Handel jest podstawowym pojęciem ekonomicznym obejmującym kupno i sprzedaż dóbr i usług, z wynagrodzeniem płaconym przez kupującego sprzedającemu, lub wymianę dóbr lub usług pomiędzy stronami. Handel może odbywać się w ramach gospodarki pomiędzy producentami i konsumentami. Handel międzynarodowy pozwala krajom na rozszerzenie rynków zarówno dla towarów, jak i usług, które w przeciwnym razie mogłyby być dla nich niedostępne. Jest to powód, dla którego amerykański konsument może wybrać pomiędzy japońskim, niemieckim lub amerykańskim samochodem. W wyniku handlu międzynarodowego, rynek zawiera większą konkurencję, a zatem bardziej konkurencyjne ceny, co przynosi tańszy produkt do domu konsumenta.
Na rynkach finansowych, handel odnosi się do kupna i sprzedaży papierów wartościowych, takich jak zakup akcji na podłodze New York Stock Exchange (NYSE). Więcej na temat tego rodzaju handlu można znaleźć we wpisie „co to jest zamówienie?”
Handel gospodarczy
Jak działa handel
Handel szeroko odnosi się do transakcji o różnym stopniu złożoności, od wymiany kart baseballowych między kolekcjonerami do wielonarodowych polityk ustalających protokoły importu i eksportu między krajami. Niezależnie od złożoności transakcji, handel jest ułatwiany przez trzy podstawowe rodzaje wymiany.
Handel globalny między narodami pozwala konsumentom i krajom na kontakt z towarami i usługami niedostępnymi w ich własnych krajach. Na rynku międzynarodowym można znaleźć prawie każdy rodzaj produktu: żywność, ubrania, części zamienne, ropę naftową, biżuterię, wino, akcje, waluty i wodę. Handluje się również usługami: turystyką, bankowością, doradztwem i transportem. Produkt, który jest sprzedawany na rynek światowy to eksport, a produkt, który jest kupowany z rynku światowego to import. Import i eksport są rozliczane na rachunku bieżącym danego kraju w bilansie płatniczym.
Międzynarodowy handel nie tylko powoduje wzrost wydajności, ale także pozwala krajom uczestniczyć w globalnej gospodarce, zachęcając do bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), czyli ilości pieniędzy, które osoby fizyczne inwestują w zagraniczne firmy i inne aktywa. W teorii, gospodarki mogą więc rosnąć bardziej efektywnie i łatwiej stać się konkurencyjnymi uczestnikami życia gospodarczego. Dla rządu przyjmującego BIZ są środkiem, dzięki któremu do kraju może napływać obca waluta i wiedza specjalistyczna. Podnosi to poziom zatrudnienia i teoretycznie prowadzi do wzrostu produktu krajowego brutto. Dla inwestora BIZ oferują ekspansję i wzrost firmy, co oznacza wyższe przychody.
Deficyt handlowy to sytuacja, w której kraj wydaje więcej na zagregowany import z zagranicy niż zarabia na zagregowanym eksporcie. Deficyt handlowy oznacza odpływ waluty krajowej na rynki zagraniczne. Może to być również określane jako ujemny bilans handlowy (BOT).
Key Takeaways
- Handel szeroko odnosi się do wymiany dóbr i usług, najczęściej w zamian za pieniądze.
- Handel może mieć miejsce w obrębie kraju lub pomiędzy krajami handlowymi. W przypadku handlu międzynarodowego, teoria przewagi komparatywnej przewiduje, że handel jest korzystny dla wszystkich stron, chociaż krytycy twierdzą, że w rzeczywistości prowadzi do rozwarstwienia między krajami.
- Ekonomiści opowiadają się za wolnym handlem między narodami, ale protekcjonizm, taki jak taryfy celne, może pojawić się z motywów politycznych, na przykład z „wojnami handlowymi”.
Korzyść komparatywna: Zwiększona efektywność handlu globalnego
Handel globalny, w teorii, pozwala bogatym krajom na bardziej efektywne wykorzystanie swoich zasobów – czy to pracy, technologii, czy kapitału. Ponieważ kraje są obdarzone różnymi aktywami i zasobami naturalnymi (ziemia, praca, kapitał i technologia), niektóre kraje mogą produkować to samo dobro bardziej efektywnie, a zatem sprzedawać je taniej niż inne kraje. Jeśli dany kraj nie może efektywnie produkować danego dobra, może je uzyskać poprzez handel z innym krajem, który to potrafi. Jest to znane jako specjalizacja w handlu międzynarodowym.
