Z uwagi na ogólną bakteriobójczą naturę antybiotyków, spekulowano, że powtarzające się stosowanie antybiotyków pozbawia ludzi bogatego środowiska bakterii jelitowych, a przez to prowadzi do niekorzystnych skutków zdrowotnych.
Teraz międzynarodowy zespół badaczy z Uniwersytetu Kopenhaskiego i Steno Diabetes Center w Kopenhadze donosi, że podanie 3 antybiotyków młodym, zdrowym mężczyznom przez 4 dni spowodowało prawie całkowitą eradykację bakterii jelitowych, po czym nastąpiła stopniowa odbudowa większości gatunków bakterii w okresie sześciu miesięcy.
Po upływie sześciu miesięcy uczestnikom badania nadal brakowało dziewięciu powszechnie występujących korzystnych bakterii, a kilka nowych, potencjalnie niepożądanych bakterii skolonizowało jelita. Wyniki badań zostały opublikowane dzisiaj w Nature Microbiology.
„Pokazujemy, że społeczność bakterii jelitowych zdrowych dorosłych jest odporna i zdolna do regeneracji po krótkotrwałej jednoczesnej ekspozycji na trzy różne antybiotyki. Jednak nasze wyniki sugerują również, że ekspozycja na antybiotyki o szerokim spektrum działania może rozcieńczyć różnorodność ekosystemu bakterii jelitowych. Antybiotyki mogą być dobrodziejstwem dla zachowania ludzkiego zdrowia, ale powinny być stosowane wyłącznie w oparciu o wyraźne dowody na bakteryjną przyczynę infekcji”, wyjaśnia prowadzący badanie profesor Oluf Pedersen z Novo Nordisk Foundation Center for Basic Metabolic Research.
Czy brak korzystnych mikrobów jelitowych w świecie zachodnim jest spowodowany nadmiernym stosowaniem antybiotyków?
Badanie polega na czterodniowej interwencji z trzema antybiotykami o szerokim spektrum działania, tak zwanymi „ostatniej szansy”, u 12 dorosłych, zdrowych mężczyzn. Metoda z koktajlem trzech antybiotyków została zaprojektowana tak, aby naśladować rzeczywiste leczenie na oddziałach intensywnej terapii.
Jelito jest rezerwuarem setek różnych gatunków bakterii z genami odpornymi na antybiotyki. Zostało to potwierdzone w badaniu, ponieważ te geny bakteryjne były siłą inicjującą, która doprowadziła do uzupełnienia bakterii w jelitach.
„W tym przypadku dobrze, że możemy zregenerować naszą mikrobiotę jelitową, która jest ważna dla naszego ogólnego zdrowia. Obawy dotyczą jednak potencjalnie trwałej utraty korzystnych bakterii po wielokrotnym narażeniu na antybiotyki w ciągu naszego życia. Istnieją dowody na to, że populacje zachodnie mają znacznie mniejszą różnorodność mikrobioty jelitowej niż rdzenni mieszkańcy niektórych części Afryki i Amazonii. Jednym z możliwych wyjaśnień tego zjawiska może być powszechne stosowanie antybiotyków w leczeniu chorób zakaźnych” – mówi Oluf Pedersen.