De man zelf was een zachtaardige en bedachtzame ziel, eens basketbalcoach, altijd leraar. Zijn lessen van liefde en geduld en begrip zijn blijvend, als een bibliotheekboek dat in omloop blijft ondanks gerafelde bladzijden en een onherkenbaar versleten kaft.
Tien jaar na de dood van John Wooden leeft zijn herinnering voort in iedereen die hij heeft aangeraakt. Spelers herinneren zich zijn toewijding om te winnen in het leven, al die nationale basketbalkampioenschappen van de UCLA in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw als gevolg van zijn toewijding om dingen op de juiste manier te doen. Degenen die hem hebben ontmoet of zijn boeken hebben gelezen of hem hebben horen spreken, blijven zich verheugen in de universele waarheden van wat hij zei.
Eén groep herinnert zich hem op unieke wijze. Hij was hun vader, grootvader, overgrootvader. Ze noemden hem allemaal papa.
“Vaak als mijn vrienden in nood zijn, mijn kinderen, denk ik: goh, ik wou dat papa hier was,” zei Kim Robbins, 54, een van de zeven kleinkinderen en deel van een Wooden-familieboom die ook twee kinderen en 13 achterkleinkinderen omvat.
De familie is nog steeds gevestigd in Zuid-Californië, zo’n 45 jaar nadat Wooden zijn laatste wedstrijd bij de Bruins coachte. Dochter Nan Muehlhausen, 86, verblijft na een reeks beroertes in een verzorgingstehuis in San Fernando Valley en zoon Jim Wooden, 83, woont in Irvine.
In past years, the family would often gather on the anniversary of Wooden’s death at VIP’s, the Tarzana café where he liked to order two eggs over easy, two pieces of brittle bacon, a toasted English muffin with butter and strawberry jelly and hot tea with a spoonful of honey. Ze zouden ook zijn muurcrypte bezoeken in Forest Lawn Memorial Park in Hollywood Hills, waar de coach in eeuwigheid ligt naast zijn geliefde vrouw Nell.
Een dergelijke formele herdenking is donderdag niet gepland, ook al is VIP’s onlangs weer geopend voor in-persoon dineren, vanwege de COVID-19 pandemie die mensen de afgelopen drie maanden grotendeels aan huis heeft gekluisterd.
Dat laat de familie over om Wooden op hun eigen manier te herdenken op de 10e verjaardag van zijn dood op 99-jarige leeftijd op 4 juni 2010, door een natuurlijke oorzaak. Het enige wat Jim hoeft te doen, is een blik werpen op een hol dat dienst doet als schrijn voor zijn vader.
“Eigenlijk kijk ik naar zijn Purdue-lettermanstrui,” zei Jim vorige week grinnikend over de telefoon, verwijzend naar het aandenken dat John verdiende als drievoudig All-American die de Boilermakers naar hun enige nationale kampioenschap leidde, in 1932.
Jim komt niet meer zo vaak buiten als vroeger, hij loopt met behulp van een stok nadat hij zeven jaar geleden een viervoudige bypass onderging. Maar hij deelt nog steeds gretig kaarten uit met daarop een aantal van zijn vaders kernovertuigingen – lieg nooit, speel nooit vals, steel nooit en zeur niet, klaag niet, verzin geen smoesjes.
John Wooden’s heiligheid, die nooit een vloekwoord heeft opgeleverd dat profaner was dan “Goodness gracious sakes alive”, is misschien wel de reden dat er nooit een speelfilm over zijn bijzondere leven is gemaakt.
A lot of times when my friends are in need, my kids, I think, gosh, I wish Papa was here
“Nobody wanted to do it because there wasn’t anything bad in it,” Jim said of a script that was shown to movie executives. “They wanted something bad to happen. Well, there isn’t anything bad. He never did anything bad; he never did anything wrong.”
Some might say the specter of Sam Gilbert could qualify as an element of evil. The rogue booster landed UCLA on probation for violations committed after Wooden’s retirement, though a Times investigation found that Gilbert’s indiscretions stretched to the coach’s heyday. Wooden erkende dat “ik misschien te veel heb vertrouwd”, maar zei dat hij een zuiver geweten had.
Het Wooden-project is nieuw leven ingeblazen, met belangstelling om het te maken als een feel-good film of een televisieserie, vergelijkbaar met “The Last Dance”, waarin verschillende seizoenen en de raciale ontberingen die zijn spelers moesten doorstaan en die vaak werden vergeten temidden van de record 10 nationale titels die Wooden hielp te verzamelen bij UCLA.
“Mijn grootvader was zonder tegenzin een groot deel van de burgerrechtenbeweging met zijn zwarte spelers,” zei kleinzoon John Todd Wooden, 55. “Als ze niet mochten spelen, zette hij ze terug in de bus. Hij deed dat niet om een politiek statement te maken, maar omdat ze niet anders waren dan de andere studenten en het niet goed was om ze het spelen te ontzeggen.”
