In het koloniale Mexico en ook nu nog, is de legende van La Llorona een vrouw die ’s nachts verschijnt, soms op kruispunten van wegen, met lang haar en gekleed in het wit, die met angstaanjagende en luide jammerklachten haar kinderen toeroept.
Een van de sterkste legenden in Mexico is ongetwijfeld La Llorona, als zodanig ontstaan in de koloniale tijd.
De antecedenten ervan zijn veel ouder en zijn verloren gegaan in de pre-Spaanse mythen die gebaseerd zijn op verschillende godinnen zoals Cihuacóatl, Coatlicue of Tonantzin.
Zesenig slecht voorteken:
Vele malen hoorde men, dat een vrouw weende; zij ging ’s nachts huilend heen; zij ging luid roepend rond:
– Mijn kinderen, wij moeten ver weg gaan!
En soms zei zij:
– Mijn kinderen! Waar zal ik ze heen brengen?
Visie van de overwonnenen. Inheemse relaties van de verovering
Achtergronden van La Llorona
Cihuacóatl begon te verschijnen in het Meer van Texcoco rond 1500. Priesters in de astrologie interpreteerden zijn aanwezigheid als een voorgevoel van komende gebeurtenissen die de Mexica zouden overkomen.
Dood, oorlog en slavernij, Montezuma vreesde het ergste. De priesters zeiden dat Cihuacóatl uit de diepte van het water en van de berg naar beneden was gekomen om te waarschuwen voor het lot van de Mexicanen.
Ze klommen altijd naar de top van de tempel en zagen in het oosten een wit silhouet, met het haar zo gekamd dat het twee kleine hoorntjes op zijn voorhoofd leek te dragen, slepend en zwevend een cauda van stof zo dampend dat het rimpelde in de wind en met zijn klassieke hartverscheurende kreet:
“Ayyyy mijn hiiijooooosss! Waar zal ik ze heen brengen om aan zo’n noodlottig lot te ontsnappen?”
Na de verovering
Na de verovering interpreteerde de priester Fray Bernardino de Sahagún, deze legende als een waarschuwing voor de vroegtijdige vernietiging van het Mexica-rijk: die spookachtige verschijning die de inwoners van het grote Tenochtotlán met angst vervulde, Cihuacóatl zelf was die Moctezuma de ondergang van het rijk aankondigde:
Schrikkelijke mannen en wijzer en ouder dan wij zullen uit het Oosten komen en uw volk en uzelf onderwerpen, en u en de uwen zullen van veel geween en grote smarten zijn en dat uw ras zal verdwijnen verslonden en onze goden vernederd door andere, machtiger goden.
Goden machtiger dan onze god Huitzilopochtli, en dan de Grote Vernietiger Tezcatlipoca en dan onze geduchte goden van oorlog en bloed? –
Dat is wat de voorspellingen zeggen, daarom zwerft de Cihuacoatl wenend en smart slepend door Anahuac, schreeuwend voor hen die weten hoe te horen, de tegenspoed die het Rijk weldra te wachten staat.
Die mannen van het Oosten waren de Spanjaarden onder leiding van Hernán Cortés, en toen het grote Tenochtitlán eenmaal was onderworpen, en met de val van alle volkeren, ondergingen zij de wreedheden van de indringers. Epidemieën, vermoorde mannen, verkrachte vrouwen, en hun goden vergeten… behalve Cihuacóatl (La Llorona).
Dit is hoe de legende begint. Men zegt dat bij het luiden van de klokken om middernacht, een vrouw in het wit gekleed en met een sluier over haar gezicht vanuit het westen nadert. Ze loopt door de straten. Sommigen zeggen dat ze zweeft; anderen dat ze gezichtsloos is en weer anderen dat de doordringende schreeuw lijkt op die van een ambulance.
Cihuacóatl vertoont drie karakteristieke aspecten:
- *Het geschreeuw en gejammer ’s nachts.
*De aanwezigheid van water, aangezien zowel Aztlán als het grote Tenochtitlan erdoor omringd waren – de twee plaatsen waren dus niet alleen door fysieke, maar ook door mythische toevalligheden met elkaar verbonden,
*En de beschermvrouwe van de cihuateteo die ’s nachts in de lucht schreeuwen en brullen. Het zijn de vrouwen die in het kraambed sterven, die op bepaalde aan hen gewijde dagen op de kalender ter aarde komen, om op de kruispunten van de wegen angst aan te jagen en fataal zijn voor kinderen.
Zie het volledige verhaal.
Zie het volledige verhaal.