Przyjmijmy prosty przykład. Kraj A i kraj B produkują swetry bawełniane i wino. Kraj A produkuje dziesięć swetrów i dziesięć butelek wina rocznie, podczas gdy kraj B również produkuje dziesięć swetrów i dziesięć butelek wina rocznie. Oba mogą wyprodukować łącznie 20 sztuk bez handlu. Kraj A potrzebuje jednak dwóch godzin, aby wyprodukować dziesięć swetrów i jednej godziny, aby wyprodukować dziesięć butelek wina (w sumie trzy godziny). Kraj B, z drugiej strony, zajmuje jedną godzinę na wyprodukowanie dziesięciu swetrów i jedną godzinę na wyprodukowanie dziesięciu butelek wina (w sumie dwie godziny).
Ale te dwa kraje zdają sobie sprawę, badając sytuację, że mogą produkować więcej, w sumie, przy tej samej ilości zasobów (godzin), koncentrując się na tych produktach, z którymi mają przewagę komparatywną. Kraj A zaczyna więc produkować tylko wino, a kraj B tylko bawełniane swetry. Kraj A, specjalizując się w produkcji wina, może wyprodukować 30 butelek wina, wykorzystując 3 godziny zasobów, przy tej samej stopie produkcji na godzinę wykorzystanych zasobów (10 butelek na godzinę) przed specjalizacją. Kraj B, specjalizując się w produkcji swetrów, może wyprodukować 20 swetrów, wykorzystując 2 godziny pracy swoich zasobów, przy tej samej stopie produkcji na godzinę (10 swetrów na godzinę) przed specjalizacją. Całkowita produkcja obu krajów jest teraz taka sama jak wcześniej pod względem ilości swetrów – 20, ale produkują one o 10 butelek wina więcej, niż gdyby się nie specjalizowały. To jest właśnie zysk ze specjalizacji, który może wynikać z handlu. Kraj A może wysłać 15 butelek wina do kraju B za 10 swetrów i wtedy każdy kraj jest w lepszej sytuacji – 10 swetrów i 15 butelek wina w porównaniu z 10 swetrami i 10 butelkami wina przed wymianą handlową.
Zauważ, że w powyższym przykładzie kraj B mógłby produkować wino wydajniej niż kraj A (mniej czasu) i równie wydajnie produkować swetry. Nazywa się to bezwzględną przewagą w produkcji wina i przy równym koszcie, jeśli chodzi o swetry. Kraj B może mieć te przewagi ze względu na wyższy poziom technologii. However, as the example shows Country B can still benefit from specialization and trading with Country A.
Prawo przewagi komparatywnej jest popularnie przypisywane angielskiemu ekonomiście politycznemu Davidowi Ricardo i jego książce On the Principles of Political Economy and Taxation z 1817 r., choć prawdopodobnie to mentor Ricardo, James Mill, zapoczątkował tę analizę. David Ricardo słynnie pokazał, że Anglia i Portugalia odnoszą korzyści, specjalizując się i handlując zgodnie ze swoimi przewagami komparatywnymi. W tym przypadku Portugalia była w stanie produkować wino po niskich kosztach, podczas gdy Anglia była w stanie tanio produkować tkaniny. W istocie oba kraje dostrzegły, że korzystne dla nich jest zaprzestanie wysiłków na rzecz produkcji tych przedmiotów u siebie, a zamiast tego handlowanie ze sobą w celu ich nabycia.
Współczesny przykład: Przewaga komparatywna Chin w stosunku do Stanów Zjednoczonych jest w postaci taniej siły roboczej. Chińscy pracownicy wytwarzają proste dobra konsumpcyjne przy znacznie niższych kosztach alternatywnych. Przewaga komparatywna Stanów Zjednoczonych polega na wyspecjalizowanej, kapitałochłonnej sile roboczej. Amerykańscy pracownicy wytwarzają wyrafinowane dobra lub możliwości inwestycyjne przy niższych kosztach alternatywnych. Specjalizacja i handel wzdłuż tych linii przynoszą korzyści każdemu z nich.
Teoria przewagi komparatywnej pomaga wyjaśnić, dlaczego protekcjonizm jest zazwyczaj nieskuteczny. Zwolennicy tego podejścia analitycznego uważają, że kraje zaangażowane w handel międzynarodowy już pracowały nad znalezieniem partnerów posiadających przewagę komparatywną. Jeśli kraj wycofa się z międzynarodowej umowy handlowej, jeśli rząd nałoży cła i tak dalej, może to przynieść lokalne korzyści w postaci nowych miejsc pracy i przemysłu. Nie jest to jednak długoterminowe rozwiązanie problemu handlowego. W końcu ten kraj będzie w niekorzystnej sytuacji w stosunku do swoich sąsiadów: krajów, które już wcześniej były w stanie produkować te produkty po niższych kosztach alternatywnych.
