De oorsprong van het woord pizza is onzeker. Het is Italiaans voor ’taart’ en kan afkomstig zijn van het Latijnse pix ‘worp’ of het Griekse pitta. Algemeen wordt aangenomen dat pizza een uitvinding van de Italianen is. De geschiedenis van de pizza gaat echter terug tot de oudheid in het Midden-Oosten. De Grieken, Egyptenaren, Armeniërs, Israëli’s en Babyloniërs maakten in de oudheid al een afgeleide van pizza. Ze bakten plat brood in lemen ovens. De arbeiders en hun gezinnen aten het omdat het een zuinig en handig voedingsmiddel was. Met name de Grieken, Romeinen en Egyptenaren belegden het brood met olijfolie en kruiden, nu bekend als focaccia.
In 1522 werden tomaten uit Peru in de Nieuwe Wereld meegebracht naar Europa. Oorspronkelijk dacht men dat tomaten giftig waren, maar uiteindelijk vonden ze hun weg naar het dieet van de armere inwoners van Napels, die de tomaten op hun gistdeeg legden en zo de eerste eenvoudige pizza creëerden die we vandaag de dag kennen. Deze vroege pizza’s waren erg populair omdat de arbeiders meestal alleen bloem, olijfolie, reuzel, kaas en kruiden hadden om hun gezin mee te voeden. Heel Italië riep uit dat de Napolitaanse pizza’s de beste waren.
Gesticht rond 600 v. Chr. als een Griekse nederzetting, was Napels, Italië een bloeiende stad aan het water, en zoals we kunnen zien, de thuisbasis van de pizza die we vandaag de dag kennen en lekker vinden. Hoewel het bekend stond als een welvarende stad, was het rijk dichtbevolkt met drommen werkende armen, die meestal slechts kleine huizen hadden om hun eigen huis te noemen. De arbeiders hadden behoefte aan goedkoop voedsel dat snel kon worden genuttigd, omdat ze het voortdurend druk hadden. De pizza, een plat brood met verschillende soorten beleg, dat bij elke maaltijd wordt gegeten en door straatverkopers of informele restaurants wordt verkocht, voldeed aan deze behoefte. Volgens de legende ontstond de pizza in Napels toen de bakkers hun overtollige deeg van die dag moesten opgebruiken, of als ze iets in de oven nodig hadden om het warm te houden. Door dit extra deeg in de oven te gooien en het aan armere mensen te verkopen, ontwikkelden zij een gerecht dat jaren later, ironisch genoeg, zeer populair is bij een grote verscheidenheid van klanten. Het is duidelijk dat de mensen in Napels enkele van de vroegste pizza’s aten, en ze vaak garneerden met tomaten, kaas, olie, ansjovis en knoflook, net zoals velen dat tegenwoordig doen.
In die tijd maakte Raffaele Esposito waarschijnlijk de eerste pizza met tomaat, kaas, en ander beleg en kruiden. De eerste bekende pizzazaak opende zijn deuren in Port Alba in Napels en is daar nu nog steeds. Esposito werd eind 1800 gevraagd om pizza te maken voor het bezoek van koning Umberto en koningin Margherita van Italië. Bij deze smaaktest beviel koningin Margherita de pizza met mozzarella, basilicum en tomaten zo goed, dat Esposito hem de naam “Pizza Margherita” gaf. Als de koningin het niet had aangedurfd om dit “boerenbrood” te proeven, dan was de pizza misschien nooit uitgegroeid tot het fenomeen dat hij vandaag is. Het is duidelijk dat pizza een groot succes werd en zich verspreidde naar Amerika, Engeland, Frankrijk en Spanje tijdens de Tweede Wereldoorlog toen Amerikaanse en Europese soldaten dit nieuwe gerecht proefden terwijl ze Italiaans grondgebied bezetten.
Gennuardo Lombardi opende de eerste Amerikaanse pizzazaak in Spring Street in New York City in 1905. Tot in de jaren vijftig werd pizza nog gezien als een buitenlands gerecht. Sindsdien lijkt pizza een hoofdvoedsel in New York te zijn geworden. Pizzeria’s begonnen pizzeria’s te openen in New York en leenden niet-Italiaanse ingrediënten en niet-Italiaanse restaurants begonnen de pizza te serveren tot hij een eigen competitie vormde. Al snel stonden er in Little Italy stalletjes die Engelse muffinpizza’s serveerden, die zichzelf categoriseerden als “de traditionele pizza met Thomas’s Engelse Muffin als basis.”
In de jaren zestig werd pizza pas echt populair. Met name de uitvinding van diepvriespizza’s verspreidde het kazige evangelie wijd en zijd, zelfs naar plaatsen zonder pizzeria. In de jaren zeventig leek de Famous Ray’s Pizza, op Eleventh and Sixth Avenue, een proxy voor de vitaliteit van de stad zelf. The Famous Ray’s is sindsdien omgedoopt tot The Famous Roio’s, nadat het, beroemd, was aangeklaagd door een coalitie van andere Rays.
Het einde van de jaren zestig markeerde een verandering in de pizza en verdeelde deze in twee tijdperken – pre-delivery en post-delivery. In het post-delivery tijdperk hebben alle grote verhalen betrekking op bezorgpizza, die het bereik van pizza op allerlei verrassende manieren heeft uitgebreid. Zo gebruikte de 113e militaire inlichtingendienst van het Amerikaanse leger eind jaren zestig nep-pizza’s om journalisten en politici te bespioneren. En in 1991 bezorgde Pizza Hut gratis pizza aan de groep die zich in het Russische Witte Huis verschanste tegen de staatsgreep tegen Gorbatsjov.
Pizza heeft een lange weg afgelegd en is nog steeds een gemeenschappelijke liefde voor New Yorkers en mensen over de hele wereld. Sinds de populariteit in New York zijn er allerlei verschillende soorten pizza’s gemaakt en verkocht. Er zijn pizzeria’s die zich richten op pizza’s uit Milaan, Napels, Pompeï en Palermo, maar ook pizza heeft zijn eigen New Yorkse stijl gekregen. Veel andere culturen hebben de pizza naar hun hand gezet, of het nu gaat om verschillende steden in Italië, New York pizza, Mexicaanse pizza, of Griekse pizza, we kunnen door de hele stad veel verschillende voorbeelden vinden met hun eigen unieke twist.