Mijn grootvader was onwillig een groot deel van de Civil Rights Movement met zijn zwarte spelers. Als ze niet mochten spelen, zette hij ze terug op de bus en dat deed hij niet om een politiek statement te maken, maar omdat ze niet anders waren dan de andere studenten en het niet goed was om ze het spelen te ontzeggen
Een film kon zorgen voor de financiële meevaller die de oudere Wooden tot zijn latere jaren nooit heeft gehad. Jim vertelde dat zijn vader in de eerste twee jaar na zijn pensionering meer geld verdiende als spreker dan hij in zijn hele leven als leraar en coach had verdiend. Zijn laatste salaris aan UCLA bedroeg in het seizoen 1974-75 $32.500, wat in dollars van vandaag neerkomt op zo’n $161.000.
De Woodens woonden tijdens zijn 27 seizoenen aan UCLA meestal in een reeks appartementen, met uitzondering van de handvol jaren dat ze woonden in een huis met drie slaapkamers en twee badkamers aan Colby Ave. in West Los Angeles. Vandaag de dag heeft dat bescheiden huis, gebouwd in 1948, een geschatte waarde van 1,7 miljoen dollar.
Nadat Wooden met pensioen ging, behoorden Mike Warren, voormalig Bruins ster, en UCLA alumnus Murray Neidorf tot een groep bewonderaars die probeerden de coach terug te betalen voor alles wat hij de school had gegeven. Hun aanbod om een huis voor Wooden te kopen werd snel afgewezen, omdat de coach zei dat hij van plan was te sterven in het Encino condominium waar hij had gewoond met Nell voor haar dood in 1985. Vervolgens boden ze Wooden een nieuwe auto aan.
“Hij zegt: ‘Nou, wat is er mis met mijn Ford Taurus uit ’98?’ “
Ten slotte erkende Wooden dat er iets was wat hij graag zou willen: een beurzenfonds voor zijn achterkleinkinderen. James A. Collins, een tycoon op het gebied van restaurants en levensmiddelen die aan de UCLA is afgestudeerd, stemde ermee in de grootste van vele donateurs te worden. Een van de vele begunstigden, Avery Wooden, Jims kleindochter, zal in de herfst naar Auburn gaan met ongeveer $250.000 in haar collegegeldfonds.
Een van de favoriete ontmoetingsplaatsen van de familie blijft Pauley Pavilion, waar het veld is vernoemd naar John en Nell Wooden en een standbeeld van de coach voor een ingang staat. Beide kanten van de familie hebben nog steeds een aantal zitplaatsen in hetzelfde gedeelte achter de bank van de Bruins, waar ze elkaar voor de wedstrijd altijd begroeten.
Het veld heeft een speciale betekenis voor het ene familielid dat er op heeft gespeeld. Achterkleinzoon Tyler Trapani maakte van een luchtbal van een teamgenoot een alley-oop layup in de laatste seconden van de overwinning van UCLA op Arizona in februari 2011, en scoorde daarmee de laatste basket in de laatste wedstrijd voordat Pauley Pavilion uitgebreide renovaties onderging.
Het waren de enige punten uit een verder onopmerkelijke carrière, een gekoesterd afscheid van het veld waar zijn overgrootvader 149 van 151 wedstrijden won.
“Elke keer als ik er naar kijk,” zei Trapani over de herhaling, “krijg ik er nog steeds kippenvel van, omdat ik denk dat hij het was die me in dat perspectief plaatste van waar ik moest zijn.”
Trapani, 30, heeft een ruimte in zijn huis in Simi Valley omgetoverd tot wat hij zijn “papakamer” noemt, een gedenkteken voor zijn naamgenoot, compleet met foto’s, trofeeën en boeken van Wooden. Trapani heeft zijn voorvader ook geëerd door leraar wiskunde en geschiedenis te worden aan de St. Nicholas School in Northridge, een piramide van succes in zijn klaslokaal op te hangen en de mantra van Wooden te herhalen voor tests dat “niet voorbereiden is voorbereiden om te falen.”
Sommige herinneringen aan de coach zijn reflexief. De kleinzoon van John Wooden wordt vaak aangehouden voor een praatje over de coach als mensen zijn naam horen. Greg Wooden, 57, thinks about his grandfather every time he puts on his socks and shoes, having long ago attended the coach’s summer basketball camp when he first heard him launch into his famous spiel.
UCLA Sports
The day John Wooden changed Anthony Lynn’s coaching style
June 4, 2020
“He would go into detail about how, you know, if you have a little crease in there, you’re going to get blisters and if you get blisters you’re not going to be able to play,” Greg Wooden said, “so I always want my players to be able to play, I always want them to take care of their feet.”
Zorg voor anderen was een thema dat haar hele leven al speelde en Kim Robbins vroeg zich af hoe haar grootvader zou zijn omgegaan met de dubbele crisis die werd veroorzaakt door het nieuwe coronavirus en de raciale onrust naar aanleiding van het zoveelste geval van politiegeweld tegen Afro-Amerikanen.
“Liefde is het belangrijkste woord in de Engelse taal, gevolgd door evenwicht”, zei Robbins, die een van Wooden’s lessen herhaalde. “En ik denk dat liefde iets is wat onze wereld op dit moment nodig heeft. De wereld zou een betere plek zijn als mensen van elkaar zouden houden.”
Robbins zocht onlangs de wijsheid van haar grootvader op toen ze gevraagd werd te spreken op de bruiloft van een vriendin, die veel eerder dan verwacht werd gehouden. She thought about what her grandfather had said when she got married, to always keep her husband in mind, and delivered a message about open communication and mutual understanding.
It was Papa emerging once more, his timeless presence providing another gentle caress.