Przewlekłe zapalenie wątroby: Symptomy, Diagnoza i Leczenie
Przewlekłe zapalenie wątroby jest zespołem chorobowym u psów, który może być wynikiem wielu różnych procesów chorobowych. Oznacza to, że w pewnym momencie doszło do zapalenia w wątrobie i prawdopodobnie do martwicy (śmierci komórek). Zapalenie jest spowodowane infiltracją wątroby przez różne białe krwinki, które są aktywne w układzie odpornościowym. Martwica odnosi się do śmierci dużej liczby komórek wątroby.
Inwazja białych krwinek i śmierć komórek może być spowodowana wcześniejszym uszkodzeniem wątroby przez czynniki zakaźne, takie jak wirusy lub bakterie, lub w wyniku uszkodzenia toksycznego. Uszkodzenia toksyczne mogą być spowodowane przez trucizny spożyte przez psa lub przez nieprawidłowe nagromadzenie substancji potrzebnych organizmowi (przykładem jest miedź). Również pierwotny atak układu odpornościowego na komórki wątroby może spowodować zapalenie i śmierć komórek. Ten stan nazywany jest chorobą „autoimmunologiczną”.
Rak może powodować podobne uszkodzenia wątroby, ale jeśli w wątrobie wykryto raka, nie używa się określenia przewlekłe zapalenie wątroby.
Przewlekłe vs. ostre
„Przewlekłe” oznacza, że proces uszkadzający trwa już od jakiegoś czasu, co najmniej od kilku tygodni. W przeciwieństwie do tego, „ostre” zapalenie wątroby trwa najprawdopodobniej tylko kilka dni. Niektóre przypadki ostrego zapalenia wątroby można wyleczyć, ale wielu postaci przewlekłego zapalenia wątroby nie da się wyleczyć. Przy odpowiednim leczeniu i monitorowaniu, wielu pacjentów z przewlekłym zapaleniem wątroby może żyć z minimalnymi objawami klinicznymi i dobrą jakością życia przez dłuższy czas.
Przewlekłe zapalenie wątroby może wystąpić u psów każdej rasy, samców lub samic, w każdym wieku, chociaż większość psów jest w średnim wieku lub starszych. Niektóre rasy psów są predysponowane do zachorowania na określone rodzaje zapalenia wątroby. Na przykład, niektóre rasy mogą rozwijać przewlekłe zapalenie wątroby w wyniku nagromadzenia miedzi w komórkach wątroby. Nadmierne stężenie miedzi uszkadza komórki wątroby i jeśli nie jest leczone, często prowadzi do ciężkiego przewlekłego zapalenia wątroby.
Objawy
Objawy kliniczne związane z tym stanem różnią się znacznie w wyniku wielu funkcji wątroby. Do najczęstszych objawów można zaliczyć:
- Łagodny do znacznego spadek apetytu
- Letarg
- Wymioty
- Biegunka
- Nadmierne pragnienie i oddawanie moczu
- Opuchnięty brzuch wypełniony płynem (wodobrzusze)
- Żółty (żółtaczka) odcień skóry, uszu i dziąseł.
Okresowo, psy wykazują dziwne zachowanie lub objawy neurologiczne, takie jak ciężka senność, depresja, agresja, ślepota, stanie w rogach, wciskanie głowy w ściany lub rogi, a w rzadkich przypadkach utrata przytomności, drgawki lub śpiączka.
Czasami przewlekłe zapalenie wątroby jest podejrzewane na podstawie rutynowych badań krwi i może być zdiagnozowane zanim u psa wystąpią objawy kliniczne. W momencie zaobserwowania objawów klinicznych choroby wątroby u pacjentów z przewlekłym zapaleniem wątroby, proces chorobowy jest często w bardzo zaawansowanym (późnym) stadium, ponieważ wątroba ma znaczną zdolność rezerwową do maskowania wcześniejszych stadiów choroby.
Diagnostyka
Psy z zaawansowanym przewlekłym zapaleniem wątroby mogą mieć małe, nieregularne (guzkowe) wątroby. Niektóre psy będą miały nagromadzenie wolnego płynu w jamie brzusznej (wodobrzusze).
Biopsja wątroby jest jedynym ostatecznym sposobem zdiagnozowania przewlekłego zapalenia wątroby. Biopsja może być wykonana chirurgicznie, poprzez laparoskopię, lub przez skórę przy użyciu specjalnej igły pod kontrolą USG. Biopsje pod kontrolą USG nie są niestety tak pouczające jak biopsje chirurgiczne lub laparoskopowe. Informacje uzyskane z biopsji są niezbędne do określenia rodzaju i stopnia zaawansowania choroby wątroby, jak również do oceny rokowania psa i określenia odpowiednich metod leczenia.
W pewnych okolicznościach lekarz weterynarii może zalecić wykonanie aspiracji wątroby psa pod kontrolą ultrasonografu w łagodnej sedacji, jako mniej inwazyjną procedurę wstępną przed rozważeniem wykonania bardziej inwazyjnych badań.
Chorobę wątroby spowodowaną przewlekłym zapaleniem wątroby można podejrzewać na podstawie badania krwi, objawów występujących u psa oraz badania fizykalnego przeprowadzonego przez lekarza weterynarii.
Potwierdzenie dysfunkcji wątroby jest określane za pomocą różnych badań krwi. Techniki obrazowania, takie jak radiogramy (zdjęcia rentgenowskie) i USG jamy brzusznej są również powszechnie stosowane w celu oceny wielkości i wyglądu wątroby.
Leczenie
Leczenie przewlekłego zapalenia wątroby jest złożone i zależy od nasilenia i rodzaju procesu chorobowego w wątrobie, jak również od objawów klinicznych występujących u psa. W ciężkich przypadkach konieczna może być hospitalizacja, dożylna terapia płynami oraz opieka wspomagająca.
Najczęściej przepisywane są leki immunosupresyjne lub przeciwzapalne. U niektórych pacjentów może być konieczna modyfikacja diety. Dodatkowe leki są również stosowane w szczególnych przypadkach, np. u psów, u których choroba wiąże się z nagromadzeniem miedzi, nagromadzeniem płynu w jamie brzusznej lub u psów wykazujących objawy neurologiczne.
Niestety, pomimo leczenia, choroba ta jest zazwyczaj nieuleczalna. Jednakże, wiele psów może pozostać względnie wolnych od objawów klinicznych i mieć dobrą jakość życia przez miesiące, a nawet lata, przy kontynuacji leczenia. Konieczne będzie regularne wykonywanie badań krwi, aby ocenić reakcję psa na terapię i dostosować leki.