Od 1934 do 1938 roku, kiedy była u szczytu sławy, Shirley Temple (później znana jako Shirley Temple Black), która zmarła w wieku 85 lat, występowała w filmach jako jasnookie, kędzierzawe, dołeczkowate cherubinko, którego świergotliwy śpiew i stepowanie malucha były doskonałym antidotum na depresję. „Podczas tej depresji, kiedy duch narodu jest niższy niż w jakimkolwiek innym czasie, to wspaniała rzecz, że za jedyne 15 centów Amerykanin może pójść do kina, popatrzeć na uśmiechniętą twarz dziecka i zapomnieć o swoich kłopotach” – stwierdził Franklin D Roosevelt w 1935 roku, odnosząc się do największej i najmniejszej gwiazdy świata.
Przesłaniem Temple było „bądź optymistą”, tytuł piosenki, którą zaśpiewała w Little Miss Broadway (1938). Jej największymi przebojami były On the Good Ship Lollipop, z Bright Eyes (1934), opisująca dziecięce marzenie o sklepie ze słodyczami, oraz Animal Crackers in My Soup, z Curly Top (1935), śpiewana w sierocińcu podczas przeskakiwania między stołami podczas obiadu, gdy dzieci biły czas nożami i widelcami. (Była biegła w graniu dzielnych sierot.)
W Stowaway (1936), pokazała swoje znaczne talenty wcielając się w Eddiego Cantora, Ala Jolsona i Ginger Rogers (tańcząc z lalką Freda Astaire’a). Zademonstrowała również swoje umiejętności taneczne w numerach z wielkim taperem Billem „Bojanglesem” Robinsonem w czterech musicalach. Jego zwodniczo spokojne stepowanie okazało się idealnym akompaniamentem dla shuffle małej Shirley, jak w rutynie Polly Wolly Doodle stair w The Littlest Rebel (1935).
Niezależnie od tego, jak ktoś postrzega Shirley Temple, a nawet dla tych, którzy są uczuleni na przedwcześnie dojrzałych dziecięcych wykonawców, nie było żadnej innej dziecięcej gwiazdy wcześniej lub później, która byłaby tak popularna lub zademonstrowała tak niezwykłe talenty jako piosenkarka, tancerka i aktor.
Urodziła się w Santa Monica, w Kalifornii, jako córka George’a Temple, pracownika banku, i jego żony Gertrude (z domu Krieger), która dostrzegła rodzący się talent w swojej trzyletniej córce. W 1931 roku Shirley zapisała się do szkoły tańca w Los Angeles, gdzie została zauważona przez agenta studia. Ze swoimi blond włosami ułożonymi w kołtuny na wzór gwiazdy kina niemego Mary Pickford, została podpisana przez Educational Pictures, aby wystąpić w serii jednopłytowych filmów o nazwie Baby Burlesks, naśladujących filmy Marleny Dietrich i innych gwiazd. Dzięki ambitnej matce, po występach w kilku filmach fabularnych, Temple otrzymała propozycję kontraktu z 20th Century-Fox zanim skończyła sześć lat.
Od razu zrobiła wrażenie, graniczące z dziwactwem, śpiewając Baby Take a Bow, w Stand Up and Cheer! (1934), wśród siedmiu filmów, w których wystąpiła w tym samym roku. Już po pierwszym roku pracy w kinie otrzymała Specjalnego Oscara „w podziękowaniu za wybitny wkład w rozrywkę ekranową w roku 1934”. Stała się instytucją narodową: pojawiły się lalki Shirley Temple, zabawki i ubrania (w tym linia kostiumów kąpielowych). „Przestałam wierzyć w Świętego Mikołaja, gdy miałam sześć lat” – wspominała. „Matka zabrała mnie do niego w domu towarowym, a on poprosił mnie o autograf.”
Pierwszym gwiazdorskim pojazdem Temple była Mała Miss Marker (1934), oparta na opowiadaniu Damona Runyona. W oryginale Runyona, mała dziewczynka tańczy kiedy tylko może, „trzymając swoją małą, krótką spódniczkę w rękach”. W filmie Temple tańczy dużo, ale trzyma spódniczkę dekoracyjnie na swoim miejscu.
John Ford wyreżyserował ją w Wee Willie Winkie (1937), na podstawie opowiadania Rudyarda Kiplinga, ale zmieniając płeć małego bohatera, aby dopasować Temple. Graham Greene, niesławnie, recenzując Wee Willie Winkie w londyńskim tygodniku Night and Day, napisał: „Niemowlęctwo z nią jest przebraniem, jej urok jest bardziej tajemniczy i bardziej dorosły … jej zgrabny i dobrze rozwinięty zad skręcił się w tańcu stepowym: jej oczy miały boczną kokieterię poszukiwania … obserwuj sposób, w jaki mierzy człowieka ze zwinnymi oczami studyjnymi, z dołeczkiem deprawacji. Dorosłe emocje miłości i żalu prześlizgują się po masce dzieciństwa, dzieciństwa, które jest tylko skin-deep …”
Fox pozwał i sprawa została rozstrzygnięta na korzyść Temple’a z sędzią (fanem) uznającym zniesławienie za „rażące oburzenie”. Greene uciekł do Meksyku, a magazyn został ukarany grzywną w wysokości 3,500 funtów. Ugoda pozostała dla Temple w brytyjskim banku aż do ukończenia przez nią 21 lat, kiedy to została przekazana na cele charytatywne. Temple nadal rozdawała słodycz i lekkość w Heidi (1937), Rebece z Sunnybrook Farm (1938) i Małej księżniczce (1939), jej pierwszym filmie w Technicolorze. Jednak już wtedy zaczynała zdradzać swój wiek i wkrótce miała być w kwiecie wieku.
