Griekse kunst en beeldhouwkunst heeft een diepgaand effect gehad op de kunst door de eeuwen heen. Veel van de stijlen zijn gereproduceerd en gekopieerd door sommige van wat het hedendaagse publiek zou classificeren als de beste kunstenaars die ooit hebben geleefd – een goed voorbeeld hiervan is Michelangelo. Maar hoe kom je aan al die oude beelden? Hoe kun je schitteren tijdens een cocktailparty? DailyArt schiet te hulp! In dit artikel leer je over ZES (slechts zes, dat beloven we) oude Griekse beeldhouwwerken die je moet kennen!
Voreerst moet je weten dat de moderne wetenschap drie belangrijke stadia van een Grieks beeldhouwwerk identificeert. Het zijn de Archaïsche, Klassieke, en Hellenistische periodes. Veel voorkomende onderwerpen waren de veldslagen, de mythologie en de heersers van het gebied dat historisch bekend staat als het oude Griekenland. Wat de materialen betreft, was de Griekse beeldhouwkunst meestal in brons en poreuze kalksteen. Hoewel brons nooit uit de mode lijkt te zijn geraakt, zou het materiaal van keuze uiteindelijk marmer worden. Er is een probleem met brons – het was een zeer kostbaar materiaal. Daarom werden de originele bronzen beelden vaak omgesmolten. Ook een leuk weetje – de originele Griekse beelden waren fel beschilderd, maar na duizenden jaren zijn die verven weggesleten. Dus het hele idee dat classicisme wit en “elegant” is, is een grote MYTH. Ja. Met dit soort informatie maak je indruk op je vrienden!
De Moschophoros
Moscophoros, wat “de kalfdrager” betekent, werd in fragmenten gevonden in het Perserschutt in de Akropolis van Athene. Het beeld was oorspronkelijk naar schatting 1,65 meter hoog. Volgens een inscriptie op de voet was het beeld een offer aan de godin Athene door een zekere Rhonbos (hoewel de naam niet helemaal leesbaar is). Men denkt dat het Rhonbos zelf voorstelt, die een offer brengt. Moscophoros is een typisch Archaïsch beeld – statisch en naakt, met een lachend gezicht.
Artemisisch Brons
Het Artemisisch Brons wordt verondersteld van Poseidon of Zeus te zijn. Vissers vonden het voor de kust van Kaap Artemisium in 1928. De figuur is meer dan 2 meter hoog. Er zijn nog steeds discussies over het onderwerp van dit beeld omdat de ontbrekende bliksemschicht uitsluit dat het Zeus is, terwijl de ontbrekende drietand ook uitsluit dat het Poseidon is. Het is altijd in verband gebracht met de oude beeldhouwers Myron en Onatas. Het is zeker het werk van een groot beeldhouwer uit de vroeg-klassieke periode, opmerkelijk door de voortreffelijke weergave van beweging en anatomie.
Hermes van Praxiteles
Hermes van Praxiteles werd gemaakt ter ere van de Griekse god Hermes. Het beeld stelt Hermes voor, terwijl het een ander populair personage uit de Griekse mythologie draagt, het kind Dionysos. Het beeld is gemaakt van marmer uit Parian en historici denken dat de oude Grieken het in 330 v. Chr. hebben gemaakt. Het staat vandaag de dag bekend als een van de meest originele meesterwerken van de grote Griekse beeldhouwer Praxiteles. Het gezicht en de torso van Hermes vallen op door hun hoogglanzend gepolijste oppervlak. De rug daarentegen vertoont de sporen van de rasp en beitel, en de rest van het beeld is onvolledig afgewerkt.
Gevleugelde Overwinning van Samothraki
Een marmeren beeld uit 200 v. Chr. dat de Griekse godin Nike voorstelt, de Gevleugelde Overwinning van Samothraki wordt tegenwoordig beschouwd als het grootste meesterwerk van de Hellenistische beeldhouwkunst. Het Louvre stelt het momenteel tentoon. Het behoort tot de meest gevierde originele standbeelden ter wereld. Het werd tussen 200 en 190 v. Chr. gemaakt, niet om de Griekse godin Nike te eren, maar ter ere van een zeeslag. De Macedonische generaal Demetrius richtte het beeld voor het eerst op na zijn zeeslag op Cyprus.
Het naakte vrouwenlichaam wordt onthuld door de transparantie van de natte draperie, in de trant van klassieke werken uit de vijfde eeuw v. Chr., terwijl het koord dat vlak onder de borsten wordt gedragen herinnert aan een kledingstijl die vanaf de vierde eeuw populair was. In de behandeling van de tuniek, die op sommige plaatsen tegen het lichaam strijkt en op andere plaatsen opwaait in de wind, is de beeldhouwer opmerkelijk vaardig geweest in het creëren van visuele effecten.
Venus de Milo
In de volksmond wordt aangenomen dat dit Griekse beeldje de Griekse godin van liefde en schoonheid voorstelt, die vaak halfnaakt werd afgebeeld. Sommigen hebben echter gesuggereerd dat het beeld niet Aphrodite/Venus is, maar Amphitrite, de zeegodin die vooral op Milos werd aanbeden. Anderen hebben voorgesteld dat zij de Overwinning is, of misschien een prostituee. Omdat haar armen al lang verdwenen zijn, zijn mogelijke aanwijzingen voor de context al eeuwenlang verloren gegaan. Wat de armen betreft:
De boer Kentrotas, die het hele beeld in 1820 vond, vond ook fragmenten van een arm en een hand. Toen Venus de Milo opnieuw in elkaar werd gezet, werden die armen echter weggegooid omdat ze er “ruwer” uitzagen.
Laocoön en zijn zonen
Een beeld dat zich momenteel in het Vaticaan Museum in Rome bevindt, ‘Laocoon en zijn zonen,’ staat ook bekend als de ‘Laocoon Groep’. Het werd oorspronkelijk gemaakt door drie grote Griekse beeldhouwers van het eiland Rhodos, Agesander, Polydorus, en Athenodoros. Dit levensgrote beeld is gemaakt van marmer en stelt een Trojaanse priester genaamd Lacoon voor, samen met zijn zonen Thymbraeus en Antiphantes, die door zeeslangen worden gewurgd. Qua stijl wordt het beschouwd als “een van de mooiste voorbeelden van de Hellenistische barok” en zeker in de Griekse traditie. Het is echter niet bekend of het een origineel werk is of een kopie van een eerder beeld, waarschijnlijk in brons, of gemaakt voor een Griekse of Romeinse opdracht.
Lees meer over oude Griekse beeldhouwwerken:
we willen er graag over blijven schrijven.