In beknopte bewoordingen heeft de leider van de uitvoerende macht woensdag een menigte opgehitst om naar de wetgevende macht te marcheren. Het uitdrukkelijke doel was om van het Congres en vicepresident Mike Pence te eisen dat hij de kiesmannen uit voldoende staten zou afwijzen om de heer Biden een overwinning in het kiescollege te ontzeggen. Toen een deel van de menigte gewelddadig werd en het Capitool bezette, klaagde de president en weigerde hij veel te lang om hen terug te roepen.
Dit was een aanval op het constitutionele proces van machtsoverdracht na een verkiezing. Het was ook een aanval op de wetgevende macht van een uitvoerende macht die gezworen heeft de wetten van de Verenigde Staten te handhaven. Dit gaat verder dan alleen maar weigeren om een nederlaag toe te geven. Naar onze mening overschrijdt het een grondwettelijke grens die de heer Trump nog niet eerder heeft overschreden. Het is impeachable.
De vele tegenstanders van de heer Trump kraaien tevreden victorie over het feit dat hun voorspellingen juist zijn gebleken, dat hij nooit geschikt was om president te worden en al lang geleden impeached had moeten worden. Maar de karakterfouten van de heer Trump waren al duidelijk toen hij zich kandidaat stelde voor het presidentschap.
Drieënzestig miljoen Amerikanen stemden in 2016 om de heer Trump te kiezen, en dat constitutionele proces moet niet gemakkelijk terzijde worden geschoven, zoals Democraten en de pers vanaf bijna zijn eerste dag in functie hebben geëist. Je kunt geen aanklacht indienen voor overtredingen die niet het niveau van grondwettelijke schendingen hebben bereikt. De acties van deze week zijn een veel groter plichtsverzuim dan zijn onhandige Oekraïense interventies in 2019.
***
De verwante maar aparte vraag is of impeachment of gedwongen afzetting onder het 25e Amendement nu in het beste belang van het land is. Dat laatste lijkt onverstandig, tenzij de heer Trump dreigt met een andere roekeloze of ongrondwettelijke daad. Na woensdag heeft hij beloofd te helpen bij een “ordelijke overgang” van de macht. Een kabinetsformatie die hem afzet zou rieken naar een Beltway-coup en zou Trump meer reden geven om het politieke slachtoffer te spelen.
Impeachment heeft de verdienste transparant en politiek verantwoordelijk te zijn. Als er in de Senaat genoeg stemmen zouden zijn voor een veroordeling, zou het ook minder partijdig lijken. Het beste argument voor impeachment is niet om Trump te straffen. Het is een boodschap aan toekomstige presidenten dat het Congres zichzelf zal beschermen tegen populisten van alle ideologische strekkingen die een menigte willen ophitsen en het Capitool of zijn leden willen bedreigen.
Maar impeachment zo laat in de zittingsperiode zal niet gemakkelijk of zonder wrok zijn. Het zou de aanhangers van Trump nog woedender maken op een manier die de heer Biden niet zal helpen bij het regeren, laat staan bij het helen van de partijdige verdeeldheid. Het zou politieke brandstof gooien op de stervende sintels van woensdag.
Te meer omdat de Democraten zich waarschijnlijk niet verantwoordelijk of terughoudend zullen gedragen. Ze zijn al bezig met het indienen van artikelen voor impeachment die een litanie van anti-Trump grieven bevatten over vier jaar. Mevrouw Pelosi’s ultimatum donderdag dat de heer Pence het 25e amendement in werking stelt of dat ze hem zal aanklagen, zal ook geen GOP-stemmen aantrekken.
Democraten zouden nu meer impeachment geloofwaardigheid hebben als ze het proces in 2019 niet hadden misbruikt. Een parade van impeachers, waaronder de Russische-collusie promotors Reps. Adam Schiff en Jerrold Nadler zou meer Amerikanen afstoten dan overtuigen. De missie zou lijken op politieke wraak, niet op handhaving van de grondwet – en de heer Trump zou het tot zijn laatste adem als zodanig spelen. De heer Biden zou veel goodwill kunnen winnen als hij de impeachers zou oproepen om afstand te nemen van de politiek van de vernietiging.
***
Als de heer Trump een tweede impeachment wil voorkomen, zou zijn beste weg zijn om zijn persoonlijke verantwoordelijkheid te nemen en af te treden. Dat zou de schoonste oplossing zijn, omdat dan de presidentiële taken onmiddellijk worden overgedragen aan de heer Pence. En het zou de heer Trump, net als Richard Nixon, zeggenschap geven over zijn eigen lot.
Dit zou ook een halt kunnen toeroepen aan de stroom van aftredingen van het Witte Huis en het kabinet die begrijpelijk zijn als gewetensdaden, maar die de regering gevaarlijk onbemand kunnen laten. Met name Robert O’Brien, de nationale veiligheidsadviseur, zou op zijn post moeten blijven.
We weten dat een genadedaad van de heer Trump niet waarschijnlijk is. In ieder geval heeft deze week hem waarschijnlijk afgemaakt als een serieuze politieke figuur. Hij heeft de Republikeinen het Huis, het Witte Huis en nu ook de Senaat gekost. Erger nog, hij heeft zijn trouwe aanhangers verraden door tegen hen te liegen over de verkiezingen en de mogelijkheid van het Congres en de heer Pence om die ongedaan te maken. Hij heeft geweigerd de basisafspraak van de democratie te accepteren, namelijk de uitslag accepteren, winnen of verliezen.
Het is het beste voor iedereen, hemzelf inbegrepen, als hij rustig weggaat.
Potomac Watch: Een politicus moet hard werken om een erfenis en een toekomst in één dag te vernietigen. President Donald J. Trump is het gelukt. Beeld: John Minchillo/Associated Press The Wall Street Journal Interactive Edition