Do you ever stop and wonder why we say the things that we do?
With Halloween fast approaching that means its time to bust out one of my favorite movies—”Hocus Pocus”! Kiedy dorastałem, mieliśmy tradycję chodzenia po cukierki (prawie zawsze na mrozie, często w śniegu, bo: Utah) i wracaliśmy do domu z wielkim garnkiem pysznej zupy hamburgerowej, świeżym gorącym jabłecznikiem zrobionym od podstaw i „Hocus Pocus” do oglądania, podczas gdy my pożeraliśmy nasze słodycze.
Ikoniczna scena z tego filmu to ta, w której czarownice rozmawiają o tym, jak zmieniła się Wigilia All Hallow’s Eve – dlaczego są teraz torby pełne cukierków chwytane przez dzieci w kostiumach biegające w amoku. Jedna z sióstr Sanderson o imieniu Sarah (tak, była moją ulubienicą) zaczyna śpiewać „Amok, amok, amok!”, aż jej siostra uderza ją w brzuch. Ach, klasyka. Śmieję się nawet teraz.
Ale kiedy i jak to się zmieniło? Kiedy Halloween, które znamy, z „trick-or-treating” i dziećmi biegającymi w kostiumach, powstało?
Faktyczne znaczenie kryjące się za tym wszystkim było trochę mętne i mylące i lekko niepokojące.
Większość źródeł twierdzi, że zaczęło się od Samhain, tradycji Celtów ze starożytnej Brytanii, kiedy wierzyli, że świat bogów, których czcili stał się widoczny dla śmiertelników na jedną noc, i że ci bogowie i inne duchy były zdolne do dręczenia i płatania figli żywym. Żywi często budowali masywne ogniska, a nawet zakładali maski lub kostiumy, by wyglądać jak demony, których się obawiali, w nadziei, że zostaną przeoczeni i nie zostaną porwani przez złe istoty. Po kilkuset latach chrześcijaństwo ogłosiło, że nowe święto – Dzień Wszystkich Świętych – zostanie przeniesione na 1 listopada, co wymagało święta poprzedzającego: All Hallow’s Eve w dniu 31 października. Dokładnie wtedy, kiedy wystąpiło Samhain! I zanim Celtowie się zorientowali (w porządku, w porządku, kilka wieków później), Samhain i All Hallow’s Eve stały się jednym i tym samym. Dziwna noc, podczas której niektórzy przebierali się za świętych, a inni za duchy lub demony, niektórzy żebrali o jedzenie, a inni brali udział w sztuczkach i niecnych zabawach, a faktyczne znaczenie tego wszystkiego było nieco mętne, zagmatwane i lekko niepokojące. Reformacja prowadzona przez protestantów w dużej mierze pozbyła się tego wszystkiego, ale niektóre małe społeczności nadal świętowały, a niektórzy imigranci (głównie Irlandczycy) przywieźli swoje tradycje ze sobą do Stanów Zjednoczonych.
Hallowe’en, które rozpoznajemy dzisiaj, tak naprawdę nie rozwinęło się aż do wczesnych lat 1900, kiedy to pierwsze udokumentowane użycie słów „trick and treat” zostało odnotowane w odniesieniu do tej świątecznej nocy:
Hallowe’en przeszło tutaj bardzo spokojnie. Treats’ not 'tricks’ were the order of the evening.
– The Leader-Post (Regina, Saskatchewan), 2 Nov. 1923
Hallowe’en przyszły i odeszły i były obserwowane w mieście z największą ostrożnością, bez typowych deprecjacji. Największą aktywność przejawiali bardzo młodzi, którzy wędrowali tłumnie od drzwi do drzwi, mocno przebrani i żądający „cukierek albo psikus”. Traktować znaczyło być nieokrzesanym, a młodzieńcy wkrótce wracali do domu pokłonieni smakołykami.
– T. D. Colcord, Calgary (Alberta) Daily Herald, 3 Nov. 1927
I stąd wyewoluowało święto, które wszyscy znamy i kochamy (być może?), gdzie maleńkie aniołki, demony, duchy i inni chodzą od drzwi do drzwi pukając w nadziei na cukrowego kaca następnego ranka.
Ale w tym roku to COVID-19 może położyć kres zabawie, a nie protestanci. Czy Halloween przetrwa światową pandemię? Tylko bogowie wiedzą.