Boko Haram is een tak van de Islamitische Staat van Irak en de Levant. Het is sinds 2009 actief in Nigeria. De naam van de groep betekent “westers” of “niet-islamitisch” onderwijs is een zonde. De groep is actief in het noorden van Nigeria, en wil de islamitische wet opleggen als de enige wet in Nigeria. Ook wil de groep onderwijs dat niet op de islam is gebaseerd, in het land verbieden. De groep ziet zichzelf als vergelijkbaar met de Taliban, die actief zijn in Afghanistan. Plaatselijk staat de groep bekend als de “Taliban”. De officiële naam van de groep is Jama’atu Ahlis Sunna Lidda’awati wal-Jihad, wat in het Arabisch betekent “Mensen die zich inzetten voor de verspreiding van de leer van de Profeet en de Jihad”. Ze noemen zichzelf ook wel “Islamic State West Africa Province (ISWAP)”.
De groep werd in 2002 in Maiduguri opgericht. Ze volgen de soennitische islam. Lokale bewoners van het gebied noemden de groep al snel Boko Haram. Vrij vertaald uit de lokale Hausa-taal betekent dit dat westers onderwijs verboden is. De bewoners gaven de groep deze naam vanwege hun sterke verzet tegen westers onderwijs, dat zij zien als corrumperend voor moslims. De term “Boko Haram” komt van het Hausa-woord “boko” dat “animistisch, westers of anderszins niet-islamitisch onderwijs” betekent en het Arabische woord “haram” dat figuurlijk “zonde” betekent (letterlijk: “verboden”).
Boko Haram verzet zich niet alleen tegen westers onderwijs, maar ook tegen de westerse cultuur en de moderne wetenschap. De groep verbiedt ook het dragen van hemden en broeken en het uitbrengen van een stem bij verkiezingen. In een interview met de BBC in 2009 zei Mohammed Yusuf, de toenmalige leider van de groep, dat hij het feit dat de aarde een bol is verwerpt en als strijdig met de islam beschouwt, samen met het Darwinisme en het feit dat regen afkomstig is van water dat door de zon is verdampt.
Er zijn een aantal terroristische activiteiten waarvoor Boko Haram de verantwoordelijkheid heeft opgeëist:
- In december 2010 heeft de groep honderden gevangenen uit de gevangenis van Bauchi bestormd en vrijgelaten.
- In dezelfde maand was er een bomaanslag in Jos (deelstaat Plateau) waarbij 80 mensen omkwamen, gevolgd door een aanval op kazerne Abuja.
- 2010-2011 was een jaar waarin tientallen burgers werden gedood bij verschillende schietpartijen die plaatsvonden in Maiduguri en daarnaast het hoofdkwartier van de politie in Abuja en het hoofdkwartier van de Verenigde Naties
Boko Haram wordt niet in verband gebracht met de groep Movement for the Emancipation of the Niger Delta die strijdt tegen de olie-industrie in de Nigerdelta, sinds 2006.
Op 14 april 2014 ontvoerde Boko Haram 276 schoolmeisjes. In januari 2015 doodde Boko Haram ten minste 100 mensen in Baga. Ongeveer 620 gebouwen werden beschadigd of verwoest door brand.
Boko Haram werd in maart 2015 onderdeel van Islamitische Staat.