Louis B Mayer chciał, aby zagrała Dorotkę w Czarnoksiężniku z Oz (1939), ale kiedy Fox nie chciał jej zwolnić, producent Arthur Freed nalegał, aby spróbowali 16-letniej Judy Garland (sześć lat starszej od Temple). George Cukor, drugi z czterech reżyserów filmu, pozbył się blond peruki i makijażu lalki, które Garland otrzymała, przypuszczalnie w celu naśladowania Temple, i podkreślił naturalność postaci, której to cechy młodszej gwieździe często brakowało.
Błękitny Ptak (1940) był odpowiedzią Foxa na Czarnoksiężnika z Oz MGM, ale film okazał się kosztowną porażką i oznaczał koniec siły gwiazd Temple. Rodzice Temple wykupili resztę jej kontraktu i wysłali ją w wieku 12 lat do szkoły Westlake dla dziewcząt, ekskluzywnej wiejskiej szkoły dziennej w Los Angeles.
W przeciwieństwie do mitu, Temple nie była w wieku 12 lat całkowicie wyprana i dość łatwo przeszła na ekranie od uroczego dziecka do ładnej nastolatki. David O Selznick podpisał z nią kontrakt na dwa filmy w 1944 roku, Since You Went Away i I’ll Be Seeing You. W pierwszym z nich, najbardziej płaczliwym, najdłuższym i największym hicie o froncie domowym podczas drugiej wojny światowej, Temple zagrała pyskatą córkę Claudette Colbert, a w drugim, kolejnym wojennym romansie, była gadatliwą siostrzenicą Ginger Rogers.
Jest równie dobra jako nastolatka zadurzona w Cary Grant w The Bachelor and the Bobby Soxer (aka Bachelor Knight, 1947) i ponownie pracowała dla Forda w Fort Apache (1948) jako martinetowa córka podpułkownika Henry’ego Fondy, Philadelphia Thursday, prawdopodobnie najlepszym filmie, jaki nakręciła. Jej młody żołnierz zalotnik został zagrany przez nowicjusza, Johna Agara, którego poślubiła trzy lata wcześniej.
Ich małżeństwo zakończyło się w 1949 roku, w tym samym czasie, kiedy postanowiła przejść na aktorską emeryturę. W następnym roku wyszła za mąż za bogatego biznesmena Charlesa Blacka, który przyznał, że nigdy nie widział żadnego z jej filmów.
Po wychowaniu trójki dzieci, powróciła do życia publicznego w polityce jako Shirley Temple Black. Bliska przyjaciółka Richarda Nixona i Ronalda Reagana (z którym wystąpiła w filmie That Hagen Girl, 1947), stała się aktywna w partii republikańskiej w Kalifornii, gdzie w 1967 roku bezskutecznie kandydowała do Izby Reprezentantów USA, wyrażając swoje poparcie dla wojny w Wietnamie. Została ambasadorem USA w Ghanie (1974-76) i szefem protokołu Białego Domu (1976-77), podczas prezydentury Geralda Forda; urzędnikiem do spraw zagranicznych w Departamencie Stanu za czasów Reagana; i ambasadorem w Czechosłowacji (1989-92) za czasów George’a HW Busha.
W 1972 roku u Temple Black zdiagnozowano raka piersi i przeszła mastektomię. Zdecydowała się ogłosić to w mediach, stając się jedną z pierwszych prominentnych kobiet, które otwarcie mówiły o raku piersi i zachęcając inne kobiety, które wymagały operacji, aby bez obaw podążały za jej przykładem.
Jej mąż zmarł w 2005 roku. Temple Black przeżyła syna Charlesa i córkę Lori oraz córkę Susan z małżeństwa z Agarem.
– Shirley Jane Temple Black, aktor i polityk, ur. 23 kwietnia 1928 r; zm. 10 lutego 2014
{#ticker}}
{{topLeft}}
{{bottomLeft}}
{{topRight}}
{{bottomRight}}
{{/goalExceededMarkerPercentage}}
{{/ticker}}
{{heading}}
{{#paragraphs}}
{{.}}
{{/paragraphs}}{{highlightedText}}
- Film
- Shirley Temple
- obituaries
- Share on Facebook
- Share on Twitter
- Share via Email
- Share on LinkedIn
- Share on Pinterest
- Share on WhatsApp
- Share on Messenger