Oś czasu: Historia Kongo i kryzys DRK, wyjaśnione

Czyste ludzkie żniwo przemocy, wysiedleń, chorób i pozornie niekończącego się skrajnego ubóstwa widziane w ciągu ostatnich dwóch dekad w Demokratycznej Republice Konga (DRK) jest tak szokujące, jak wszystko, co widzieliśmy w ostatnich czasach. Ale aby naprawdę zrozumieć, w jaki sposób DRK znalazła się w tym punkcie, trzeba zrozumieć coś z jej historii. Oto nasz skrócony przewodnik po 500-letniej historii Konga i konfliktach w DRK.

1500-1800: 5 milionów straconych

5 milionów niewolników zostaje pojmanych z terenów dzisiejszej DRK i wysłanych do obu Ameryk.

1870: Kolonizacja

Król Belgii Leopold II rozpoczyna 90-letni okres kolonialny naznaczony pracą przymusową, eksploatacją zasobów naturalnych, chorobami i masowymi zabójstwami. Późniejsze badania naukowe sugerują, że podczas rządów Leopolda II i ich bezpośrednich następstw populacja Konga mogła zostać zmniejszona nawet o 10 milionów ludzi.

1960: Porzucone nadzieje na niepodległość

W maju 1960 roku Patrice Lumumba zostaje wybrany pierwszym premierem Demokratycznej Republiki Konga. Cztery miesiące później, we wrześniu 1960 r., zostaje obalony w wojskowym zamachu stanu kierowanym przez pułkownika Josepha-Désiré Mobutu. Z pomocą Belgii i USA Mobutu rozpoczyna 36-letnie rządy jako dyktator. Lumumba zostaje stracony na początku 1961 roku.

1971: Z Konga do Zairu

Mobutu zmienia nazwisko na Mobutu Sese Seko, a kraj Kongo zostaje przemianowany na Zair.

1994: Napływ uchodźców i epidemia cholery

Genocyd w sąsiedniej Rwandzie pochłania ponad 800 000 istnień ludzkich. Ludobójczy reżim Hutu w tym kraju zostaje usunięty siłą wojskową, a setki tysięcy ucieka do wschodniego Zairu. Około 50 000 umiera w wyniku epidemii cholery, która ogarnia przepełnione obozy dla uchodźców wokół miasta Goma.

1996: Pierwsza wojna w Kongo

Rwanda najeżdża Zair, próbując wykorzenić grupy rebeliantów, którzy się tam schronili, wywołując pierwszą wojnę w Kongo. Wciąga ona sąsiednią Ugandę, Angolę, Zambię i inne grupy zbrojne.

1997: Zair staje się Demokratyczną Republiką Konga

Pierwsza wojna w Kongu dobiega stopniowo końca, gdy Mobutu zostaje obalony przez przywódcę rebeliantów Laurenta Kabilę, który ogłasza się prezydentem i reorganizuje Zair jako Demokratyczną Republikę Konga. Żniwo ludzkie pierwszej wojny w Kongo nie jest w pełni znane, ale szacuje się je na setki tysięcy.

1998-2003: Druga wojna w Kongo

Druga wojna w Kongo rozpoczyna się od rebelii prowadzonej przez siły mniejszości etnicznej Tutsi we wschodniej części DRK. Wsparcie Rwandy napędza marsz na zachód, a Zimbabwe, Namibia, Angola i inne kraje wspierają siły Kabili. Pokój zostaje zawarty w 2003 roku, ale śmiertelne dziedzictwo wojny jest nadal odczuwalne w postaci przemocy na tle etnicznym, niestabilności, autorytarnego przywództwa i skrajnego ubóstwa – wszystkie te zjawiska do dziś definiują historię Konga. Szacuje się, że liczba zabitych w czasie wojny i po niej wynosi od 1 do 5 milionów osób.

2012-16: Konflikt w Kasai

Na szczycie ciągłej przemocy i niestabilności napędzanej przez grupy zbrojne na wschodzie DRK, od sierpnia, 2016 roku eksploduje konflikt w regionie Kasai, na południu kraju. Rezultatem jest najnowszy kryzys humanitarny DRK na dużą skalę.

W 2012 roku Jean-Pierre Pandi został szefem terytorium Dibaya w Kasai – twierdzy głównej partii opozycji politycznej. W DRK wodzowie sprawują dużą władzę i kontrolę administracyjną. Choć nie są to stanowiska polityczne, są uznawane przez rząd.

Ale prezydent Joseph Kabila nigdy oficjalnie nie uznał Pandi, co spowodowało eskalację napięć między regionem a rządem centralnym. Kiedy Pandi został zabity podczas starć między jego bojownikami a siłami rządowymi, wybuchł konflikt na pełną skalę. Od tego czasu ponad 1,4 mln ludzi w Kasai zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów.

2016-19: Niestabilność polityczna i nowy przywódca

Napięcia polityczne eskalowały, odkąd 11-letnia kadencja prezydenta Josepha Kabili zakończyła się w 2016 roku. Syn byłego prezydenta Laurenta Kabili, był pierwszym demokratycznie wybranym od 1960 roku. Wśród rosnącej presji, rosnącej opozycji i coraz gwałtowniejszych protestów, Kabila ustąpił w styczniu 2019 roku, a jego następcą został Félix Tshisekedi (syn trzykrotnego premiera przywódcy Zairu Étienne’a Tshisekedi).

Concern w DRK

Concern jest aktywny w DRK od ponad ćwierć wieku, zapewniając zarówno pomoc w sytuacjach kryzysowych, jak i wsparcie rozwojowe. Niektóre z naszych kluczowych obszarów zainteresowania obejmują:

Woda, warunki sanitarne i higiena

Współpracując z partnerami, Konsorcjum DRC WASH zapewniło trwały dostęp do wody, warunków sanitarnych i higieny dla ponad 640 000 osób mieszkających na obszarach wiejskich DRK.

Reagowanie w sytuacjach kryzysowych

Szybkie i skuteczne reagowanie na sytuacje kryzysowe jest głównym celem w DRK. Ostatnio wysłaliśmy zespoły, aby zareagować na sytuację kryzysową związaną z wysiedleniami w Beni i reagujemy na kryzys związany z wysiedleniami w Kasai. Ponadto nasililiśmy nasze działania w odpowiedzi na wybuch epidemii wirusa Ebola w Północnym Kivu, która stała się drugą co do wielkości epidemią Eboli w historii.

Równość płci

Sytuacja w zakresie równości płci w DRK nadal jest jedną z najgorszych na świecie. Aby zaradzić nierówności płci, zwiększyliśmy liczbę programów ukierunkowanych na płeć i włączyliśmy badania dotyczące roli płci do wszystkich ocen naszych programów. Jako pracodawca w DRK, dokonaliśmy znacznej poprawy w rekrutacji kobiet na stanowiska poprzez programy stażowe, a także ukierunkowane polityki rekrutacyjne.

Zdrowie i odżywianie

Współpracujemy z organizacjami takimi jak Welthungerhilfe, aby rozwiązać problem niedożywienia w DRK. Staramy się włączać działania związane z niedożywieniem do naszych istniejących programów, szczególnie w przypadku naszych działań związanych ze środkami czystości i środkami do życia, które są wdrażane na obszarach Tanganika i Lomami.