Krytyka przewagi komparatywnej
Dlaczego na świecie nie ma otwartego handlu między krajami? Kiedy istnieje wolny handel, dlaczego niektóre kraje pozostają biedne kosztem innych? Być może przewaga komparatywna nie działa tak, jak się sugeruje. Istnieje wiele powodów, dla których tak może być, ale najbardziej wpływowym jest coś, co ekonomiści nazywają poszukiwaniem renty. Na przykład, producenci amerykańskich butów rozumieją i zgadzają się z argumentem o wolnym handlu, ale wiedzą też, że tańsze zagraniczne buty negatywnie wpłynęłyby na ich wąskie interesy. Nawet jeśli robotnicy byliby najbardziej produktywni, gdyby przestawili się z produkcji butów na produkcję komputerów, nikt w przemyśle obuwniczym nie chce stracić pracy ani widzieć spadku zysków w krótkim okresie.
To pragnienie prowadzi producentów butów do lobbowania na rzecz, powiedzmy, specjalnych ulg podatkowych dla ich produktów i/lub dodatkowych ceł (lub nawet całkowitego zakazu) na zagraniczne obuwie. Apeluje się o ratowanie amerykańskich miejsc pracy i zachowanie uświęconego czasem amerykańskiego rzemiosła – nawet jeśli na dłuższą metę amerykańscy robotnicy staliby się relatywnie mniej wydajni, a amerykańscy konsumenci relatywnie ubożsi przez taką protekcjonistyczną taktykę.
Wolny Handel Vs. Protekcjonizm
Tak jak w przypadku innych teorii, istnieją przeciwstawne poglądy. Handel międzynarodowy ma dwa kontrastujące ze sobą poglądy dotyczące poziomu kontroli umieszczonej na handlu: wolny handel i protekcjonizm. Wolny handel jest prostszą z tych dwóch teorii: podejście leseferystyczne, bez żadnych ograniczeń w handlu. Główna idea polega na tym, że czynniki podaży i popytu, działające w skali globalnej, zapewnią, że produkcja będzie przebiegać efektywnie. Dlatego nie trzeba nic robić, aby chronić lub promować handel i wzrost, ponieważ siły rynkowe zrobią to automatycznie.
W przeciwieństwie do protekcjonizmu, protekcjonizm uważa, że regulacja handlu międzynarodowego jest ważna dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynków. Zwolennicy tej teorii uważają, że nieefektywność rynku może hamować korzyści płynące z handlu międzynarodowego i dążą do tego, by odpowiednio pokierować rynkiem. Protekcjonizm występuje w wielu różnych formach, ale najczęstsze z nich to taryfy, subsydia i kwoty. Strategie te próbują skorygować wszelkie nieefektywności na rynku międzynarodowym.
Waluta jako środek wymiany ułatwiający handel
Pieniądz, który funkcjonuje również jako jednostka rozliczeniowa i magazyn wartości, jest najbardziej powszechnym środkiem wymiany, zapewniającym różnorodne metody transferu funduszy pomiędzy kupującymi i sprzedającymi, w tym gotówkę, przelewy ACH, karty kredytowe i fundusze przewodowe. Atrybut pieniądza jako magazynu wartości zapewnia również, że środki otrzymane przez sprzedawców jako zapłata za towary lub usługi mogą być wykorzystane do dokonania zakupów o równoważnej wartości w przyszłości.
Transakcje barterowe
Transakcje bezgotówkowe obejmujące wymianę towarów lub usług między stronami są określane jako transakcje barterowe. Chociaż barter jest często kojarzony z prymitywnymi lub nierozwiniętymi społeczeństwami, transakcje te są również wykorzystywane przez duże korporacje i osoby prywatne jako sposób na zdobycie dóbr w zamian za nadmiar, niewykorzystane lub niechciane aktywa. Na przykład w latach 70-tych XX wieku PepsiCo Inc. zawarła z rządem rosyjskim umowę barterową, na mocy której wymieniała syrop cola na wódkę Stolichnaya. W 1990 r. umowa została rozszerzona do 3 mld dolarów i obejmowała 10 statków rosyjskiej konstrukcji, które PepsiCo wydzierżawiła lub sprzedała w latach następujących po zawarciu umowy.