Styl neogotycki to styl architektoniczny, który narodził się w połowie XVIII wieku w Anglii. Wraz z rozwojem romantyzmu, niektórzy oświeceni amatorzy, tacy jak Horace Walpole i William Beckford bardzo wpłynął na publiczny entuzjazm dla średniowiecza, sztuki średniowiecznej i nowej jakości estetycznej znanej jako „malownicze”, jak pokazano w luksusowych architektonicznych folklorów Fonhill Abbey lub Strawberry Hill. W XIX wieku neogotyk miał swój moment chwały dzięki dziełom Pugina i Ruskina; londyński Parlament (1840-1860) jest słynnym przykładem tego stylu.
W XIX wieku ruch ten miał potężny wpływ na sztukę europejską i amerykańską.
We Francji rewolucja zerwała więzi z chrześcijańską i monarchiczną przeszłością, co wywołało głęboki traumatyzm społeczny i kulturowy. Nostalgia za chwalebną przeszłością narodową, przeszłością wyobrażoną, była źródłem nowych inspiracji. Średniowiecze uważano za złoty wiek chrześcijaństwa, mistyczne źródło religii.
Zamiłowanie do średniowiecza, widoczne w nowym malarstwie w stylu trubadurów (1802), wysoko cenionym przez cesarzową Józefinę, zostało zahamowane aż do okresu Restauracji, kiedy to neogotyckie wyobrażenia w pełni rozkwitły w sztuce. W rzeczywistości, gusty personelu Napoleona były bardziej skoncentrowane na wpływach greckich i rzymskich.
To w architekturze, że styl naprawdę rozkwitła z Prosper Merimee, założyciel muzeum FrenchMonuments Historiques i Eugene Viollet-le-Duc, architekt, który przywrócił wiele francuskich budynków gotyckich.
Pod wpływem średniowiecznej architektury, symetria została porzucona i domy zostały ozdobione pionowe ramy i bardzo ozdobione szczyty narożne. Budynki użyteczności publicznej, kościoły i duże posiadłości mieszczańskie ozdabiano krenelażami, iglicami i gargulcami.
Meble i przedmioty sztuki były pod równym wpływem idei neogotyckich; artyści czerpali inspirację z XV-wiecznych płomiennych przedmiotów gotyckich „à la cathédrale” – „styl katedralny”.iteratura romantyczna podchwyciła średniowiecze, Walter Scott opublikował najlepiej sprzedające się powieści historyczne, a Victor Hugo w słynnej powieści Notre-Dame de Paris (1831) umieścił dramat Garbusa w słynnej gotyckiej katedrze, która była zarówno scenerią, jak i postacią w fabule. Neogotycka tymczasowa fasada została ustawiona przed zniszczonym frontem katedry na koronację Napoleona w 1804 roku, a później podobna fasada stworzona przez architekta Hittorffa została ustawiona na chrzciny księcia Bordeaux w „gotycki sposób”. W tym momencie publiczność miała dość greckiej i rzymskiej architektury.
foto 1: Neogotycka fasada katedry Saint-Patrick, Nowy Jork, 1885-1888, James Renwick Jr.
foto 2: Projekt salonu w stylu neogotyckim, akwarela, ok. 1836. Styl neogotycki przenikał wszystko, od mebli, przez lustra, po kominiarki…
zdjęcie 3: Neogotycki salon księżnej Marii Orleańskiej w Tuileries, autor Prosper Lafaye, 1842, Paryż. Malarz umieścił księżną Marię przed jej gotycką mównicą, czytającą iluminowaną księgę godzin.
Zdjęcie 4: Fasada opactwa Fonthill, Anglia.
.