Przypadek ortez: To działa!
Zadaniem ortez na skoliozę jest zatrzymanie lub spowolnienie progresji krzywizny – z ostatecznym celem uniknięcia operacji zespolenia kręgosłupa (oraz związanego z nią powrotu do zdrowia i ograniczeń). Z biegiem lat konstrukcja ortez na skoliozę ewoluowała, dzięki czemu osiągnięto większą skuteczność przy niższym profilu. Ostatnie badanie przeprowadzone przez U.S. National Institutes of Health dostarcza mocnych dowodów na to, jak orteza wpływa na progresję krzywizny. Spośród pacjentów losowo przydzielonych do noszenia ortez, 75% miało krzywizny, które nie postępowały do progu 50° wymagającego operacji w wieku dojrzałości szkieletowej. Tylko 42% pacjentów, którzy nie nosili ortez, nie było kandydatami do operacji. Wyniki badania Bracing in Adolescents with Idiopathic Scoliosis Trial (BrAIST) zostały opublikowane w The New England Journal of Medicine (17 października 2013 r.) i stanowią przekonujący „argument za stosowaniem ortez.”
Częste noszenie ortez, lepsze wyniki…
W badaniu BrAIST wykorzystano czujniki temperatury w ortezach, aby rejestrować czas ich noszenia. Wyniki pokazały, że ilość czasu noszenia aparatu koreluje z jego skutecznością; pacjenci, którzy nosili aparat przez mniej niż 6 godzin dziennie mieli mniej więcej taki sam wskaźnik sukcesu jak pacjenci, którzy w ogóle nie nosili aparatu! Pacjenci, którzy nosili ortezę ponad 13 godzin dziennie, mieli wskaźnik powodzenia na poziomie 90% lub wyższy.
Rysunek 5. Zdjęcie rentgenowskie i orteza u młodej kobiety ze skoliozą. Pod ortezą zwykle noszona jest koszulka. Orteza jest zwykle wykonywana na zamówienie, aby zapewnić odpowiednią korekcję.
Rysunek 6. Zdjęcia rentgenowskie przed i po założeniu ortez pokazujące korekcję krzywizn piersiowych i lędźwiowych.
Zabieg operacyjny
Rysunek 7. A) Zdjęcie rentgenowskie przednie i boczne pacjentki z młodzieńczą skoliozą idiopatyczną w odcinku piersiowym kręgosłupa. B) Korekcja pooperacyjna przez podejście tylne z użyciem 2 prętów i śrub pedicle.
Leczenie operacyjne jest często zalecane u pacjentów, u których krzywizny są większe niż 45° w trakcie wzrostu lub kontynuują postęp większy niż 45° po zatrzymaniu wzrostu. Leczenie chirurgiczne fuzji dzisiaj wykorzystuje metalowe implanty, które są przymocowane do kręgosłupa, a następnie połączone z pojedynczym prętem lub dwoma prętami. Implanty są używane do korekcji kręgosłupa i utrzymują kręgosłup w skorygowanym położeniu do czasu, aż oprzyrządowane segmenty połączą się jako kość. Celem operacji jest:
- Zapobieganie progresji skrzywienia
- Uzyskanie pewnej korekcji skrzywienia
Operacja może być przeprowadzona z podejścia tylnego lub przedniego:
- Postępowanie tylne: Proste nacięcie wykonuje się wzdłuż linii środkowej pleców (patrz Rycina 7). To podejście jest najczęściej stosowane w leczeniu AIS i może być skuteczne w przypadku wszystkich typów skrzywień.
- Podejście przednie: Podobne (proste) nacięcie jest wykonywane z przodu kręgosłupa (podejście przednie (Rycina 8). To podejście jest opcją w przypadkach, gdy leczone jest jedno skrzywienie piersiowe lub jedno lędźwiowe.
Typowy przebieg pooperacyjny:
- 3-6 dni: Pobyt w szpitalu
- 10-14 dni: Większość dzieci nie będzie już potrzebowała leków przeciwbólowych
- 3-4 tygodnie: Pacjent może wykonywać regularne codzienne czynności i zazwyczaj wraca do szkoły
- 3-6 miesięcy: W zależności od aktywności pacjenta, dozwolone jest pełne uczestnictwo w zajęciach.
Rycena 8. A) Zdjęcie rentgenowskie przednie i boczne pacjentki z młodzieńczą skoliozą idiopatyczną w odcinku piersiowym i lędźwiowym kręgosłupa. B) Pooperacyjne zdjęcie rentgenowskie ukazujące instrumentację umieszczoną przez przednie (boczne) podejście.
Leczenie alternatywne
Leczenie alternatywne mające na celu zapobieganie dalszej progresji skrzywienia, takie jak chiropraktyka i joga nie wykazały żadnej wartości naukowej w leczeniu skoliozy. Jednakże te i inne metody mogą przynieść pacjentowi pewne korzyści fizyczne (np. wzmocnienie rdzenia i złagodzenie objawów). Ćwiczenia fizjoterapeutyczne specyficzne dla skoliozy są coraz częściej stosowane w połączeniu z usztywnieniem w leczeniu postępującej skoliozy idiopatycznej. Połączenie tych dwóch metod może oferować korzyści w porównaniu z bardziej uproszczonymi planami leczenia. Scoliosis Research Society (SRS) wspiera pilotażowe badania nad rolą ćwiczeń w leczeniu skoliozy.