. Bloedstollend gegil en Freddie Krueger gezichten zijn al erg genoeg, maar dan worden ze ook nog niet wakker! Geen wonder dat slaapwandelaars met slaapangst erg stil worden als ze hun vriend of vriendin vertellen wat ze ’s nachts echt doen – vooral als ze slapen, en zich niet herinneren wat er is gebeurd.
Diepe slaap is inderdaad diep, het dichtst dat we normaal gesproken bij een natuurlijke coma komen. Het is heel moeilijk om mensen in een diepe slaap wakker te krijgen, wat een noodgeval wordt als je echtgenoot de autosleutels pakt en de auto uit de garage begint te rijden zonder de garagedeur te activeren.
Diepe slaap is het moment waarop groeihormoon wordt aangemaakt. Het is noodzakelijk voor veel geheugenvorming. Tieners doen het veel meer dan oudere volwassenen. Geen wonder dat ze zo moeilijk wakker te krijgen zijn.
3. Narcolepsie. Iemand vertelt een heel leuke mop en je vriend valt op de grond, plotseling in slaap. Dat is geen grapje. Narcoleptici zijn misschien 1 op de 1.500 van de bevolking, en velen van hen hebben geen klassieke catalepsie waarbij ze plotseling hallucineren en op de grond vallen, maar hun gebrek aan de stimulerende neurotransmitter hypocretine-orexine kan ervoor zorgen dat ze heel, heel moeilijk wakker te krijgen zijn.
4. Ploegendienstmedewerkers. Mensen zijn gebouwd om ’s nachts te slapen en overdag te ravotten. Zeg dat maar niet tegen ploegendienstmedewerkers, 25% van de beroepsbevolking. De biologische klok uitzetten is al erg genoeg in het weekend – late vrijdag- en zaterdagnachten worden gevolgd door zondagslaapjes die de klok verzetten, met een maar liefst vijf keer hoger aantal cardiovasculaire aandoeningen op maandagochtend. Werknemers in ploegendienst lopen echter tegen de muur op veel langer dan de lichaamsklokkelder van 4 uur ’s morgens, met hogere percentages hartziekten, beroertes, maag- en darmziekten en obesitas. Door chronisch slaaptekort is het voor hen bijna onmogelijk om op te staan voor de volgende ploegendienst.
5. Bipolaire stoornissen. Vroeger kon Tom Wehr van het National Institute of Mental Health mensen met manisch depressieve stoornissen op voorspelbare wijze van manie in depressie veranderen, gewoon door hun slaapcyclus te manipuleren. Mensen met manisch depressieve stoornissen, vooral de snel cyclerende soort, kunnen van de ene nacht 18 uur slaap naar de volgende nacht vier uur slaap gaan. Als ze diep in de cyclus zitten, kunnen ze heel moeilijk wakker te krijgen zijn.
6. Jonge mensen met ADHD. Om redenen die ik niet ken, zijn veel kinderen met ADHD ook van nature lange slapers, die me vertellen dat ze gemakkelijk 12 tot 14 uur van elke 24 uur slapen, tenzij iemand ze wakker maakt. Hoewel ze geen enkel bewijs van narcolepsie vertonen, blijken ze soms diep slaperig bij slaperigheidstests overdag.
7. Alle anderen. Er zijn nog veel meer mensen die niet kunnen opstaan. Daartoe behoren de van nature lange slapers, die zich niet kunnen voorstellen waarom de rest van de mensheid met zeven tot acht uur per nacht werkt; mensen met slaapapneu, die wanneer ze eindelijk in slaap komen het moeilijk vinden om te stoppen; en hordes mensen met een gewone, gewone slaapstoornis zoals rusteloze benen of slapeloosheid.
De waarheid is dat veel mensen moeite hebben om wakker te worden. De problemen zijn de normale: werktijden; kinderen; bejaarde ouders; een niet aflatende economische recessie. Amerikanen hebben in de afgelopen 40 jaar 90 minuten slaap verloren, en we werken er hard aan om nog meer te verliezen.
Wat mensen moeten leren is niet alleen hoe ze stiekem meer slaap kunnen krijgen, maar ook hoe ze kunnen rusten tijdens het werk – en in zeer korte tijd. Dat is waar actieve rusttechnieken om de hoek komen kijken. Veel lichaamsbeweging helpt ook, zodat het lichaam zichzelf efficiënter kan herstellen.
Maar de waarheid is dat rust net als voedsel is. Je kunt niet zonder. En soms moet je het gewoon voldoende tijd en ruimte geven.